Tổn hại tâm lý nơi làm việc đến từ đâu?

24/12/2025 13:30 PM | Sống

Theo các chuyên gia, phần lớn các vấn đề về stress, kiệt sức, trầm cảm và hành vi tiêu cực nơi làm việc không xuất phát từ khả năng chịu đựng của người lao động mà từ chính cách công việc tổ chức và quản lý.

Đây là một trong nhiều phát hiện tại Hội thảo quốc tế "IMAGINE! Shaping Tomorrow: Work and Well-Being" do Trường Tài năng UEH.ISB đăng cai tổ chức từ 10 đến 12-12. Kết luận này là tổng hợp của hàng trăm công trình khoa học quốc tế, được các chuyên gia hàng đầu thế giới trình bày và đối chiếu tại hội thảo.

Bức tranh tâm lý công sở ra sao?

TS Birgit Aust, nghiên cứu viên cao cấp của Trung tâm Nghiên cứu Quốc gia về Môi trường làm việc (Đan Mạch), đã trình bày một tổng quan quy mô lớn, tổng hợp hơn 900 nghiên cứu trong vòng 20 năm về các can thiệp cải thiện môi trường làm việc. Nhiều doanh nghiệp hiện nay vẫn tiếp cận vấn đề sức khỏe tinh thần theo hướng "cá nhân hóa" như tổ chức các khóa học giảm stress, huấn luyện chánh niệm hay cung cấp tư vấn tâm lý.

Tuy nhiên, dữ liệu cho thấy những biện pháp này chỉ tác động hạn chế và ngắn hạn, bởi chúng không chạm đến nguyên nhân gốc rễ. "Nếu cấu trúc công việc không thay đổi từ giờ làm, khối lượng công việc đến quyền kiểm soát và sự công bằng thì mọi can thiệp hướng vào cá nhân đều rất mong manh", bà Aust nhận định.

GS Frida Marina Fischer, Trường Y tế Công cộng, Đại học São Paulo (Brazil), đưa ra những bằng chứng cho thấy thiết kế thời gian làm việc có thể trực tiếp gây hại cho cơ thể. Các nghiên cứu bà trình bày chỉ ra mối liên hệ chặt chẽ giữa làm ca đêm, làm việc xoay ca, thiếu ngủ kéo dài với nguy cơ bệnh tim mạch, đột quỵ, tiểu đường type 2, béo phì và một số dạng ung thư.

Một nghiên cứu tại Anh với quy mô khoảng 500.000 người cho thấy nguy cơ nhiễm COVID-19 của nhóm làm ca đêm cao hơn gần gấp đôi so với nhóm làm giờ hành chính. Theo GS Fischer, đây là giới hạn sinh học của con người, không thể khắc phục bằng nỗ lực cá nhân.

Tổn hại tâm lý nơi làm việc đến từ đâu? - Ảnh 1.

Các chuyên gia trong phiên khai mạc của hội thảo

PGS Michelle Tuckey, Đại học Nam Úc, cho rằng các quyết định quản lý như phân công ca làm, mô tả vai trò mơ hồ, khối lượng công việc quá tải hay thiếu đào tạo quản lý tuyến đầu đều có thể tạo ra môi trường nuôi dưỡng hành vi tiêu cực.

Một thử nghiệm can thiệp do nhóm của bà thực hiện trên 327 bộ phận của một hệ thống bán lẻ cho thấy khi tổ chức cải thiện tính minh bạch, sự tôn trọng và phối hợp, mức độ bắt nạt giảm rõ rệt, đồng thời cảm giác an toàn tâm lý của nhân viên được nâng lên.

Vai trò kiến tạo của UEH.ISB

Trong hội thảo quốc tế "IMAGINE! Shaping Tomorrow: Work and Well-Being", một thông điệp xuyên suốt được các chuyên gia nhấn mạnh là không thể bảo vệ sức khỏe tinh thần người lao động nếu chỉ yêu cầu họ tự thích nghi. Thay vào đó, cần tiếp cận vấn đề như một bài toán thiết kế hệ thống, trong đó công việc, thời gian, quyền lực và trách nhiệm được sắp xếp lại theo hướng công bằng và bền vững hơn.

Chính trong tinh thần đó, vai trò của Trường Tài năng UEH.ISB được các diễn giả và ban tổ chức nhiều lần nhấn mạnh. Với việc đăng cai tổ chức hội thảo quốc tế, Trường Tài năng UEH.ISB không chỉ góp địa điểm tổ chức, mà còn đóng vai trò điểm kết nối tri thức giữa các nhà khoa học quốc tế và bối cảnh thực tiễn của Việt Nam và khu vực.

Tổn hại tâm lý nơi làm việc đến từ đâu? - Ảnh 2.

Các chuyên gia từ APA-PFAW chia sẻ về các nghiên cứu mới nhất

PGS.TS Trần Hà Minh Quân, Hiệu trưởng Trường Tài năng UEH.ISB, cho biết hội thảo nằm trong chiến lược phát triển UEH.ISB trở thành một trung tâm nghiên cứu có ảnh hưởng khu vực, nơi các vấn đề toàn cầu như công việc bền vững, sức khỏe tinh thần và quản trị con người được thảo luận một cách nghiêm túc và có chiều sâu.

Hội thảo được đồng tổ chức bởi Ủy ban Khoa học về Tổ chức công việc và các yếu tố tâm lý - xã hội, thuộc Ủy ban Quốc tế về Sức khỏe Nghề nghiệp (ICOH-WOPS) và Học viện châu Á - Thái Bình Dương về các yếu tố tâm lý xã hội trong công việc (APA-PFAW).

Hội thảo quy tụ hơn 300 nhà khoa học, chuyên gia và nhà hoạch định chính sách từ 25 quốc gia trên 6 châu lục, tiếp nối thành công của kỳ đầu tiên tổ chức tại Tokyo năm 2023. Với chuỗi hoạt động gồm các bài phát biểu chuyên đề, phiên thảo luận chính sách, hội thảo chuyên sâu và báo cáo nghiên cứu, sự kiện đã tạo ra một diễn đàn hiếm hoi tại Việt Nam để các kết quả nghiên cứu quốc tế được trình bày, phản biện và kết nối trực tiếp với thực tiễn quản trị và chính sách lao động.

Trong bối cảnh thế giới việc làm đang đối mặt với những thách thức chưa từng có, các phát hiện được trình bày tại UEH.ISB cho thấy một điều rõ ràng: sức khỏe tinh thần nơi làm việc không phải vấn đề cá nhân, mà là trách nhiệm của cách chúng ta thiết kế công việc và tổ chức xã hội. Đồng thời cũng cho thấy vai trò ngày càng rõ nét của UEH.ISB trong việc tham gia kiến tạo tri thức cho tương lai việc làm bền vững.

Ánh Dương

Cùng chuyên mục
XEM