Toàn cảnh nhà ổ chuột ven kênh rạch Sài Gòn nhìn từ trên cao, cần tới 50.000 tỷ đồng để giải tỏa lấy đất phát triển đô thị
Theo Sở Xây dựng, trước đây TP.HCM chủ trương thực hiện chỉnh trang đô thị bằng vốn ngân sách và đã thực hiện tốt ở các dự án kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè, Tân Hóa - Lò Gốm... Nhà nước bồi thường xong thì giao đất sạch cho nhà đầu tư tiến hành xây dựng.
Nhưng hiện nay ngân sách hạn hẹp, TP.HCM khuyến khích thực hiện phương thức đối tác công - tư (PPP) thanh toán theo hợp đồng BT để thực hiện kế hoạch di dời gần 20.000 nhà ở ven kênh rạch trên địa bàn. Nghĩa là nhà đầu tư được khai thác quỹ đất dọc tuyến kênh rạch (hoặc dự án khác) để kinh doanh thu hồi vốn theo hợp đồng BT.
Toàn cảnh khu nhà ổ chuột ven kênh rạch Sài Gòn sắp được di dời giải tỏa dành đất phát triển khu đô thị
Việc tổ chức thực hiện chỉnh trang đô thị dọc các tuyến kênh rạch trên địa bàn thành phố được chia làm ba nhóm. Cụ thể, nhóm thứ nhất là dự án chỉnh trang đô thị bằng nguồn vốn ngân sách với 6.697 căn, tổng vốn bồi thường, giải phóng mặt bằng dự kiến khoảng 10.000 tỉ đồng.
Thứ hai là dự án chỉnh trang đô thị theo hình thức đối tác công tư PPP với 8.084 căn, tổng vốn bồi thường, giải phóng mặt bằng dự kiến khoảng 12.000 tỉ đồng. Thứ ba là dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại kết hợp chỉnh trang đô thị 331 căn.
Sở Xây dựng TPHCM cho biết, chủ trương của thành phố là huy động tối đa mọi nguồn lực xã hội cùng tham gia đầu tư các dự án chỉnh trang và phát triển đô thị và phấn đấu đến năm 2020 sẽ di dời được 20.000 căn nhà.
Theo ông Lê Trần Kiên, trên địa bàn TP.HCM hiện có 57 tuyến kênh rạch, tập trung chủ yếu tại Q.8 (với 9.086 căn hộ), Q.Bình Thạnh (3.400 căn), Q.4 (1.629 căn)... Trong đó, 44 tuyến được thực hiện bằng nguồn vốn ngân sách khoảng 30.890 tỉ đồng để bồi thường giải phóng mặt bằng; 8 tuyến thực hiện theo hình thức đối tác công - tư PPP khoảng hơn 18.000 tỉ đồng.
Như vậy, tổng kinh phí dự kiến cho công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng các dự án di dời nhà ở ven và trên kênh rạch tại TP.HCM khoảng gần 50.000 tỉ đồng. Trong đó, nguồn vốn ngân sách phân bổ cho các dự án giai đoạn 2016 - 2020 khoảng 30.890 tỉ đồng.
Trong năm 2018, Sở Xây dựng được giao phối hợp các quận huyện hoàn tất lựa chọn chủ đầu tư thực hiện các công trình trọng điểm gồm: dự án di dời, giải phóng mặt bằng tuyến bờ nam kênh Ðôi; dự án rạch Xuyên Tâm và dự án rạch Văn Thánh.
Sở Xây dựng cũng đang hoàn thành việc lập và phê duyệt điều chỉnh cục bộ đồ án quy hoạch 1/2.000 tại các khu vực dọc các tuyến kênh, rạch cần chỉnh trang…
Trên địa bàn thành phố hiện có khoảng 57 tuyến kênh rạch với khoảng 20.000 căn hộ cần phải di dời.
Từ lâu, những khu dân cư lụp xụp ven kênh rạch trên địa bàn thành phố còn được gọi là "xóm nước đen".
