Thịt gà đang 'bá chủ' thế giới

Trong suốt nhiều thế kỷ, những miếng thăn lợn, bò bít tết ngon lành luôn được ưa thích hàng đầu bởi những thực khách khi mà xã hội phát triển với khẩu vị người tiêu dùng cao cấp hơn và chế độ ăn uống cũng được cải thiện hơn. Tuy nhiên, giờ mọi chuyện đã khác!

Trong năm 2022, lượng tiêu thụ thịt gà dự đoán đạt 98 triệu tấn, tăng gấp đôi so với lượng đã được ăn vào năm 1999. Con số này cũng cao gấp 3 lần tốc độ tăng trưởng của thịt lợn và gấp 10 lần của thịt bò. Lượng tiêu thụ thịt gà trên toàn cầu đang được dự tính chiếm 41% tổng lượng thịt được ăn cho tới năm 2030. Và trong chưa đầy 1 thập kỷ, dù là tốt hay xấu, loài người sẽ lần đầu tiên tiêu thụ thịt gà vượt xa những loại thịt khác.

Nhờ vào cải tiến đổi mới và di truyền, chi phí nuôi gà đã giảm trong nhiều năm. Những con gà sẵn sàng giết mổ chỉ 6 tuần sau khi được ấp nở.

Sự dịch chuyển sang thịt gà ở những nền kinh tế chính từ Brazil tới Trung Quốc đang được đẩy nhanh khi lạm phát khiến các loại thịt đỏ trở nên quá đắt đỏ với hầu hết dân số trên toàn thế giới. Sự hỗn loạn trong chuỗi cung ứng thực phẩm do đại dịch và xung đột Ukraina cũng càng khiến xu hướng này gia tăng.

Có một mặt tối sau câu chuyện "sự nổi lên của gà" mà ít người biết. Những chú gà hiện có thể tăng cân nhanh tới mức các cơ quan và cơ bắp của chúng không thể theo kịp, khiến chúng khó mà đứng vững. Dịch cúm gia cầm bùng nổ ở quy mô lớn hơn, nghiêm trọng hơn cũng bởi sự gia tăng sử dụng phương pháp nuôi công nghiệp.

Chi phí sản xuất so với tổng sản lượng đầu ra của thị gà đã giảm xuống 1/3 so với 30 năm trước. Người nông dân không tìm ra cách nào để đạt được mức như vậy với những gia cầm khác. "Gà trở thành loại thịt kinh tế nhất", Tai Lin – Đối tác quản lý tại Proterra Asia nói.

Nhu cầu tăng cao rất nhanh khiến người chăn nuôi không thể theo kịp, gây ra việc thiếu trầm trọng. Các nhà hàng ở Mỹ phải cạnh tranh khốc liệt để tìm nhà cung cấp. Chuỗi gà Wingstop nói rằng họ muốn mua một nhà máy sản xuất gà.

Layne’s Chicken Fingers – một chuỗi ở Texas chỉ bán thịt gà chiên đã mất nhà cung cấp thịt gà lớn nhất vào năm ngoái vì họ không có đủ sản phẩm. Nguồn thay thế duy nhất mà chuỗi này tìm được thì phải trả giá cao gấp đôi. Năm nay, dù vẫn ở mức giá cao như vậy, chuỗi này vẫn phải đặt trước nhiều hơn nhu cầu vì sợ hết hàng.

Tại châu Á, thịt gà cũng đang thay thế thịt lợn – món ăn truyền thống trong những bữa cơm hàng ngày và thậm chí là đi ăn ở ngoài. Một vài nhà hàng ở Trung Quốc không còn phục vụ thịt lợn nữa. Thực đơn tại Wagas – một chuỗi cửa hàng có mặt ở nhiều thành phố lớn Trung Quốc gồm cả Bắc Kinh cung cấp các món gồm salad cải xoắn với gà và bơ, hải sản và những lựa chọn thực vật khác mà không có thịt lợn.

Người Brazil cũng đang cuồng thịt gà trong năm nay khi lạm phát đẩy thị bò vượt khả năng mua của hàng triệu người dân. Quốc gia này – nhà xuất khẩu thị gà lớn nhất thế giới đang tăng sản lượng đầu ra tới 4,5%, lên mức kỷ lục. Nhiều công ty đã bổ xung thêm dây chuyền sản xuất, tăng ca và cải thiện quy trình.

Nhu cầu cũng cao ở những khu vực như châu Âu, Nam phi tới Mexico. "Tôi không biết có một đất nước nào trên thế giới không có gà. Đây là thứ nằm ở bậc đầu tiên trong Thang protein", Brett Stuart, đồng sáng lập Global AgriTrends nói.

Do gà lớn rất nhanh nên thịt gà cũng thân thiện với môi trường hơn là thịt bò. Một vài nhà hàng và các công ty đang chuyển sang thịt gà để giúp đạt mục tiêu xanh. Chuỗi café và bánh Panera Bread gần đây dã bắt đầu quảng cáo Cool Food Meals – một thực đơn thân thiện môi trường với thịt gà được nuôi trong một viện phi lợi nhuận.

Chuỗi dịch vụ ăn uống Aramark cũng đã ký vào thỏa thuận phát triển và bán thức ăn với cùng tham vọng đó, cùng với dịch vụ thực phẩm của Nestle.

Dẫu vậy, nuôi gà theo phương pháp công nghiệp cũng tạo ra những vấn đề cho môi trường. Hoạt động cho ăn chuyên sâu sẽ tập trung rác thải và gây ra các vấn đề về mùi. Đậu nành, một phần thức ăn cho gà công nghiệp bị liên đới với sự phá rừng Amazon. "Sự tăng trưởng sản xuất gà là một điều rất kinh khủng nếu bạn là một con gà", theo Timothy - Giáo sư tại Đại học Princeton University.

Một vài nhà sản xuất đang tìm cách nuôi loại gà phát triển chậm, ít tính công nghiệp hơn như một phần tính nhân văn và tốt cho môi trường hơn. Tuy nhiên, không ai có thể đưa một hệ thống như vậy lên quy mô lớn. Hơn 200 công ty gồm cả Popyes Louisiana Kitchen Inc. và Chipotle Mexican Grill Inc đã cam kết chuyển sang một tiêu chuẩn chăn nuôi tốt hơn với gà vào năm 2026.

Tuy nhiên, những người nông dân vì lợi ích của xã hội, thân thiện với môi trường Trái Đất sẽ không xuất hiện nhiều nếu sản phẩm không đáp ứng được kỳ vọng của người tiêu dùng. Cooks Venture – một công ty thịt gà sử dụng phương pháp nông nghiệp xanh nói rằng khẩu vị vẫn là số 1 với người tiêu dùng. V

"Điều đầu tiên khiến một người muốn ăn thứ gì đó là vì vị nó ngon. Yếu tố môi trường là số 2 thôi", Nhà sáng lập Cooks Ventures là Matt Wadiak nói.

Nguồn: Bloomberg

Vân Đàm