Phát hiện hàng giả trên Online Friday, có thể ‘comment’ trực tiếp đến Bộ Công thương

Ông Nguyễn Thanh Hưng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Thương mại Điện tử Việt Nam – trả lời phỏng vấn của chúng tôi liên quan đến sự kiện mua sắm trực tuyến đầu tiên tại Việt Nam – Ngày mua sắm trực tuyến hay còn gọi là Online Friday, đồng thời chia sẻ ý kiến quanh thông tin phản ánh chất lượng hàng hóa trên website chính thức của sự kiện – onlinefriday.vn.

Cái bắt tay của gần 1.000 doanh nghiệp

Thưa ông, đây là lần đầu tiên Ngày mua sắm trực tuyến được tổ chức tại Việt Nam, xin ông cho biết Hiệp hội Thương mại Điện tử kỳ vọng gì vào sự kiện này?

Những năm gần đây thương mại điện tử phát triển nhanh chóng ở Việt Nam. Mua sắm thông qua máy tính, máy tính bảng, điện thoại thông minh ngày càng phổ biến. Tuy nhiên, theo khảo sát khá tin cậy, trong số 35 triệu người Việt Nam đã truy cập Internet (theo Sách Trắng gần đây của Bộ Thông tin và Truyền thông), có tới 44% chưa bao giờ mua sắm trực tuyến. Đây là một vấn đề mà Bộ Công thương và Hiệp hội Thương mại Điện tử Việt Nam đã nhìn nhận từ năm 2013 và quyết tâm thực hiện giải pháp mang tính xã hội, cộng đồng để khuyến khích đông đảo người Việt Nam sử dụng hình thức mua sắm tiên tiến với nhiều lợi ích này.

Chúng tôi tổ chức Ngày mua sắm trực tuyến - Online Friday với mục tiêu giúp hàng triệu người biết và trải nghiệm mua sắm trực tuyến. Thông qua trải nghiệm, họ sẽ biết lợi ích của mua sắm trực tuyến và cũng là cơ hội để biết những vướng mắc, khó khăn mà người tiêu dùng trực tuyến phải lưu ý.

Bên cạnh mục tiêu cơ bản trên, sâu xa hơn là tạo cơ hội liên kết các doanh nghiệp thương mại điện tử. Để có hàng nghìn sản phẩm hấp dẫn trong ngày này, các doanh nghiệp phải cộng tác với nhau, từ doanh nghiệp bán hàng trực tuyến, viễn thông, chuyển phát, đến dịch vụ Internet…, để tạo dịch vụ thuận lợi nhất, với chi phí thấp nhất. Chúng tôi kỳ vọng sau sự kiện này, sự bắt tay giữa các doanh nghiệp sẽ tiếp tục được duy trì. Nó cũng là một yếu tố nền tảng để duy trì kinh doanh trực tuyến.

Sự kiện này thu hút bao nhiêu doanh nghiệp tham gia và chủng loại sản phẩm của ngày này như thế nào?

Theo cập nhật, chương trình có gần 1000 doanh nghiệp tham gia. Đây là con số ấn tượng và đã vượt so với mục tiêu ban đầu dự kiến là 400 – 500 doanh nghiệp.

Chủng loại sản phẩm rất đa dạng. Do thương mại điện tử thâm nhập vào mọi ngóc ngách kinh doanh, số doanh nghiệp kinh doanh trực tuyến tại Việt Nam rất đa dạng và sản phẩm phong phú. Gần như các doanh nghiệp trực tuyến ở Việt Nam đều góp mặt vào sự kiện này như Ladaza, Sendo, Hàng tốt, Lingo... ngoài ra, còn những nhà bán lẻ sử dùng cả 2 hình thức trực tuyến – truyền thống như Thế giới di động, Nguyễn Kim, Trần Anh và nhiều thương hiệu bán lẻ nổi tiếng khác.

Tham gia sự kiện này, người tiêu dùng được lợi gì, thưa ông?

Người tiêu dùng sẽ được hưởng nhiều hình thức khuyến mại, cơ bản nhất là ưu đãi về chuyển phát. Giữa các nhà chuyển phát hàng đầu và hàng nghìn doanh nghiệp bán hàng trực tuyến vào ngày này đã có thỏa thuận cụ thể để miễn phí hoặc giảm phí chuyển phát cho những sản phẩm tham gia chương trình.

Các hình thức khác là giảm giá, khuyến mại có thể từ 10%, 30%, 50%, phổ biến nhất là mức giảm từ 10-20%. Mức giảm tùy chiến lược của doanh nghiệp. Ngoài ra còn khuyến mại mua hàng tặng quà, mua 2 tặng 1…

Phát hiện gian lận thương mại, có thể phản ánh trực tiếp tới Bộ Công thương

Gần đây, có thông tin phản ánh về hiện tượng hàng giả, hàng nhái có bán trên website sự kiện Online Friday. Ông có ý kiến gì về vấn đề này?

Đây là một vấn đề rất lớn và Ban tổ chức đã trù tính từ đầu. Thực tế hiện nay, ngay cả trong thương mại truyền thống, vấn đề gian lận thương mại bao gồm hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm bản quyền diễn ra phổ biến. Có thể nói, các cơ quan chức năng đã có những nỗ lực nhất định nhưng tình trạng này chưa được xử lý một cách thỏa đáng.

Trong thương mại điện tử, những gian lận thương mại này càng dễ xảy ra do người bán có thể nặc danh, ẩn, không có sự tiếp xúc trực tiếp với người mua... Nếu không xử lý tốt vấn nạn này, thương mại điện tử, dù công nghệ phát triển đến mấy, cũng không phát triển nhanh như chúng ta mong muốn.

Ban tổ chức đã đưa ra những công cụ giảm thiểu cao nhất những gian lận đó. Chẳng hạn, các doanh nghiệp tham gia chương trình phải đăng ký với Ban tổ chức. Nếu doanh nghiệp vi phạm sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Đương nhiên, Ban tổ chức là nơi mời họ đến và tạo ra điều kiện ưu đãi, còn doanh nghiệp kinh doanh phải tuân thủ pháp luật. Dù không thể thay thế được các cơ quan pháp luật như công an, tòa án, quản lý thị trường.. nhưng Ban tổ chức có trách nhiệm lớn, như người gác cửa đầu tiên, nếu thấy có tiềm ẩn vi phạm sẽ gạt ra không cho tham gia, hoặc phải báo cho cơ quan pháp luật. Ban tổ chức có cơ chế, quy chế giám sát nhưng phải khẳng định rằng hình thức, thủ đoạn của hành vi gian lận thương mại hết sức tinh vi.

Ban tổ chức cố gắng hết sức nhưng khả năng có những doanh nghiệp với những gian lận tinh vi vẫn có thể lọt qua cửa của Ban tổ chức.

Ban tổ chức đã và sẽ có động thái gì để giảm thiểu tình trạng này?

Về kênh của cơ quan chức năng, Ban tổ chức đã mời cơ quan chức năng là như quản lý thị trường, bộ phận quản lý thương mại điện tử, thậm chí báo cáo cả C50- Cục Cảnh sát Phòng chống Tội phạm Công nghệ cao biết tới chương trình này để hỗ trợ, tư vấn giám sát.

Thứ nữa, về mặt chính thống, Ban tổ chức đã thiết kế chức năng phản ánh của người tiêu dùng với cơ quan nhà nước, cụ thể là với Bộ Công thương. Ngày Online Friday, bất cứ ai phát hiện trong số 1000 doanh nghiệp tham gia có doanh nghiệp làm ăn không lành mạnh, ví như giảm giá 40% nhưng nâng giá để hạ giá…, có thể phản ánh với Bộ Công thương. Bộ sẽ tùy mức độ vi phạm để xử lý hành chính hoặc phối hợp với các cơ quan chức năng khác xử lý hình sự nếu vi phạm ở mức cao.

Về phía người tiêu dùng thì sao, thưa ông?

Người tiêu dùng trực tuyến phải là người tiêu dùng thông minh, có trách nhiệm. Họ có sức mạnh ghê gớm, khác với người tiêu dùng truyền thống.

Trong mua sắm trực tuyến, khi phát hiện một doanh nghiệp, sản phẩm không lành mạnh, vi phạm pháp luật, có thể dùng các phương tiện như Facebook, diễn đàn… Nếu cộng đồng mạng chỉ được và phân tích được chính xác, tin cậy rằng doanh nghiệp đó đang làm ăn vi phạm thì doanh nghiệp đó, thương hiệu đó gần như không còn cơ hội phát triển.

Một mong muốn nữa của Ban tổ chức: Thường chúng ta chỉ nói về khía cạnh cung là doanh nghiệp chưa đáp ứng được vấn đề này, vấn đề kia, nhưng ít khi nói đến khía cạnh cầu - người tiêu dùng. Trong mua sắm trực tuyến, người tiêu dùng cũng nên phản ánh. Đây cũng là thước đo xem người tiêu dùng thường phàn nàn về nhiều gian lận thương mại nhưng thật sự có phản ánh đúng hay không. Vấn đề là phải phản ánh đúng. Chức năng phản ánh đòi hỏi người dùng là cá nhân xác thực (có số điện thoại, chứng minh thư), để tránh tình trạng cạnh tranh không lành mạnh, hoặc nặc danh nói xấu doanh nghiệp khác.

 

>> Ngày Online Friday đầu tiên tại Việt Nam, bạn đã sẵn sàng chưa?

Thanh Thủy

Thanh Thủy