Startup xe máy điện rạng danh 1 thị trường non trẻ: Founder tự tin thế chân Tesla, cả nước mong chờ sự kiện IPO sắp tới

Bhavish Aggarwal coi việc Ola Electric niêm yết công khai là ‘tấm gương’ phản ánh sự đóng góp đáng kể của công ty tới thị trường xe điện non trẻ Ấn Độ. Kỳ vọng đây sẽ là một trong những đợt IPO lớn nhất tại quốc gia này.

Tuy nhiên, Ola Electric không hẳn là không có thách thức. Công ty này đang phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ những nhà sản xuất lâu đời, tỷ lệ luân chuyển nhân viên cao cũng như thiếu hụt trợ cấp chính phủ.

Aggarwal đồng sáng lập ứng dụng gọi xe Ola Cabs trước khi ‘thai nghén’ ra Ola Electric và gần đây nhất là mở rộng hoạt động kinh doanh sang trí tuệ nhân tạo với startup Krutrim. Vào tháng 12, doanh nghiệp xe tay ga cho biết sẽ tìm cách huy động 55 tỷ Rs (661 triệu USD) trong đợt IPO sắp tới. Số tiền nhận được sẽ được dùng để xây dựng nhà máy sản xuất pin ở Ấn Độ, hỗ trợ hoạt động nghiên cứu cũng như đề phòng thua lỗ.

Là công ty xe điện niêm yết đầu tiên của Ấn Độ, Ola Electric mang đến cho các nhà đầu tư cơ hội đặt cược vào ngành công nghiệp non trẻ tại một đất nước trước nay vẫn tập trung phát triển xe 2 bánh. Theo Techcrunch, công ty có thể được định giá từ 6,5 tỷ USD đến 8 tỷ USD.

Sự kiện Ola IPO diễn ra 2 năm sau khi hãng giao chiếc xe tay ga đầu tiên trong khi Aggarwal cố gắng triển khai dịch vụ gọi xe Ola Cabs. Công ty này sau đó đã phải rút lui khỏi thị trường dù phía ông Aggarwal vô cùng tâm đắc với công việc kinh doanh.

Tại Ola Electric, khoản lỗ trước thuế đã tăng lên 14,7 tỷ Rs cho năm tài khóa kết thúc vào tháng 3/2023. Tuy nhiên, tổng doanh thu lại đạt 27,8 tỷ Rs, cao gấp 6 lần so với 4,6 tỷ Rs của một năm trước đó.

Theo các nhà phân tích của HSBC, New Delhi hỗ trợ điện khí hóa xe 2 bánh bằng các khoản trợ cấp hào phóng, song chúng vẫn chỉ chiếm 5% tổng thị trường xe tay ga. Sau khi các chương trình hỗ trợ của chính phủ kết thúc, thách thức đặt ra là phía nhà sản xuất phải giữ được mức giá cạnh tranh. HSBC ước tính chi phí sản xuất xe tay ga điện cao gấp 3 lần so với xe truyền thống.

Không dừng lại ở đó, Ola Electric cũng đang phải đối mặt với sự cạnh tranh từ những hãng như Honda và các nhà sản xuất ô tô Ấn Độ lâu đời như Hero và Bajaj. Những thương hiệu này cũng đang tìm cách sản xuất xe tay ga điện. Theo nhà phân tích ô tô Basudeb Banerjee tại ICICI Securities, thị phần của Ola Electric có thể sẽ giảm song mục tiêu “để Ola hoạt động ở mức khoảng 20,25% thị phần bền vững là điều hoàn toàn có thể thực hiện được”.

Doanh số xe 2 bánh tăng mạnh kể từ năm 2021, đạt mức hơn 100.000 chiếc/tháng vào tháng 5 năm ngoái. Tuy nhiên sau khi trợ cấp chính phủ kết thúc vào tháng 12, chưa đến 80.000 xe tay ga điện được bán ra.

Ola đạt doanh số hơn 250.000 xe tay ga mỗi năm song việc đưa sản phẩm ra thị trường vẫn là một thách thức. Hãng đã phải hứng chịu nhiều lời phàn nàn của khách hàng về việc giao hàng chậm trễ. Dịch vụ hậu mãi cũng chưa thực sự trọn vẹn.

Sau khi bị cho là “định giá sai” xe tay ga, Ola đã phải bán riêng bộ sạc xe máy để giữ giá ở mức thấp phù hợp. Aggarwal cho biết công ty “từng lên kế hoạch giảm chi phí với mục tiêu giữ cho tỷ suất lợi nhuận gộp ở mức tốt nhất”.

“Chúng tôi đang cố gắng mở rộng mạng lưới dịch vụ”, ông Aggarwal nói.

Theo WSJ, Ola đã cố gắng khắc phục vấn đề bằng cách thành lập một nhà máy sản xuất riêng, từ đó toàn quyền kiểm soát chất lượng, nguồn cung và giá thành pin, xe điện. Theo báo cáo, pin chiếm 35% hóa đơn vật liệu cho mỗi chiếc xe tay ga Ola S1 Pro — một trong những dòng xe cao cấp của hãng.

Việc xây dựng một chuỗi cung ứng đáng tin cậy có thể giúp Ola giải quyết các vấn đề trong quá trình sản xuất xe điện. Công ty có trụ sở tại Bengaluru này trước đó đã thu hồi hơn 1.000 chiếc xe tay ga điện sau sự cố bốc cháy. Kế hoạch giao xe tay ga ban đầu cũng bị trì hoãn do Ấn Độ phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu; nguồn cung lại gián đoạn vì thiếu chip.

Hồi năm ngoái, Ola tiết lộ loại pin lithium-ion đầu tiên được phát triển tại trung tâm đổi mới tại Bengaluru. Trong thập kỷ tới, startup này sẽ tập trung phát triển chuỗi cung ứng địa phương cho các vật liệu và linh kiện, chẳng hạn như động cơ, nam châm, chất bán dẫn…

Theo các chuyên gia, bất kể Ola Electric có thành công hay không, hãng xe này vẫn đóng vai trò quan trọng trong quá trình thúc đẩy thị trường xe điện và thu về hàng triệu USD đầu tư cho Ấn Độ. Trong tương lai, nhà sáng lập Bhavish Aggarwal thậm chí còn kỳ vọng startup của mình có thể thế chân Tesla của Mỹ, BYD của Trung Quốc và trở thành công ty hàng đầu trong lĩnh vực xe điện.

“Chiếc Tesla rẻ nhất có giá 50.000 USD và gần như rất ít khu vực mua được. Trong khi đó, chúng tôi lại có lợi thế dẫn đầu cuộc cách mạng xe điện với rất nhiều sự lựa chọn khác nhau, từ 1.000 USD đến 50.000 USD”, ông Bhavish Aggarwal, founder hãng xe điện Ola Electric, nói.

Trong cuộc phỏng vấn với Bloomberg, Aggarwal cho biết bản thân muốn gây dựng Ola một cách lâu dài và nghiêm túc. Ông tin rằng Ấn Độ có thể vượt qua các đối thủ không chỉ nhờ các mẫu xe điện quá rẻ, mà còn bằng 5G, năng lượng xanh và di chuyển bền vững. Với ông, tiến bộ trong việc đạt được mục tiêu đó là “thước đo để thế giới nhìn nhận chúng ta”.

“Không có thành công nào không phải trải qua mồ hôi và nước mắt”, Bhavish Aggarwal nói.

Theo: FT, WSJ

Vũ Anh