Quốc gia nhỏ, cằn cỗi, khắc nghiệt nhưng là "thủ phủ bán dẫn" với hơn 200 công ty lớn nhỏ và Big Tech

Quốc gia “nhỏ nhưng có võ”

Israel là quốc gia có diện tích hơn 22.000 km vuông (tương đương gần 1/3 diện tích thành phố Trùng Khánh, Trung Quốc) và 2/3 trong số đó là sa mạc. Đây là quốc gia duy nhất ở Trung Đông không có dầu mỏ và khí đốt tự nhiên, đất đai cằn cỗi, nguồn nước hạn chế. Tuy là một quốc gia nhỏ với các điều kiện tự nhiên khắc nghiệt nhưng Israel lại được đánh giá là có ảnh hưởng lớn đến ngành công nghiệp chip toàn cầu.

GDP bình quân đầu người của Israel năm 2022 là 54.710 USD, đứng thứ 14 trên thế giới. Năm 2021, xuất khẩu công nghệ cao chiếm 54% tổng kim ngạch xuất khẩu của Israel, khiến đây trở thành xương sống của nền kinh tế nước này. Trong số các sản phẩm công nghệ cao, ngành công nghiệp bán dẫn (chiếm 16% kim ngạch xuất khẩu công nghệ cao) đặc biệt đáng chú ý.

Dẫn đầu ngành bán dẫn toàn cầu

Ngành công nghiệp bán dẫn của Israel có thể không có khởi đầu sớm nhưng đã phát triển vượt bậc và nhanh chóng dẫn đầu thị trường bán dẫn toàn cầu. Năm 1964, Motorola thành lập trung tâm nghiên cứu và phát triển chất bán dẫn đầu tiên tại Israel, đánh dấu sự khởi đầu của ngành công nghiệp bán dẫn của nước này.

Năm 1974, tập đoàn Intel thành lập trung tâm nghiên cứu và phát triển đầu tiên bên ngoài nước Mỹ tại Haifa. Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt đối với ngành công nghiệp bán dẫn của Israel.

Đến nay, Intel đã trực tiếp và gián tiếp tuyển dụng hơn 50.000 nhân sự ở Israel. Trung bình, cứ 1.000 người Israel thì có gần 6 người có mối liên hệ trực tiếp hoặc gián tiếp với gã khổng lồ công nghệ Mỹ.

Hàng loạt ông lớn công nghệ khác như Nvidia, Apple, Amazon, Microsoft, Samsung, Qualcomm cũng có các trung tâm thiết kế chip quan trọng tại Israel. Đây cũng là nơi đặt trụ sở của 200 công ty bán dẫn lớn nhỏ.

Những năm qua, Israel là nơi sản sinh ra những bước tiến vượt trội trong lĩnh vực bán dẫn. Ngày nay, ngành công nghiệp bán dẫn của Israel đã trở thành thế lực đáng gờm trên thế giới. Với dân số chưa đầy 10 triệu người, nước này có tới hơn 30.000 kỹ sư chip bán dẫn.

Thiết kế chip là linh hồn của ngành bán dẫn Israel. Theo thống kê, Israel sở hữu khoảng 8% nhân tài thiết kế chip và các công ty nghiên cứu phát triển trên thế giới. Ngoài ra, có 37 công ty đa quốc gia hoạt động trong ngành bán dẫn ở Israel vào năm 2021. Các doanh nghiệp lớn như Apple, Broadcom, Qualcomm, Samsung, Huawei, Texas Instruments cũng đang tích cực tham gia vào các hoạt động nghiên cứu và phát triển ở Israel.

Theo thời gian, Tel Aviv - thủ đô của Israel, đã nổi lên như một trung tâm đầu tư mạo hiểm. Nơi đây chỉ đứng thứ hai sau Thung lũng Silicon về lưu lượng giao dịch trong lĩnh vực công nghệ. Các thống kê cho thấy 11% khoản đầu tư mạo hiểm toàn cầu vào lĩnh vực Công nghiệp 4.0 thuộc về các công ty Israel.

Năm 2021, vốn đầu tư mạo hiểm của Israel đạt 10,8 tỷ USD, với mức đầu tư vốn mạo hiểm bình quân đầu người gấp 28 lần so với Mỹ. Tuy đầu tư vốn mạo hiểm ở Israel giảm nhẹ vào năm 2022 nhưng con số này vẫn ở mức đáng kể là 8,1 tỷ USD.

Tờ Bloomberg đánh giá Israel là nơi cung cấp nhân tài kỹ thuật chính, trung tâm của các nhà sản xuất chip quốc tế và mảnh đất màu mỡ của các startup bán dẫn mà nhiều công ty lớn thường muốn thâu tóm.

Theo Ngọc Hiệp