Ông Lê Hải Trà: “Việt Nam có mỏ vàng mà các nước trong khu vực không có được”
“Mỏ vàng” này chính là số lượng các doanh nghiệp chưa niêm yết còn rất nhiều, cả doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân. Chỉ riêng việc VPBank niêm yết vừa qua, giá trị vốn hóa thị trường sàn HOSE đã tăng thêm hơn 2 tỷ USD.
Thị trường chứng khoán trong những tháng đầu năm phát triển nhanh chóng. Trong 7 tháng đầu năm 2017, chỉ số VN-index tăng 17%, giá trị vốn hóa thị trường tăng hơn 30%, giá trị giao dịch bình quân mỗi ngày tăng gần 70%... Những thay đổi ấn tượng này giúp HOSE hoàn thành gần 96% kế hoạch lợi nhuận trước thuế năm 2017 chỉ trong 6 tháng.
Trong buổi trao đổi với BizLIVE, ông Lê Hải Trà, Phụ trách HĐQT HOSE đã chia sẻ những giải pháp của HOSE và chỉ ra những tiềm năng giúp thị trường chứng khoán Việt Nam phát triển lên tầm cao mới.
Thưa ông, với vị trí cao nhất của Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) – phụ trách Hội đồng Quản trị, quản lý sàn chứng khoán có quy mô vốn hóa 86 tỷ USD, ông thấy mình đang đối mặt với những thách thức nào?
Khi ngồi ở vị trí “thuyền trưởng”, sẽ luôn bị cuốn vào nhiều việc khác nhau. Thách thức lớn nhất với tôi là duy trì được sự tập trung để nhận diện những diễn biến mới trên thị trường thế giới. Đó là những xu thế mới, cơ hội mới về thông lệ, công nghệ cũng như những sản phẩm mới có lợi cho thị trường Việt Nam. Để từ đó mình có kế hoạch huy động các nguồn lực, sự ủng hộ để triển khai và mang lại lợi ích cho thị trường Việt Nam.
Ông có học vị Thạc sỹ Quản lý Công (MPA) với chuyên ngành kép lãnh đạo và phân tích thị trường tài chính của đại học Harvad Kennedy, nghĩa là ông có kiến thức về tài chính rất bài bản. Nhưng kiến thức ấy có thể áp dụng vào một thị trường chứng khoán mới nổi như Việt Nam hay không?
Việt Nam không phải là một thị trường độc lập, mà có sự liên thông khá cao với các thị trường khu vực và thế giới. Bản chất thị trường Việt Nam cũng đang áp dụng nhiều thông lệ mà các thị trường lâu đời trên thế giới sử dụng.
Việc được đào tạo với những kiến thức bài bản giúp cho tôi có những cái nhìn mang tính hệ thống, nhìn thấy được những thông lệ và áp dụng cho Việt Nam. Triển khai các thông lệ này cần sự chọn lọc và điều chỉnh để phù hợp với các đặc thù kinh tế của Việt Nam. Góc nhìn này còn đến từ trải nghiệm với hơn 20 năm làm việc tại HOSE.
Mức vốn hóa của thị trường chứng khoán Việt Nam còn khá nhỏ so với các nước trong khu vực. Ông nhận thấy những tiềm năng nào có thể giúp Việt Nam vươn lên top đầu trong thời gian tới?
Thị trường chứng khoán Việt Nam đang nhỏ nhất so với 6 nước Asean hàng đầu - gọi là ASEAN6 (Singapore, Malaysia, Thái Lan, Indonesia, Philippines và Việt Nam). Tuy nhiên, thị trường chứng khoán Việt Nam còn hai yếu tố quan trọng để phát triển mà các nước cùng khu vực không có.
Thứ nhất là mức độ phát triển kinh tế luôn duy trì ở mức cao. Hai là nguồn cung cho thị trường chứng khoán còn khá dồi dào.
Thời gian qua, chính sách gắn cổ phần hóa với niêm yết, giúp cho quy mô thị trường chứng khoán tăng trưởng nhanh chóng. Từ 2014 đến nay, quy mô vốn lớn thị trường đã tăng gấp đôi, đạt 86,5 tỷ USD vào ngày 29/8/2017.
Trong lĩnh vực tư nhân, vốn rất năng động, nhiều doanh nghiệp đã trưởng thành hơn. Ngày càng nhiều doanh nghiệp tư nhân thấy được giá trị và dùng thị trường chứng khoán hỗ trợ cho các chiến lược phát triển dài hạn. Đây cũng là yếu tố tích cực đóng góp vào sự tăng trưởng quy mô của thị trường chứng khoán Việt Nam.
Ngoài ra, những tiềm năng quan trọng này đã thu hút được sự quan tâm rất lớn của cộng đồng nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. Đây thật sự là cái “mỏ” rất giá trị mà các thị trường khác trong khu vực không có được.
Nếu toàn bộ doanh nghiệp nhà nước được niêm yết, ông ước tính quy mô thị trường sẽ lớn đến mức nào?
Các doanh nghiệp nhà nước chưa cổ phần hóa và niêm yết còn rất nhiều, chưa có con số thống kê chính xác. Tuy nhiên, tôi có thể khẳng định là tiềm năng tăng trưởng quy mô vốn hóa thị trường còn rất lớn. Điển hình là chỉ riêng việc Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) niêm yết vừa qua, giá trị vốn hóa thị trường sàn HOSE đã tăng thêm hơn 2 tỷ USD.
Ở vị tri là người chủ chốt điều hành HOSE, xin ông cho biết sắp tới HOSE có những giải pháp nào để thúc đẩy sự phát triển của thị trường chứng khoán?
HOSE đang có nhiều hoạt động cụ thể nhằm thúc đẩy sự phát triển của thị trường.
Sắp tới, HOSE sẽ đưa vào giao dịch một sản phẩm mới là Chứng quyền có đảm bảo (Covered Warrant). Quá trình chuẩn bị vừa qua mất nhiều thời gian và công sức, từ các văn bản pháp quy, cho đến chỉnh sửa hệ thống công nghệ thông tin… Dự kiến sản phẩm này được giao dịch chính thức vào tháng 11/2017, hứa hẹn tạo ra một cú huých về thanh khoản đối với các cổ phiếu cơ sở. Các cổ phiếu cơ sở được các công ty chứng khoán lựa chọn và phát hành.
HOSE đang là chủ đầu tư của một dự án công nghệ thông tin sẽ được áp dụng cho cả hai sở giao dịch (HOSE và HNX - sàn Hà Hội) và Trung tâm Lưu ký (VSD). Dự án này sẽ thay đổi hoàn toàn nền tảng công nghệ thông tin trên thị trường chứng khoán Việt Nam, giúp cho quá trình quản lý và vận hành thị trường linh hoạt hơn, quản trị rủi ro tốt hơn.
Đồng thời, hệ thống mới giúp rút ngắn thời gian đưa các sản phẩm mới vào giao dịch và giúp cải thiện đáng kể thanh khoản thị trường trong thời gian tới. Dự án này HOSE đang làm cùng với nhà thầu thuộc Sở Giao dịch Chứng khoán Hàn Quốc.
Xin cám ơn ông!
