Norges Bank - Quỹ đầu tư lớn nhất thế giới với khoản đầu tư 500 triệu USD vào hàng chục cổ phiếu trên TTCK Việt Nam
Norges Bank là ngân hàng trung ương của Na Uy được thành lập năm 1816 với trụ sở được đặt tại Olso, thủ đô của nước này. Ngoài nhiệm vụ của một ngân hàng trung ương truyền thống như ổn định lạm phát, ổn định tỷ giá và ổn định giá cả bằng các chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ, Norges còn quản lý quỹ hưu trí chính phủ Na Uy - quỹ tài sản quốc gia lớn nhất thế giới.
Trong giai đoạn dịch Covid tiếp tục hoành hành dẫn đến đồng đô la mỹ suy yếu, các thị trường chứng khoán thiếu ổn định, giá vàng tăng cao đột biến... việc lựa chọn đầu tư vào loại hình nào là rất khó khăn với những nhà đầu tư cá nhân. Do vậy, họ thường làm theo hoặc ủy thác cho các quỹ đầu tư lớn trên thế giới; một trong số đó là các quỹ đầu tư quốc gia (sovereign wealth funds). Dưới sự hậu thuẫn của các chính phủ, những quỹ này với tiềm lực khổng lồ có thể thay đổi hoàn toàn thị trường thế giới chỉ bằng một thương vụ đầu tư. Một trong những quỹ đầu tư nhà nước nổi tiếng nhất và lớn bậc nhất thế giới là ngân hàng Norges Bank.
Tòa nhà của Ngân hàng Norges tại Olso, Na Uy (Ảnh: Norges Bank)
Norges đầu tư rộng rãi ở nhiều quốc gia, nhiều lĩnh vực và nhiều loại hình; tính đến nay, Norges đã đầu tư vào trên 9.000 doanh nghiệp tại 74 nước trên toàn thế giới. Ngân hàng này nắm giữ cổ phiếu, trái phiếu và bất động sản trên toàn thế giới và chỉ đầu tư ra nước ngoài chứ không đầu tư trong nước, do lo ngại có thể gây tác động tiêu cực cho nền kinh tế Na Uy. Tính đến hết năm ngoái, tổng giá trị của quỹ hưu trí do Norges quản đạt trên 10.000 tỷ kroner (tương đương với 1.148 tỷ USD), trong đó 5,358 tỷ kroner tới từ lợi nhuận các khoản đầu tư, 3,389 tỷ kroner tới từ chính phủ và các khoản còn lại tới từ các loại tiền tệ ngân hàng này nắm giữ.
Tính đến cuối năm 2019, quỹ này đầu tư chủ yếu vào các thị trường chứng khoán. 70% danh mục của quỹ là các khoản đầu tư vào cổ phiếu, 26% vào trái phiếu, còn lại là đầu tư vào bất động sản. Trong nhiều năm, đầu tư vào cổ phiếu luôn là khoản đầu tư lớn nhất của quỹ này; đến cuối năm 2019, quỹ đã đầu tư 813 tỷ USD vào cổ phiếu, 304 tỷ đô la vào trái phiếu, còn lại là đầu tư bất động sản.
Cổ phiếu chiếm tỷ trọng rất lớn trong danh mục đầu tư của Norges Bank (Ảnh: Norges)
Trong các thị trường chứng khoán ngân hàng này đầu tư, thị trường châu Âu là thị trường mà họ có tỷ lệ sở hữu lớn nhất. Tính đến ngày 31/12/2019, quỹ này nắm giữ số cổ phiếu trị giá tương đương 2.61% tổng giá trị thị trường của các thị trường chứng khoán tại châu Âu. Con số này lần lượt là 1.58% và 1.09% tại các thị trường châu Á, châu Đại Dương và . Các thị trường hàng đầu tại từng khu vực của Norges lần lượt là Đức với 586 tỷ kroner đầu tư vào 188 doanh nghiệp, 77 nhà phát hành trái phiếu và 14 bất động sản; Thái Lan với 28 tỷ kroner đầu tư vào 128 doanh nghiệp và Nam Phi với 63 tỷ kroner đầu tư vào 101 công ty tại nước này.
Một trong những thị trường chứng khoán tại khu vực châu Á mà Norges đầu tư là Việt Nam, khi ngân hàng này đã nắm giữ những mã cổ phiếu blue – chip của nước ta như VNM, DPM, HPG hay FPT từ năm 2013. Tính đến cuối năm 2019, quỹ này đã đầu tư hơn 4 tỷ kroner (tương đương gần 500 triệu USD) vào nước ta với 43 thương vụ đầu tư vào các mã cổ phiếu lớn như MWG, VHM, VCB... Vào tháng 5 năm nay, Norges lần lượt mua vào 2.2 triệu cổ phiếu KDH (Khang Điền) và 180,000 cổ phiếu HPG (Hòa Phát).
Norges đầu tư gần 500 triệu USD vào thị trường chứng khoán Việt Nam (Ảnh: Norges Bank)
Năm 2019 cũng chứng kiến quỹ này đạt được lợi nhuận cao thứ hai trong lịch sử tính theo tỷ lệ phần trăm và cao nhất từ trước tới nay nếu tính theo số tiền đạt được, khi thu về 1,692 tỷ kroner tương đương với tỷ suất lợi nhuận 19.92%. Sau năm 2018 thua lỗ 485 tỷ kroner, với những chiến lược hợp lý, quỹ này đã thu được mức lợi nhuận khổng lồ. Trong đó, tỷ suất lợi nhuận từ đầu tư cổ phiếu đạt 26%, đầu tư bất động sản đạt 6.8% và đầu tư trái phiếu đạt 7.6%.
Tỷ suất lợi nhuận của Norges Bank qua các năm (Ảnh: Norges Bank)
Trong giai đoạn 2020 – 2022, mặc dù nhận định rằng các thị trường chứng khoán có thể suy giảm và với tỷ lệ đầu tư lên tới 70% danh mục vào các cổ phiếu, quỹ sẽ gặp nhiều rủi ro; tuy nhiên Norges vẫn không thay đổi quan điểm đầu tư khi đầu tư vào cổ phiếu vẫn sẽ là trọng tâm trong 2 năm tới đây. Quỹ sẽ tiếp tục đầu tư vào thị trường chứng khoán tại nhiều nước trên thế giới nhằm đa dạng hóa cơ hội đầu tư, đồng thời sẽ tìm kiếm thêm cơ hội tại các thị trường mới nổi nhỏ hơn. Song song với đó, Norges Bank sẽ tiếp tục xây dựng các mô hình đánh giá rủi ro để có thể thay đổi danh mục đầu tư nếu cần thiết; tuy nhiên vẫn sẽ tập trung nguồn lực lớn cho các thị trường chứng khoán.
Quỹ này cũng sẽ cân nhắc để đưa thêm vào danh mục các loại trái phiếu của các nước phát triển, được đánh giá là an toàn hơn trong giai đoạn thị trường chứng khoán đi xuống. Ngoài ra, các khoản đầu tư vào bất động sản, đặc biệt là cơ sở hạ tầng liên quan tới năng lượng tái tạo, vẫn sẽ tiếp tục được duy trì nhằm đa dạng hóa danh mục, tuy nhiên tỷ lệ đầu tư của quỹ vào loại tài sản này sẽ không vượt quá 5%.
Như vậy, có thể thấy, mặc dù giá vàng đang tăng cao trong khi các thị trường chứng khoán liên tục giảm điểm từ đầu năm tới nay, nhưng quỹ thuộc quản lý của ngân hàng Norges vẫn không thay đổi quan điểm và sẽ tiếp tục đầu tư vào cổ phiếu trong ít nhất là thời gian tới đây. Hi vọng rằng các khoản đầu tư của Norges sẽ là động lực để thị trường chứng khoán tại nhiều quốc gia có thể phát triển trở lại, trong bối cảnh các doanh nghiệp trên toàn cầu đang gặp nhiều khó khăn do tác động khủng khiếp mà dịch Covid – 19 đem lại.
