Những thách thức chờ đợi khi ông Biden trở thành Tổng thống

Chiến thắng hạn chế

Hiện tại, kịch bản khả quan nhất cho cựu phó tổng thống Biden là ông sẽ chiến thắng với 290 phiếu đại cử tri. Số phiếu này nhiều hơn con số của cựu George W. Bush đạt được trong trước đó (271 phiếu cho cuộc bầu cử năm 2000 và 286 phiếu năm 2004), nhưng ít hơn của cựu tổng thống Barack Obama (365 phiếu năm 2008 và 332 phiếu năm 2012) và chính đương kim tổng thống Donald Trump (304 phiếu năm 2016).

Nhưng kể cả khi ứng viên Đảng Dân chủ đánh bại đối thủ, chiến thắng này mang ý nghĩa hạn chế đáng kể so với những gì đảng này đã từng giả định trước đó.

Cựu phó tổng thống Biden đã đánh mất sự tín nhiệm với nhóm cử tri Da đen và người Mỹ gốc Latinh, mặc dù ông đã giành được nhiều phiếu bầu hơn từ nhóm cử tri da trắng.

Chiến thắng không đồng nghĩa với việc ông Biden sẽ cải tổ và làm mới Đảng Dân chủ để đảng này trở nên cạnh tranh hơn như cách cựu tổng thống Bill Clinton đã làm vào năm 1992, khi ông đánh bại George H.W Bush. Và chưa có dấu hiệu nào cho thấy ông Biden đã tập hợp thành công một liên minh mới như cách mà cựu tổng thống Obama đã làm vào năm 2008.

Quá trình tái cấu trúc đảng thường được xây dựng dựa trên các ý tưởng khả thi và các nền tảng chính sách cụ thể. Nhưng chiến dịch tranh cử năm nay luôn là một cuộc trưng cầu dân ý về cách điều hành chính phủ của Tổng thống Trump, hơn là một sự tán thành rõ ràng đối với cá nhân ông Biden và chương trình nghị sự của ông.

Mục đích của cuộc bầu cử như vậy đã khiến cho ứng viên Đảng Dân chủ phản đối mạnh mẽ các quyết sách của chính quyền đương nhiệm nhiều hơn là công bố một thông điệp mạnh mẽ và tích cực.

Ảnh hưởng của đảng Cộng hòa và Trump vẫn còn

Ở thời điểm hiện tại, Thượng viện nhiều khả năng vẫn thuộc về đảng Cộng hòa. Điều đó có nghĩa là bất cứ ai thắng trong cuộc chạy đua vào ghế tổng thống,Thượng nghị sĩ Mitch McConnell vẫn nắm quyền điều hành thượng viện và giữ vai trò là chính trị gia có tầm ảnh hướng lớn nhất ở Washington. Trong trường hợp này, Biden sẽ là tổng thống đầu tiên nhậm chức sau 32 năm mà không giành quyền kiểm soát Quốc hội, một yếu tố sẽ cản trở các quyết sách của tổng thống sau này.

Bên cạnh đó, sự chênh lệch giữa 2 ứng cử viên rất sít sao. Để đảm bảo chắc chắn vị thế, những ứng viên tổng thống giành được những chiến thắng sít sao trước đối thủ đều phải trở thành những tổng thống có tầm ảnh hưởng rộng khắp. Cựu Tổng thống Bill Clinton, nguyên thủ chiến thắng với đa số phiếu phổ thông, đã nhận được sự đồng thuận cho phần lớn chương trình nghị sự của nhiệm kỳ đầu tiên và dễ dàng giành chiến thắng trong nhiệm kỳ hai.

Đó là chưa kể các sự kiện khách quan phát sinh luôn gây ra những tác động đến cán cân quyền lực của tổng thống. Ví dụ như cựu Tổng thống George W. Bush đã gia tăng đáng kể quyền lực của mình trong quá trình tái cử nhờ cách thức ứng phó hiệu quả với vụ khủng bố 11/9 tại New York.

Nhưng đây không phải là kịch bản mà nhiều nghị sĩ Dân chủ đã hy vọng và có sự chuẩn bị trước. Họ muốn chứng kiến một chiến thắng vang dội trước nửa đêm của Ngày bầu cử, một cú đánh mạnh "nghiền nát" Tổng thống Trump và chủ nghĩa Trump, lan sang cả cuộc bầu cử tại Thượng viện và giúp cho phe ủng hộ chương trình nghị sự của ông Biden chiếm thế đa số.

Như ông John Harris, Tổng biên tập tờ Politico (Mỹ) lập luận, bất kể kết quả bầu cử ra sao, lời "hiệu triệu" của Tổng thống Trump đối với một nửa dân số Mỹ đã được hưởng ứng nhiệt tình. Ngay cả một chiến thắng sít sao dành cho ông Biden cũng sẽ tạo ra một cuộc tranh cãi lớn về những tác hại của chủ nghĩa Trump đối với phe Cộng hòa, nhưng việc xóa bỏ triệt để tư tưởng này trong đảng lại đòi hỏi một chiến thắng vang dội của phe Dân Chủ.

Kết quả bầu cử này cuối cùng không phải là một sự phản đối mạnh mẽ chính quyền tổng thống Trump và có thể không phải là điềm báo cho quá trình từ bỏ chủ nghĩa Trump trong Đảng Cộng hòa như nhiều nghị sĩ Dân chủ và một số ít đảng viên Cộng hòa trước đó đã từng hy vọng.

Thu Ngọc