Những nơi COVID-19 "chưa chạm đến" ở Mỹ: Hầu hết đều nghèo, xa xôi và hẻo lánh, nhưng có thực sự an toàn?
Phần lớn các hạt chưa ghi nhận ca mắc COVID-19 tại Mỹ đều tọa lạc ở các khu vực vùng sâu, vùng xa của nước này, theo một thống kê của hãng AP News.
Những nơi COVID-19 "chưa chạm đến" ở Mỹ
Theo một phân tích của hãng thông tấn Associated Press (AP), trong khi dịch viêm phổi cấp do virus corona chủng mới (COVID-19) hoành hành mạnh tại nước Mỹ và chủ yếu là các khu đô thị lớn, thì vẫn có hơn 30% các hạt (tương đương cấp quận) của nước này vẫn chưa ghi nhận trường hợp dương tính với virus corona chủng mới.
Vậy, những khu vực này có điều gì đáng lưu ý?
Số liệu do Đại học Johns Hopkins tổng hợp cho thấy, trong số 3.142 hạt trên toàn nước Mỹ, vẫn còn 1.297 hạt chưa ghi nhận ca nhiễm COVID-19.
Và trong số các hạt chưa có ca nhiễm bệnh này, có tới 85% tọa lạc ở khu vực vùng sâu, vùng xa - từ các cộng đồng có phần lớn dân cư là người da trắng ở khu vực núi Appalachian và vùng Đại Bình nguyên, đến cộng động người gốc Tây Ban Nha, người Mỹ bản địa ở Tây Nam Mỹ. Đây là những khu vực thưa thớt dân cư và ít có sự tiếp xúc hàng ngày giữa người với người - khiến virus khó lây lan hơn.
Trong khi đó, các hạt chưa có người nhiễm COVID-19 của Mỹ thường có độ tuổi trung bình cao hơn và có tỉ lệ người trên 60 tuổi - đối tượng dễ tổn thương trước dịch COVID-19 - lớn hơn những nơi khác.
Tuy nhiên, số lượng giường bệnh tại các hạt này lại không đủ đáp ứng nhu cầu nếu những đối tượng này phải nhập viện. Hơn nữa, thu nhập trung bình của các hộ gia đình tại những hạt này cũng thấp hơn so với mặt bằng chung, điều này cũng sẽ ảnh hưởng tới khả năng chi trả cho dịch vụ y tế của họ.
Đặc điểm nhân khẩu học tại các hạt này có ý nghĩa rất quan trọng, khi chính quyền Tổng thống Donald Trump ban hành các hướng dẫn để đánh giá rủi ro của mỗi hạt trước sự tấn công dịch COVID-19, đông thời trao quyền cho giới chức địa phương tự điều chỉnh lệnh cách ly xã hội. Nền kinh tế của nước Mỹ đã chịu ảnh hưởng không nhỏ từ quyết định này, và Tổng thống Trump dường như đang có ý định mở cửa lại nền kinh tế trước ngày 12/4 tới.
Các chuyên gia về bệnh truyền nhiễm cho rằng thói quen cách ly xã hội và cô lập "tự nhiên" có thể giúp dịch bệnh diễn biến chậm hơn tại các vùng sâu, vùng xa, nếu những ca bệnh đầu tiên được phát hiện sớm và cách ly triệt để. Nếu làm được điều đó, thì các hệ thống chăm sóc y tế tại vùng sâu, vùng xa sẽ có thêm thời gian để chăm sóc cho bệnh nhân và giảm thiểu tỉ lệ tử vong.
Tuy vậy, các chuyên gia này lo ngại rằng việc xét nghiệm lẻ tẻ có thể sẽ khiến các y bác sĩ địa phương khó phát hiện ra sự bùng phát của dịch bệnh - dẫn đến tình trạng hệ thống y tế vùng sâu, vùng xa của Mỹ trở nên quá tải.
"Dịch bệnh sẽ lây lan đến những khu vực này muộn hơn, nhưng tôi không nghĩ rằng những người dân ở đó sẽ an toàn [trước dịch bệnh] vì chẳng có nơi nào ở nước Mỹ bị cô lập cả", bà Christine K. Johnson, một giáo sư dịch tễ học tại Đại học California, Davis, cho biết.
Theo Giáo sư này, những hạt chưa có ca nhiễm COVID-19 nên lo lắng về việc thiếu bộ kit xét nghiệm.
"Tôi hy vọng những con số 0 này là thật - Điều tôi lo ngại là họ không làm đủ xét nghiệm ở những khu vực này, vì nghĩ rằng những nơi đó an toàn hơn", bà Johnson nói.
Ảnh minh họa: AP
Nguy cơ của việc xét nghiệm không đồng đều trên toàn nước Mỹ
Tại New Mexico, tiểu bang có khoảng 2 triệu người sinh sống trên diện tích rộng bằng Italy, Thống đốc Michelle Lujan Grisham đã áp dụng những biện pháp quyết liệt nhằm hạn chế sự lây lan của dịch bệnh như đóng cửa toàn bộ trường học và cấm người dân tụ tập nhóm trên 5 người.
Gần 50% số hạt của bang này chưa có ca dương tính với virus corona chủng mới. New Mexico cũng là 1 trong 5 tiểu bang có tỉ lệ xét nghiệm bình quân đầu người cao nhất nước Mỹ, dù một số hạt chưa có người nhiễm COVID-19 vẫn chưa có các địa điểm xét nghiệm chuyên biệt, mà mới chỉ có một vài văn phòng bác sĩ thực hiện điều này.
Ông Wayne Johnson, người đứng đầu Hạt Torrance, New Mexico, cho biết hạt này đang chuẩn bị 3 địa điểm xét nghiệm COVID-19 chuyên biệt. Tọa lạc tại vùng hoang mạc, Torrance chỉ có khoảng 15.000 cư dân nhưng lại có diện tích khá lớn.
Việc chính quyền tiểu bang ban bố lệnh yêu cầu người dân ở nhà tránh dịch đã hạn chế được số người di chuyển tới hạt Bernalillo lân cận, nơi hiện là tâm chấn dịch COVID-19 của bang New Mexico với ít nhất 93 ca nhiễm bệnh đã được xác nhận.
"Chúng tôi chưa mở cửa bất cứ cơ sở xét nghiệm chuyên biệt nào, một phần lý do là chúng tôi chưa có nhu cầu này", ông Johnson nói. Mặc dù vậy, sự bùng phát của dịch bệnh trên toàn nước Mỹ vẫn khiến ông này lo lắng, bởi Hạt Torrance chỉ có duy nhất một phòng khám y tế và một đội ngũ nhân viên y tế khẩn cấp đều là tình nguyện viên.
Được biết, hai trường hợp tử vong đầu tiên do COVID-19 tại tiểu bang New Mexico đã được ghi nhận hôm Chủ nhật tuần trước tại Hạt Eddy - khu vực sản xuất dầu ở phía Nam. Hai trường hợp dương tính với virus corona khác cũng được phát hiện tại khu vực này.
Một trong các trường hợp tử vong nói trên là một bệnh nhân nam gần 80 tuổi, qua đời ngay sau khi được chuyển đến bệnh viện ở Artesia và kết quả xét nghiệm sau khi tử vong cho thấy người này đã nhiễm COVDID-19. Trước đó, người này còn từng đến 2 cơ sở y tế và 5 nhân viên của bệnh viện đã phải cách ly sau khi phơi nhiễm với virus, dù họ đã đeo khẩu trang.
Nhà dịch tễ học Chad Smelser cho biết giới chức y tế đang nỗ lực truy tìm lịch sử đi lại của các bệnh nhân nhiễm bệnh để thông báo cho những người từng tiếp xúc với họ, và mỗi ngày họ đều phát hiện ra hàng chục người có liên quan đối với mỗi trường hợp.
Tuy nhiên, các quan chức y tế Mỹ thừa nhận họ không có số liệu về số người đã được xét nghiệm COVID-19 theo từng hạt.
Theo lời các chuyên gia y tế, việc xét nghiệm không đồng đều trên cả nước sẽ khiến họ khó đánh giá rủi ro tại các khu vực vùng sâu vùng xa của Mỹ trước sự lây lan nhanh của dịch bệnh.
Benjamin Neuman, một nhà virus học tại Đại học A&M của bang Texas, cho biết mặc dù sự thật đúng là tỉ lệ nhiễm bệnh tại các vùng sâu, vùng xa thấp hơn so với những nơi khác, nhưng nhóm người vô gia cư và nhập cư trái phép vẫn là những đối tượng dễ bị tổn thương.
"Chúng tôi hy vọng họ sẽ an toàn. Điều kiện tại nơi họ ở rất khó để ngăn virus corona", ông Neuman nói.
"Họ liên tục từ chối vợ tôi vì lý do không có bộ xét nghiệm"
Tại một số khu vực neo người khác, người dân cũng bắt đầu khiếu nại rằng các bộ kit xét nghiệm không có sẵn ở địa phương, giống như trường hợp được ghi nhận ở thị trấn Crossett, thuộc hạt Ashley ở phía Nam bang Arkansas. Mặc dù hạt Ashley chưa có ca nhiễm COVID-19, nhưng người dân vẫn rất lo ngại.
Cựu chiến binh tàn tật Marty Zollman, 42 tuổi, tại Crossett cho biết vợ ông, một nhân viên tại cửa hàng quần áo, và con gái ông đã đến phòng khám địa phương để đăng ký xét nghiệm COVID-19 sau khi có những triệu chứng như sốt và biểu hiện giống cúm. Tuy nhiên, phòng khám này đã từ chối xét nghiệm cho họ.
"Chúng tôi có thể đã nhiễm bệnh, nhưng không ai làm xét nghiệm cho vợ tôi cả", ông Zollman nói. "Họ liên tục từ chối vợ tôi, và nói rằng họ không có bộ xét nghiệm".
Điều này trái ngược với tuyên bố trước đó của Tổng thống Trump rằng các bộ kit xét nghiệm là có sẵn. "Nếu ông ấy có thiết bị, thì ông ấy phải cung cấp nó [cho địa phương] chứ", ông Zollman bức xúc.
