Nghiên cứu khoa học: Sắp 30 tuổi mà vẫn chưa giàu nổi thì rất có thể bạn sẽ nghèo cả đời?
Thu nhập của những người giàu ở tầng lớp trên trong xã hội cao hơn nhiều so với thế hệ trước.
Một nghiên cứu chỉ ra rằng, từ năm 1980 đến những năm 2000, thu nhập của một người công nhân ở Mỹ có thể cao hơn ngày càng hiếm.
Điều này không có gì cường điệu cả. Ở Mỹ hiện nay, ai cũng cảm thấy thực sự khó khăn khi muốn leo lên những bậc thang thu nhập cao hơn. Nếu những công việc đầu tiên trong cuộc đời - trong khoảng giai đoạn từ 20 - 30 tuổi, bạn có mức thù lao không đáng là bao thì dường như bạn sẽ mãi như vậy vài chục năm cuộc đời tiếp theo. Còn những ai bắt đầu đi làm đã tiếp cận được những công việc với mức lương cao thường dễ có thu nhập tốt trong cả sự nghiệp sau này của họ.
Đó là kết luận của một nghiên cứu do hai nhà kinh tế học Michael D. Carr và Emily E. Wiemers tiến hành. Với nghiên cứu này, Carr và Wiemers đã sử dụng các thông tin thu nhập được để đo lường tốc độ tăng trưởng trên thang thu nhập của những người tham gia trong suốt cả quá trình họ đi làm. Carr cho rằng: "Bất kể học vấn của bạn có ra sao thì xuất phát điểm của bạn ngày càng có ý nghĩa quan trọng và sẽ quyết định vị trí cuối cùng bạn trong tương lai".
Carr và Wiemers đã dùng dữ liệu từ Cuộc khảo sát của Cục Điều tra Dân số. Trong đó lấy thu nhập của từng công nhân làm căn cứ, để xem thu nhập của họ đang thay đổi ra sao từ năm 1981 cho đến năm 2008. Các nhà nghiên cứu xếp hạng các công nhân theo từng nhóm và theo dõi cơ hội thay đổi thu nhập của từng nhóm. Các nhà khoa học không chỉ xem xác suất dịch chuyển giữa các nhóm thu nhập trong suốt cả sự nghiệp mà còn xem khả năng này có thể thay đổi như thế nào. Chính vì vậy, họ đo lường cơ hội dịch chuyển thu nhập của một công nhân trong hai giai đoạn, từ 1981 đến 1996 và từ 1993 đến 2008. Có một sự khác biệt khá lớn ở đây. Carr nhận xét: "Xu hướng thu nhập đứng tại điểm xuất phát càng tăng lên, trong khi đó, khả năng thu nhập tăng lên bậc cao hơn lại sụt giảm".
Nhìn chung, khả năng ai đó bắt đầu và kết thúc sự nghiệp đều chỉ dậm chân tại một mức thu nhập nào đó lại đang có xu hướng gia tăng. Carr cho biết: "Vì một vài lý do, việc gia tăng thu nhập thực sự không dành cho một vài người hoặc nó không có bước nhảy vọt như từng có".
Những phát hiện của Carr và Wiemers đã nhấn mạnh đến một khía cạnh trong đời sống của tầng lớp trung lưu hiện nay: "Nếu bạn thuộc tầng lớp trung lưu thì bạn sẽ mắc kẹt mãi ở tầng lớp này. Điều đó có nghĩa là nếu bạn bắt đầu là một công nhân thì bạn rất dễ sẽ mãi là một công nhân. Thu nhập của bạn không thể tăng lên cao hơn được".
Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng, không chỉ công nhân mà những người có bằng đại học cũng vấp phải tình trạng này. Nhiều lao động trình độ đại học bắt đầu sự nghiệp ở bậc thang thu nhập cao hơn thế hệ trước, nhưng đến khi về hưu thì thu nhập của họ lại chỉ được xếp ở bậc trung bình thậm chí còn thấp hơn thế hệ trước. Phụ nữ sở hữu bằng đại học cũng có mức lương khởi điểm cao hơn thời trước. Thêm vào đó, sự hiện diện ngày càng nhiều phụ nữ có trình độ đại học đang khiến các đấng nam nhi cảm thấy khó khăn hơn để đạt đến bậc lương cao hơn.
Vậy đâu là nguyên nhân?
Các nhà nghiên cứu vẫn chưa lý giải được chính xác nguyên nhân vì sao nền kinh tế lại không tạo điều kiện thuận lợi cho sự dịch chuyển thu nhập từ mức thấp hơn lên mức cao. Sự đi xuống của các liên đoàn lao động cũng có một phần trách nhiệm cho hiện tượng này. Liên đoàn từng một thời có thể đàm phán để tăng lương cho thành viên dù họ đang ở bậc lương nào đi nữa.
Một nguyên nhân khác cho hiện tượng này là tình trạng bất bình đẳng thu nhập ngày càng gia tăng. Thu nhập của những người giàu ở tầng lớp trên trong xã hội cao hơn nhiều so với thế hệ trước. Điều đó có nghĩa là khả năng đạt đến hàng những người có thu nhập cao sẽ càng khó khăn hơn. Hai nhà nghiên cứu kết luận rằng, "Chính bất bình đẳng thu nhập khiến các nấc thang thu nhập ngày càng xa nhau. Vì vậy, việc di chuyển giữa các bậc thang này trở nên khó khăn hơn rất nhiều".
