Mỹ ghi nhận 260 ca nhiễm loại virus gây liệt ở trẻ em: Triệu chứng ban đầu giống cảm lạnh, cha mẹ cần hiểu rõ đường lây để bảo vệ con
Những đứa trẻ nhiễm enterovirus D68 trong năm nay trung bình dưới 3 tuổi. Đây là loại virus có thể gây biến chứng viêm tủy cấp với triệu chứng giống bệnh bại liệt.
Trong một báo cáo được công bố ngày 27/9/2022, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đang cảnh báo về sự lây lan của một loại virus phổ biến có tên là enterovirus D68 (EV-D68) ở trẻ em, có thể gây yếu cơ hoặc tê liệt trong những trường hợp hiếm gặp.
Theo báo cáo, CDC đã ghi nhận 260 trường hợp nhiễm enterovirus D68 trong khoảng thời gian từ ngày 1/3 - 20/9/2022. Con số này nhiều hơn số ca mắc trong 3 năm cộng lại (năm 2019 là 6 trường hợp, năm 2022 là 30 trường hợp và năm 2021 có 16 trường hợp).
Những đứa trẻ nhiễm enterovirus D68 trong năm nay trung bình dưới 3 tuổi. Các ca nhiễm được phát hiện tại các trung tâm y tế nhi khoa liên kết với Mạng lưới Giám sát Vaccine của CDC.
Enterovirus D68 là gì?
Các nhà khoa học lần đầu xác định enterovirus D68 năm 1962. Vào thời điểm đó, loại virus này chưa lưu hành nhiều, bệnh nhân có triệu chứng nhẹ. Enterovirus D68 là một trong hơn 100 loại virus nằm ngoài nhóm virus, vi khuẩn không bại liệt.
Năm 2014, CDC bắt đầu thực hiện nhiều thử nghiệm hơn đối với EV-D68, khi các nhà khoa học nhận thấy virus đã thay đổi theo thời gian để có được khả năng tiêu diệt các tế bào thần kinh làm tổn thương tủy sống.
Triệu chứng nhiễm enterovirus D68
Người nhiễm enterovirus D68 có thể gặp triệu chứng hô hấp từ nhẹ đến nghiêm trọng, hoặc không có biểu hiện nào. Các triệu chứng nhẹ bao gồm chảy nước mũi, hắt hơi, ho, đau nhức cơ thể và cơ bắp. Các biểu hiện nghiêm trọng là khó thở.
Enterovirus đôi khi dẫn đến tình trạng viêm tủy cấp, biểu hiện là viêm vùng cổ hoặc tủy sống. Người mắc bệnh này gặp khó khăn khi di chuyển cánh tay, số khác bị yếu ở cả 4 chi.
Trong một đợt bùng phát ở Mỹ năm 2014, khoảng 10% số người được chẩn đoán nhiễm enterovirus tiếp tục phát triển thành viêm tủy cấp. Hầu hết bệnh nhân không thể phục hồi hoàn toàn sau khi mắc bệnh này. Họ chỉ cải thiện ở mức độ nào đó, song quá trình khó khăn và phải phục hồi chức năng.
Trẻ em bị viêm tủy cấp thường phải nhập viện. Nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh là các trẻ bị hen suyễn, song các nhà khoa học chưa rõ nguyên nhân vì sao.
Chuyên gia y tế khuyến cáo các bậc cha mẹ đưa con đi khám ngay lập tức nếu thấy trẻ có biểu hiện yếu tay, chân, đau cổ, đau lưng, khó nuối hoặc nói lắp, không thể điều khiển tròng mắt.
Theo CDC, rất khó để phân biệt các triệu chứng nhiễm enterovirus với triệu chứng đường hô hấp khác. Viêm tủy cấp cũng dễ bị nhầm lẫn với bại liệt nặng.
Virus lây lan thế nào?
Enterovirus có thể xuất hiện trong chất thải (như phân, nước tiểu) hoặc dịch hô hấp (nước bọt, chất nhầy trong mũi, đờm) của người bệnh. Virus lây lan từ người sang người khi bệnh nhân ho, hắt hơi và không che chắn.
Nhìn chung, trẻ sơ sinh, trẻ em và thanh thiếu niên có nhiều khả năng bị nhiễm enterovirus và bị bệnh hơn. Đó là bởi vì họ chưa có khả năng miễn dịch từ những lần phơi nhiễm trước đó với những loại virus này. Trong khi đó, người lớn có thể bị nhiễm enterovirus, nhưng có nhiều khả năng không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ.
Tại sao các trường hợp nhiễm EV-D68 tăng trong năm nay?
Trong quá khứ, CDC đã ghi nhận sự gia tăng đột biến các trường hợp nhiễm EV-D68, đó là vào năm 2014, 2016 và 2018. Tiến sĩ Benjamin Greenberg, một nhà thần kinh học tại Viện Não O'Donnell của UT Southwestern, người điều trị cho bệnh nhân tại Bệnh viện Sức khỏe Trẻ em ở Dallas, cho biết khi khả năng miễn dịch suy yếu, số ca bệnh lại tăng lên.
Tiến sĩ Sarah Hopkins, một bác sĩ thần kinh nhi khoa tại Bệnh viện Nhi Philadelphia, cho biết các chuyên gia nghĩ rằng "sẽ có sự gia tăng đột biến vào năm 2020, theo mô hình này". Nhưng sau đó với việc đeo khẩu trang và giãn cách xã hội để hạn chế sự lây lan của virus đường hô hấp Sars-Cov-2 mà không có sự gia tăng đột biến các trường hợp nhiễm EV-D68 như dự kiến.
Greenberg cho biết các trường hợp rất có thể đang tăng trở lại trong năm nay vì trẻ em đã trở lại trường học và các không gian công cộng được mở cửa.
Biện pháp phòng tránh
Hiện tại không có vắc-xin nào có sẵn để bảo vệ chống lại EV-D68. Các quan chức y tế đề nghị người dân thực hiện các bước để bảo vệ chống lại virus này cũng giống như phòng ngừa bệnh do virus khác, bao gồm tiêm phòng và dùng thuốc tăng cường.
Tiến sĩ Robert Kim-Farley, một nhà dịch tễ học và chuyên gia về bệnh truyền nhiễm của Trường Y tế Công cộng UCLA Fielding, cho biết các chiến thuật để bảo vệ chống lại nhiễm trùng EV-D68 phổ biến nhất là "rửa tay và ở nhà nếu bị bệnh".
Ngoài ra, CDC cũng đưa ra lời khuyên phòng bệnh cho người dân như: Tránh chạm tay vào mắt, mũi và miệng; Tránh tiếp xúc gần gũi như hôn, ôm và dùng chung cốc hoặc dụng cụ ăn uống với người bị bệnh; Che miệng khi ho và hắt hơi bằng khăn giấy; Làm sạch và khử trùng các bề mặt thường xuyên chạm vào, như đồ chơi và tay nắm cửa...
Theo NBC, CNN, Nytimes