Món "đặc sản" khiến Copa America ngày càng mất giá so với World Cup, Euro
Nhiều ánh mắt đang đổ dồn về 2 đội bóng khá đặc biệt ở Copa America mùa này: Qatar và Nhật Bản. Thật tình cờ, 2 vị khách mời này đang là đương kim vô địch và á quân Asian Cup.
Kế hoạch ban đầu sẽ là 6 đội khách, nhưng do quá ít đội bóng sẵn lòng tham gia nên ý tưởng này lập tức bị gạt bỏ. Đã có nhiều ý định mời TBN và BĐN, nhưng vì Nations League đang diễn ra, cùng với đó là vòng loại Euro 2020, điều đó cũng chính thức bị gạt bỏ.
Gold Cup và Africa Cup cũng là một trở ngại lớn. Vì vậy Châu Á là châu lục duy nhất mà CONMEBOL có thể mời gọi tham dự. Nhưng kêu gọi 6 đội Châu Á khác nhau thì lại khá...kỳ quặc. Chính vì vậy, chỉ Nhật Bản và Qatar được mời tham dự.
Trong lịch sử các giải đấu cấp châu lục, chưa bao giờ có chuyện mời gọi các đội bóng từ các châu lục khác đến tham gia thi đấu. Ngoại trừ CONMEBOL.
CONMEBOL chỉ có 10 thành viên
Nguyên do lớn nhất của sự kỳ quặc này đó là vì khu vực Nam Mỹ chỉ có 10 thành viên. Vì vậy họ phải mời thêm các vị khách từ phương xa tới. Chất lượng giải đấu được cải thiện, tuy vậy, cái giá phải trả khá đắt: Copa America mất đi những giá trị lâu đời, cùng với đó là nỗi lo sợ sẽ có một đội bóng ngoài CONMEBOL lên ngôi.
Các vị khách này thường đến Copa America với tư tưởng...dạo chơi, đem về hàng loạt tiền bản quyền truyền hình cùng lượng khán giả đông đảo, rồi sau đó...rời giải ngay khi vòng bảng kết thúc. Hầu hết các đội bóng đều đi theo con đường này, tuy vậy, vẫn có một vài ngoại lệ.
Mexico từng tham dự 10 vòng đấu Copa America từ 1993 đến năm 2016. Không chỉ phù hợp về mặt địa lý, họ còn là một đối thủ nặng ký trước các ông lớn Nam Mỹ. Ở kỳ Copa America 1993, kỳ Copa America đầu tiên mà họ tham dự, Mexico dù không giành được chiến thắng nào vẫn vượt qua vòng bảng một cách khá kỳ diệu.
Sau khi đánh bại Peru ở vòng tứ kết rồi sau đó là chủ nhà Ecuador ở bán kết, họ đối đầu Argentina ở trận chung kết. Gabriel Batistuta nắm giữ trọng trách bảo toàn danh dự cho cả khu vực Nam Mỹ, và anh đã làm được đúng điều đó khi đánh bại Mexico bằng 2 bàn thắng. Trận đấu kết thúc với phần thắng 2-1 cho Argentina. Đó cũng là lần gần nhất họ lên ngôi vương Copa America.
Mexico một lần nữa trở thành Á quân ở Copa America 2001 sau khi để thua chủ nhà Colombia ở trận chung kết. Họ cũng từng 3 lần về thứ 3 ở Copa America.
Nhưng những năm gần đây, việc Copa America và Gold Cup diễn ra gần nhau khiến El Tri phải thi đấu ở hai đấu trường khác nhau với hai đội hình khác nhau. Với việc phải giữ sức cho chiến trường Gold Cup mùa này, El Tri lần đầu tiên tuyên bố không tham dự Copa America.
Đội tuyển Mỹ cũng tham dự Copa America lần đầu vào năm 1993 nhằm thử sức mình để chuẩn bị cho VCK World Cup diễn ra trên sân nhà 1 năm sau đó. Họ không thắng được một trận nào ở Copa America năm đó, nhưng sau đó 2 năm, họ trở lại đầy mạnh mẽ. Thậm chí đến được trận tứ kết đối đầu đội bóng cùng khu vực Mexico.
Một trận đấu cực kỳ căng thẳng kết thúc bằng loạt đá luân lưu. Phần thắng sau đó thuộc về đội tuyển Mỹ với tỷ số 4-1.
NHM Uruguay rõ ràng không thích thú gì với cuộc đọ sức giữa hai kẻ lạ mặt tới từ CONCACAF, chỉ có 6,5000 khán giả đến dự khán trận tứ kết. Mỹ sau đó dừng bước trước Brazil ở trận bán kết sau khi để thua 1-0 rồi sau đó bị đánh bại 4-1 trước Colombia ở trận tranh hạng 3.
Mỹ sau đó vẫn được mời, nhưng vì lịch thi đấu MLS lại trùng với khoảng thời gian Copa America diễn ra, họ không tham dự giải đấu này cho tới tận 2007.
Nhưng ở giải đấu năm đó, họ chỉ đem đến một đội hình tầm trung, dẫn đến việc họ để thua cả 3 trận vòng bảng và phải sớm ra về.
Màn trình diễn của ĐT Mỹ ở mùa đó cũng chỉ ra một sự thật đau lòng cho các đội bóng vùng CONMEBOL: các vị khách mời của giải đấu này chỉ coi Copa America như một giải giao hữu vô thưởng vô phạt, chính vì vậy họ thường đem đến những đội hình mang tính thử nghiệm để trui rèn kinh nghiệm thi đấu cho các cầu thủ trước khi vòng loại World Cup diễn ra ở khu vực của họ.
ĐT Mỹ sau năm 2007 không tham gia thêm bất cứ một vòng chung kết Copa America nào, và phải mãi tới năm 2016, họ mới trở lại ở giải Copa Centenario, một giải đấu mở rộng với vài đội bóng đến từ CONCACAF.
Đội bóng CONCACAF thứ 3 từng tham dự Copa America là Costa Rica. Họ tham dự giải đấu lớn nhất Nam Mỹ lần đầu vào năm 1997 nhưng không để lại nhiều ấn tượng. Jamaica cũng tham dự vào năm 2015.
Nhật Bản từng dự Copa America 1999
Lần đầu tiên trong lịch sử Copa America có một đội bóng bên ngoài Châu Mỹ tham dự đó là năm 1999 khi họ mời Nhật Bản tham dự Copa America. ĐT Nhật sau đó kết thúc ở vị trí chót bảng dù ở giải đấu năm đó, các đội bóng đều gửi đến đội hình yếu nhất của mình, điển hình là Uruguay, đội bóng chỉ đem đến đội hình trẻ của mình nhưng vấn đến được trận chung kết.
Canada đáng lẽ ra sẽ là đội tham dự Copa America vào năm 2001. Nhưng những vấn đề về an ninh của nước chủ nhà Colombia khiến họ bị tước quyền đăng cai trước khi VCK Copa Amercia diễn ra. ĐT Canada lập tức đưa các cầu thủ của mình về CLB sở tại.
Thế nhưng, chỉ 5 ngày sau đó, VCK Copa America lại diễn ra. Tới đây, Canada lâm vào tình huống dở khóc dở cười: cơ hội lần đầu tiên tham dự giải đấu lớn nhất Nam Mỹ của họ chính thức đóng sập lại khi các CLB không đồng ý nhả người.
Honduras trở thành kẻ thay thế Canada ở Copa America năm đó dù không có được sự chuẩn bị hợp lý. Tuy vậy, họ vẫn tạo ra được điều thần kỳ khi đến được tới trận bán kết sau khi đánh bại Brazil ở vòng tứ kết.
Một trong những nguyên nhân dẫn đến sự suy tàn của Copa America đó là do giải đấu này thường diễn ra sau khi World Cup kết thúc.
Sau đó là hàng loạt những giải đấu lớn nhỏ khác, cùng với đó là vòng loại World Cup diễn ra 1 năm sau đó. Chính vì vậy, các đội bóng thường rất ngại tung đội hình mạnh nhất, điều tương tự cũng diễn ra với các đội bóng khách mời. Chính vì vậy, các đội bóng không còn mấy mặn mà với sân chơi lớn nhất khu vực. Dẫn đến sự suy sụp về chất lượng của Copa America.
Hai vị khách ở mùa này, Qatar và Nhật Bản có thể đem lại chút gì đó hy vọng cho Copa America. Họ đều đã kết thúc giải đấu cấp Châu Lục của mình ở tháng 2, sẽ chỉ phải đối đầu với những đội hình thử nghiệm của các đội bóng Nam Mỹ. Dù vậy, chẳng ai trông đợi họ sẽ làm nên chuyện ở Copa America mùa này.
Sự đi xuống của Copa America vẫn là một vấn đề nan giải. Dù đôi khi các vị khách cũng đem lại những trận đấu chất lượng cho Copa America, họ vẫn thường xác định rằng chỉ đến đây để...chơi cho đủ quân số.
Điều này gây nên tổn hại rất lớn về mặt hình ảnh của Copa America. Với Copa America lúc này, chỉ có thể có một lựa chọn, đó là sát nhập với CONCACAF để tạo nên một giải đấu Liên Châu Mỹ, một lựa chọn có thể gây đau đớn và khó chịu cho những ai yêu giải đấu này. Tuy nhiên, chỉ có thế, giải đấu lớn nhất Nam Mỹ mới có thể quay lại quá khứ vàng son thuở nào.
