Vì sao bò Úc ồ ạt tràn vào Việt Nam theo cấp số nhân?
Việt Nam là nước có lợi thế về chăn nuôi bò thịt nhưng bây giờ, thịt bò ngoại đang ồ ạt tràn vào thị trường nội địa, trong đó chủ yếu là các lô hàng được nhập từ Australia (Úc).
6 tháng, nhập 72.000 con bò Úc
Theo số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, năm 2013 Việt Nam đã nhập xấp xỉ 70.000 con bò sống từ Úc, đứng thứ 3 trong số các nước nhập khẩu trâu, bò sống từ nước này. Đó là chưa kể một lượng lớn thịt bò Úc được nhập dưới dạng đông lạnh. Năm 2014, số lượng bò Úc nhập khẩu tiếp tục tăng mạnh.
Chỉ tính riêng nửa đầu năm nay, hơn 72.000 con bò Úc đã được nhập khẩu về Việt Nam, dự báo đến hết năm, sẽ có khoảng 150.000 con bò Úc đổ bộ để phục vụ người tiêu dùng trong nước. Điều khiến các nhà quản lý không khỏi giật mình là Việt Nam đã trở thành thị trường tiêu thụ bò Úc thứ 2 thế giới, chỉ sau Indonesia.
Theo Hiệp hội Chăn nuôi Việt Nam, tốc độ nhập bò Úc vào Việt Nam tăng rất nhanh. Năm 2012, Việt Nam mới bắt đầu nhập bò Úc với số lượng khá khiêm tốn, chỉ khoảng 3.000 con. Nhưng qua năm 2013 đã tăng vọt lên gần 70.000 con. Số bò nhập khẩu từ Úc theo ước tính chiếm khoảng 1/8 lượng thịt bò tiêu thụ trên thị trường hiện nay.
Theo ông Tống Xuân Chinh, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN-PTNT), hiện nay thịt bò ngoại nhập đang chịu mức thuế suất khá cao (5%). Tuy nhiên, thịt bò Úc vẫn cứ tràn ngập thị trường Việt Nam và được bán với giá chỉ tương đương bò nội.
Theo lý giải của đại diện Cục Chăn nuôi, sở dĩ bò sống nhập khẩu từ Úc về Việt Nam đạt số lượng khá lớn và dự kiến sẽ còn tăng lũy tiến trong các năm sau, trước hết là do nhu cầu tiêu thụ thịt bò trong nước ngày càng tăng mạnh.
Giá rẻ hơn
Tuy nhiên, nguyên nhân quan trọng vẫn là giá thịt bò tại Úc và nhiều nước quá rẻ, chi phí chăn nuôi thấp, quy trình chăn nuôi hiện đại và quy mô lớn. Vì vậy, mặc dù đang gánh cả thuế nhập khẩu, phí vận chuyển và các chi phí khác nhưng hiện giá 1kg thịt bò hơi Úc vẫn đang rẻ hơn bò Việt Nam. Và chất lượng bò Úc cũng được người tiêu dùng ưa chuộng hơn.
Ông Văn Đức Mười, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Việt Nam Kỹ nghệ súc sản (Vissan) cho biết, đơn vị này bắt đầu nhập khẩu bò Úc sống về giết thịt từ tháng 9-2013 vì nguồn cung trong nước không đủ, thiếu ổn định mà giá cả lại cao.
Hơn nữa, bò Việt Nam trọng lượng nhỏ, khoảng 250kg/con, sản lượng cho thịt thấp, chỉ đạt 50% sau khi giết mổ. Trong khi đó, bò Úc có trọng lượng bình quân 500kg/con, cho tỷ lệ thịt là 55%.
Vì vậy, từ khi Vissan tham gia nhập khẩu bò Úc tươi sống về giết mổ đến nay, thị trường và giá cả luôn được ổn định, số lượng nhập về tăng mạnh qua từng thời kỳ.
Theo tìm hiểu, giá bò hơi nhập khẩu tính cả thuế hiện chỉ có 2,75 - 3,2 USD/kg cập cảng Sài Gòn. Trong khi giá thịt bò hơi trong nước hiện đang bán 65.000 - 80.000 đồng/kg. Đây là lý do lý giải vì sao bò Úc ngày càng có cửa tràn ngập thị trường Việt Nam, từ các siêu thị đến các điểm bán lẻ.
Nhiều chuyên gia về chăn nuôi lo ngại, tới đây khi Việt Nam gia nhập TPP với mức thuế suất chỉ còn là 0% (bỏ thuế) thì thị trường và bức tranh chăn nuôi sẽ có nhiều biến động theo chiều hướng đáng lo ngại. Trước hết, ngành chăn nuôi Việt Nam sẽ lép vế và nông dân có thể sẽ bỏ chăn nuôi trâu bò, trong khi đây là xu thế tiêu dùng đầy triển vọng trong tương lai khi người dân bỏ các loại thịt khác để chuyển sang tiêu thụ thịt bò.
Ông Nguyễn Đăng Vang, Chủ tịch Hội Chăn nuôi Việt Nam cho biết, trong đề án tái cơ cấu ngành chăn nuôi của Bộ NN-PTNT đã xác định sẽ đẩy mạnh chăn nuôi bò thịt làm lợi thế để tăng giá trị gia tăng trong nông nghiệp.
Tuy nhiên, nếu chúng ta không bắt đầu thay đổi từ quy trình, quy mô và tính cạnh tranh về giá thành, giá cả… thì thịt bò nội không thể thắng được thịt nhập ngoại. Đó sẽ là nỗi lo lớn cho người nông dân khi gia nhập sâu vào thị trường thế giới.
>> Bầu Đức: 'Tôi sẽ nuôi 100.000 con bò Úc'
Theo Văn Phúc