Mikael Ohlsson- “nhà truyền giáo” của IKEA
Đặc điểm nổi bật trong 19 tháng lãnh đạo Ikea của Ohlsson là những nỗ lực làm trong sạch công ty. Chính ông là người lần đầu cung cấp thông tin về tài chính của Ikea ra công chúng.
Thành phố linh thiêng nhất ở Ấn Độ giáo có lẽ không phải là nơi mọi người nghĩ sẽ bắt gặp Mikael Ohlsson. Varanasi, một thành phố nổi tiếng về cái chết và sự tái sinh, nơi mà gỗ thường được dùng để dựng giàn thiêu, là một thế giới hoàn toàn xa lạ với những phòng trưng bày sáng loáng của công ty bán lẻ đồ nội thất lớn nhất thế giới.
Bởi vậy, những thành phố bên bờ sông Hằng chính là nơi mà giám đốc điều hành của Ikea muốn đến thăm.
Chỉ một đêm trước, Ohlsson, một người Thụy Điển 53 tuổi ưa phiêu lưu mạo hiểm, đã lội xuống dòng sông thánh. Ông và một số “bạn đồng nghiệp”- cách gọi các nhân viên của Ikea- đã cùng cử hành lễ “puja”, một nghi lễ cúng tế của Ấn Độ giáo. Được sự hướng dẫn của một thầy tu trẻ tuổi, Ohlsson hăng hái lặp lại các bước trong nghi lễ của lửa, nước, cánh hoa và khói hương trầm nghi ngút bay.
Thay bằng những bãi đỗ xe đông đúc và hàng người chen lấn tại các quầy thu tiền, ông đang được bao quanh bởi đám đông huyên náo của những khách hành hương, người tàn tật, du khách và cả những chú bò béo mập.
Ohlsson rời khỏi trụ sở chính của Ikea ở Leiden, Hà Lan trong 10 ngày để đến thăm Ấn Độ, nguồn cung cấp nguyên liệu quan trọng cho ngành nội thất nhưng vẫn đóng cửa với các nhà bán lẻ.
Đặc điểm nổi bật trong 19 tháng lãnh đạo Ikea của Ohlsson là những nỗ lực làm trong sạch công ty. Chính ông là người lần đầu cung cấp thông tin về tình hình tài chính của Ikea ra công chúng nhằm thay đổi văn hóa kín đáo trong tập đoàn do tỷ phú Ingvar Kampard thành lập vào thời kỳ cao trào của chiến tranh thế giới thứ hai này. Đồng thời, Ohlsson cũng hé lộ thêm về chủ sở hữu tư nhân của Ikea, Quỹ Stichting Ingka Foundation.
Sự cởi mở Ohlsson đã được chờ đợi từ lâu, và ông dự định khôi phục danh tiếng của công ty sau khi bị tổn hại do cuốn sách đầy tính phê phán của cựu giám đốc cấp cao của Ikea Johan Stenebo, mang tên “Sự thật về Ikea”. Cuốn sách vẽ lên hình ảnh một ban quản trị độc đoán, hay giấu giếm.
Ngồi trong một nhà hàng bên bờ sông, Ohlsson và Marianne Barner, người phụ trách các hoạt động nhân đạo của Ikea, tỏ ra rất thận trọng trong từng lời nói và cảnh giác với các nhà báo. Nhưng ông lại rất dễ chịu khi chủ đề câu chuyện chuyển sang lĩnh vực quen thuộc. Ông mô tả về nguồn gốc tiết kiệm của Ikea bắt nguồn từ vùng quê nghèo Smaland 68 năm về trước, và chính những giá trị thôn dã đó đã giúp xứ sở Scandinavia có sự đáp trả trước Walmart và Carrefour.
Sự thành công của Ikea giống như một câu chuyện cổ tích của Hans Christian Andersen. Được thành lập ở một vùng đất rừng cằn cỗi thuộc miền Nam Thụy Điển bởi một thanh niên 17 tuổi khởi nghiệp bằng nghề bán diêm từ năm 1943. Tới nay, hầu hết các sản phẩm của Ikea vẫn được thiết kế tại đây.
Cuộc sống quá khó khăn buộc nhiều người phải tìm đường sang Mỹ kiếm sống. Những người còn bám trụ lại cố gắng sống tiết kiệm và tuyệt đối không để lãng phí bất cứ thứ gì.
Ohlsson tâm sự: “Vùng đất Smaland khiến cư dân nơi đây biết sống tiết kiệm, rất quan tâm đến giá cả, bướng bỉnh và khiêm tốn. Điều đó cũng khuyến khích sự giúp đỡ lẫn nhau trong cộng đồng để cùng tồn tại. Một phần của những đặc điểm đó đã phát triển thành những giá trị cốt lõi của Ikea. Một là không bao giờ được phép hài lòng, luôn luôn đặt ra thách thức và tìm kiếm những phương pháp mới để thực hiện công việc và không bao giờ nghĩ rằng chúng ta đã tới đích mà chỉ mới bắt đầu cuộc hành trình thôi”.
Ohlsson trông có vẻ không giống như một người nắm giữ vị trí giám đốc điều hành của một công ty vận hành 280 cửa hàng trên thế giới với doanh số năm vừa qua đạt 23 tỷ euro. Cặp kính gọng đen đối lập với vẻ ngoài thư sinh, thật thà. Trong khi ấy, một dấu tikka đỏ đậm- biểu tượng may mắn của người Ấn Độ- vẫn còn hiện diện trên trán ông.
Được thăng chức lên vị trí chèo lái con thuyền Ikea là đỉnh cao trong sự nghiệp 32 năm kinh doanh của Ohlsson. Ông khởi nghiệp từ năm 1979 bằng công việc bán thảm trong cửa hàng Ikea ở thị trấn Linkoping của Thụy Điển khi còn là sinh viên.
Sau đó, ông được tín nhiệm giao cho nắm giữ vị trí chủ chốt tại chi nhánh nước ngoài của công ty ở 3 nước Canada, Bỉ và Tây Ban Nha. Mọi người đều nghĩ ông sẽ tiếp tục làm việc một vài năm nữa ở vị trí quản lý cấp cao cho đến khi nghỉ hưu. Nhưng một cuộc gọi bất ngờ đã đưa ông lên vị trí đỉnh cao.
Ông bà của Ohlsson là nông dân, còn bố mẹ ông làm nghề giáo viên. Nhà mà có đất thì có lẽ ông đã làm nông dân, ông nói.
Chỉ còn nửa giờ trước khi đoàn tùy tùng nhỏ của Ohlsson phải vượt qua những đường phố đông đúc để đến sân bay của Varanasi được xây dựng từ thời những năm 1950. Ông lấy ra một chai dung dịch tẩy trùng màu trong đục, thường được các du khách đến thăm Ấn Độ mang theo, xịt vào lòng bàn tay.
Đây là chuyến thăm Ấn Độ đầu tiên của Ohlsson trong suốt 12 năm và ông đã được chứng kiến những đổi thay “thú vị” của đất nước 1,2 tỷ dân này. Mặc dù lợi nhuận ròng của Ikea năm ngoái đạt 2,5 tỷ euro nhưng doanh số chỉ tập trung ở thị trường châu Âu, và công ty cần tiến tới những thị trường tăng trưởng cao như Ấn Độ, Trung Quốc và Nga.
Giấc mơ của vị giám đốc này là sớm đến ngày tầng lớp trung lưu Ấn Độ kéo đến chật kín các cửa hàng của Ikea, tranh giành nhau những đồ nội thất trang trí căn hộ và đồ nội thất nhà bếp gắn mác sản xuất tại Thụy Điển.
Tuy nhiên, những rào cản hạn chế đầu tư nước ngoài đã làm nản lòng những tham vọng này. Ohlsson bày tỏ quan điểm: “Chúng tôi muốn tiến hành kinh doanh ở Ấn Độ nhưng lại không có hứng thú với hình thức liên doanh”, ông nói về những hạn chế đối với quyền sở hữu nước ngoài. Với thực tế đang diễn ra, chúng tôi nhận thấy nhu cầu thực sự của người dân về đồ nội thất chất lượng tốt với mức giá thấp trong 20 năm tới tại các thành phố của Ấn Độ. Nhu cầu thì có rất nhiều nhưng chi tiêu của người dân ở những thành phố này lại tương đối hạn hẹp.”
|
Lý lịch trích ngang: Ngày sinh: 27/12/1957 Bằng cấp: Thạc sỹ ngành khoa học kỹ thuật công nghiệp, marketing và quản lý tại Đại học Tekniska Hogskola, Linkoping, Thụy Điển Sự nghiệp: 1979-81, bắt đầu bằng công việc ở gian hàng bán thảm của cửa hàng Ikea ở Linkoping, tiếp đó được phân công đảm nhiệm nhiều cửa hàng khác nhau.
Sở thích: Âm nhạc và nhiếp ảnh |
Ikea cũng tiến gần đến vị trí thứ 2 sau Quỹ Bill và Melinda Gates Foundation với tư cách là một trong những nhà tài trợ lớn nhất về phúc lợi cho trẻ em ở Ấn Độ. Trong vòng 4 năm, ước tính sẽ có 100 triệu người được hưởng hỗ trợ từ các chương trình có tổng giá trị 125 triệu euro tiến hành ở tiểu lục địa này.
Giống như nhiều giám đốc cấp cao khác, Ohlsson là mẫu người đàn ông của gia đình và luôn bảo vệ cuộc sống cá nhân của mình. Ông có 3 người con và vợ ông là một cựu viên chức ngân hàng. Ông thích được chơi nhạc đồng diễn cùng cả gia đình trong không khí quây quần, đồng thời ông cũng là một nhiếp ảnh gia cừ khôi- thích đứng ở phía sau hơn là trước ống kính.
Các lãnh đạo của Ikea thích được thấy mình là một phần của phong trào doanh nghiệp hướng tới xã hội hơn là thấy mình trên nấc thang quản lý. Chủ trương lãnh đạo vẫn xuất phát từ người sáng lập đã ở tuổi bát thập, nhưng việc thực hiện được ủy thác cho một bộ máy quản lý cấp cao.
Ohlsson giải thích điều đó quan trọng với Ikea như thế nào, dưới con mắt thận trọng của gia đình sáng lập, để tránh khỏi áp lực của kết quả kinh doanh hàng quý và lợi nhuận trong ngắn hạn nhằm tập trung phục vụ khách hàng.
Định hướng cắt giảm chi phí và hạ giá thành luôn là ưu tiên hàng đầu. Chiếc bàn “gập”, có giá bán 4,9 euro, được sản xuất rẻ hơn nhờ sử dụng phương pháp tương tự như khi sản xuất cửa. Chi phí vận chuyển cũng được giảm đáng kể nhờ việc ngưng sử dụng bảng màu.
Ohlsson khẳng định: “Điều gì tốt cho khách hàng của chúng tôi và cho phần lớn mọi người thì cũng tốt cho chúng tôi trong dài hạn. Chúng tôi không niêm yết cổ phiếu trên thị trường chứng khoán, nên có thể tập trung vào tăng trưởng dài hạn.”
Lúc chúng tôi sắp sửa kết thúc cuộc phỏng vấn, Ohlsson đã đảo ngược vị trí khi tuyên bố: “Tôi có 2 câu hỏi luôn muốn hỏi trong bất kì cuộc phỏng vấn nào.”
Câu hỏi đầu tiên thường xuất hiện trong những cuộc khảo sát về sự hài lòng của khách hàng: Chúng tôi có thể làm gì tốt hơn tại Ikea? Tôi được khuyến khích than phiền về những chiếc ly thủy tinh uống rượu mỏng như tờ giấy và dễ dàng bị vỡ khi rửa. Nhưng thay vào đó, tôi lại hỏi rằng Ikea có cần thiết phải che đậy những bí mật trong suốt một thời gian dài như vậy không.
Ohlsson đảm bảo rằng ông đang lên kế hoạch để sớm tiến hành những thay đổi. Ông thấy không có lý do gì để công ty tiếp tục phải giữ kín thông tin miễn là tầm nhìn dài hạn của Stichting Ingka Foundation vẫn được bảo toàn nguyên vẹn.
Ông tuyên bố: “Chúng tôi cần phải minh bạch hơn nữa. Chúng tôi cần đơn giản hóa quy trình và công bố nhiều thông tin hơn về các số liệu và cấu trúc hoạt động.
Câu hỏi thứ hai mang tính cá nhân hơn. Bạn có lời khuyên gì cho tôi khi tham gia một cuộc phỏng vấn? Tôi trả lời: “Hãy thoải mái, là chính mình và chọn lựa ai là người anh muốn nói chuyện cùng.”
