Khởi nghiệp: Bạn đang mong muốn ‘giải cứu thế giới’ hay chỉ muốn kiếm thật nhiều tiền?
Ý nghĩa ở đây không phải là tiền bạc, sức mạnh hay danh tiếng, cũng không có nghĩa rằng bạn tạo ra một công ty khởi nghiệp vui vẻ. Ý nghĩa của từ “ý nghĩa” ở đây là biến đổi thế giới, giúp thế giới trở nên tốt đẹp hơn.
Khi còn là một nhà đầu tư mạo hiểm, tôi nhận thấy rằng những doanh nhân nào ưu tiên mục đích kiếm tiền thì thường dễ thất bại. Bởi kiểu kinh doanh này thu hút những người muốn kiếm tiền, nên khi công ty không còn khả năng chi trả, họ sẽ đi tìm mối làm ăn khác béo bở hơn.
Trước khi thành lập một công ty, bạn nên tự đánh giá bản thân mình kỹ càng. Tuy nhiên, nhiều người thường hỏi:
- Mình có thể làm việc nhiều giờ với mức lương thấp không?
- Mình có thể đối mặt với việc liên tục bị từ chối không?
- Mình có thể gánh vác được trách nhiệm trả lương cho nhân viên không?
Thực tế thì những câu hỏi này không có đáp án ngay từ đầu và cũng chẳng giải quyết được gì. Mặt khác thì chỉ nói suông không đem lại giá trị gì cả. Việc tuyên bố bạn sẵn sàng làm gì không có nghĩa rằng bạn sẽ làm nó. Mặt khác, nỗi hoài nghi và sự hoang mang cũng không thể giúp bạn gây dựng một doanh nghiệp lớn.
Vậy câu hỏi mấu chốt bạn nên hỏi mình trước khi quyết định khởi nghiệp: Mình có muốn làm một việc ý nghĩa không?
Ý nghĩa ở đây không phải là tiền bạc, sức mạnh hay danh tiếng, cũng không có nghĩa rằng bạn tạo ra một nơi làm việc vui vẻ. Ý nghĩa của từ "ý nghĩa" ở đây là biến đổi thế giới, giúp thế giới trở nên tốt đẹp hơn. Bạn có thể thực hiện theo 2 cách:
- Đầu tiên, bạn có thể tạo ra hoặc thúc đẩy một điều tốt đẹp diễn ra. Ví dụ, Mac OS làm tăng tính sáng tạo và hiệu suất làm việc của người dùng. Google và Wikipedia giúp mọi người, chẳng kể giàu nghèo, tiếp cận được với nguồn thông tin vô hạn.
- Thứ hai, bạn có thể giúp ngăn chặn, xóa bỏ hoặc giảm bớt những điều không tốt. Ví dụ, Telsa đang nỗ lực hạn chế ô nhiễm môi trường và sự phụ thuộc của con người vào dầu mỏ. Các công ty bảo mật máy tính ngăn chặn kẻ xấu xâm nhập trái phép.
Khao khát thay đổi thế giới là một lợi thế lớn bởi mình sẽ có mục tiêu, động lực và thu hút người tài hơn so với kiếm tiền đơn thuần. Thực tế thì nếu bạn tạo ra được điều ý nghĩa, bạn cũng sẽ kiếm được tiền.
Tôi phải mất đến 20 năm để dần hiểu ý nghĩa của từ "ý nghĩa". Vào năm 1983, khi tôi bắt đầu làm việc ở Apple, tôi đã muốn đánh bại IBM, nghiền nát cả Microsoft.
Cuối cùng tôi nhận ra rằng những động lực đó thật ngớ ngẩn. Dồn sức cạnh tranh sẽ khiến bạn lệch khỏi những gì thực sự quan trọng. Trong các tổ chức vĩ đại, khát khao tạo ra ý nghĩa là cải thiện thế giới vì khách hàng và nhân viên của bạn. Khát khao đó không đảm bảo bạn chắc chắn thành công nhưng nếu thất bại thì chí ít cũng vì điều gì xứng đáng.
