Jack Ma và tầm nhìn táo bạo cho Quỹ từ thiện của mình
“Mọi người nói rằng tôi là một trong những người giàu nhất Trung Quốc, nhưng tôi không nghĩ rằng đó là tiền của mình”, tỷ phú Jack Ma từng chia sẻ.
"Đây là tiền mà mọi người đã giao phó và bạn phải sử dụng nó theo cách thông minh và tốt hơn", nhà sáng lập tập đoàn Alibaba giải thích về mục tiêu mới của mình trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với Forbes Asia vào tháng 10, đó chính là "quỹ từ thiện". Gần hai thập kỷ, Jack Ma đã gắn bó và xây dựng Alibaba - tập đoàn internet khổng lồ có trụ sở tại Hàng Châu, Trung Quốc. Một năm trước, ông đã tuyên bố sẽ trao quyền chủ tịch điều hành cho giám đốc điều hành Daniel Zhang.
"Tôi sẽ dành nhiều thời gian và nỗ lực hơn cho giáo dục, từ thiện và môi trường", ông viết trong một bức thư tới các cổ đông (và thế giới). Đó là một bước chuyển mình mà Jack Ma đã lên kế hoạch trong một thập kỷ "vào ngày Alibaba kỷ niệm mười năm, tôi bắt đầu nghĩ đến việc chuẩn bị cho nghỉ hưu. Và vào chính ngày hôm đó của kỷ niệm 20 năm (10/09/2019) sẽ là ngày tôi rời đi", Jack Ma nói với Steve Forbes trong Hội nghị CEO toàn cầu của Forbes tổ chức tại Singapore vào tháng 10, ngay sau khi nhận được giải thưởng thành tựu trọn đời Malcolm S. Forbes.
Bây giờ, khi vừa bước sang tuổi 55, Jack Ma đang bước vào một chương mới trong sự nghiệp của mình. Năm 2006, Alibaba đã tổ chức hoạt động từ thiện đầu tiên của mình để giúp đỡ những bà mẹ kém may mắn ở Trung Quốc. Đến nay, khoảng 20.000 bà mẹ đã được đào tạo và tài trợ miễn phí để trở thành doanh nhân trực tuyến.
Tập đoàn đã thực hiện một cam kết lớn trong năm 2010 khi bắt đầu dành 0,3% doanh thu cho hoạt động từ thiện. Hai năm sau, công ty thành lập quỹ Alibaba. Với 56 tỷ đô la doanh thu cho năm tài chính 2019, 0,3% sẽ là khoảng 168 triệu đô la được cho vào quỹ. Hoạt động từ thiện cá nhân của Jack Ma bắt đầu vào năm 2014 khi thành lập Quỹ Jack Ma. Vào tháng Tư năm đó, khoảng sáu tháng trước khi IPO của Alibaba trên sàn giao dịch chứng khoán New York, ông đã dành 35 triệu cổ phiếu để đưa vào quỹ của mình. Ngày nay, Quỹ Jack Ma có 23 triệu cổ phiếu Alibaba, trị giá khoảng 4,6 tỷ USD.
Kể từ khi thành lập, Quỹ Jack Ma đã tự phân phối và cam kết có ít nhất 300 triệu đô la, theo số liệu từ Alibaba. Năm nay quỹ đã cam kết chi khoảng 14 triệu đô la để bảo vệ vùng đất ngập nước ở Hàng Châu. Ngoài ra, quỹ này đã kết hợp với Quỹ Alipay và Quỹ Joe Tsai chi 143 triệu đô la trong mười năm để hỗ trợ sự phát triển của bóng đá nữ tại Trung Quốc. Tổ chức này cũng giúp những nước như Châu Phi, Úc và Trung Đông. Jack Ma mong muốn số tiền của mình sẽ mang lại lợi ích tối đa tới toàn xã hội. Ông cũng dành một khoản tiền khoảng 75 triệu đô la để đào tạo giáo viên và hiệu trưởng cùng với các nỗ lực giáo dục khác.
Jack Ma cũng muốn khuyến khích tinh thần từ thiện của người khác. "Thế giới sẽ không thay đổi vì bạn quyên góp tiền, nhưng nó sẽ thay đổi nếu trái tim bạn thay đổi. Bạn không bao giờ có thể cứu tất cả những người nghèo và chữa lành mọi bệnh tật, nhưng chúng ta có thể đánh thức lòng tốt của mọi người trên thế giới", ông đã nói trong một hội nghị từ thiện năm 2016 được tổ chức tại Hàng Châu mà Alibaba tài trợ.
Trong khi hoạt động từ thiện đang gia tăng ở Trung Quốc, Jack Ma nói rằng có thể làm được nhiều hơn thế. Một lý do cho việc tập trung vào Trung Quốc là ông muốn phát triển và thử nghiệm ý tưởng, trước tiên ở đất nước của mình và sau đó áp dụng ở các nơi khác. Một động lực khác là niềm tin về đất nước Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, có thể làm được nhiều hơn. Jack Ma muốn phát triển các chương trình học thuật về hoạt động từ thiện. "Tôi muốn phát triển một khóa học ở một trường đại học (ở Trung Quốc) để đào tạo mọi người cách làm từ thiện". Như ông đã nói trong hội nghị CEO của Forbes Global: "Tôi tin rằng vào một ngày không xa, Trung Quốc sẽ có hàng trăm ngàn doanh nhân. Họ sẽ xây dựng quỹ từ thiện của riêng họ".
Jack Ma cũng hy vọng sẽ làm được nhiều hơn để hỗ trợ phụ nữ bởi "sự thành công của Alibaba là nhờ 34% lãnh đạo cấp cao và gần 47% nhân viên là phụ nữ", ông nói trên sân khấu ở Singapore. "Tôi có rất nhiều phụ nữ hùng mạnh đứng sau và tôi luôn biết ơn họ", Jack Ma chia sẻ.
Vào tháng 11, Jack Ma đã đến Ghana để trở thành một trong những giám khảo trong first-ever African Netpreneur awards được tài trợ bởi quỹ của ông. Chương trình được phát sóng trên khắp lục địa như Africa’s Business Heroes show nhằm truyền cảm hứng khởi nghiệp ở châu Phi. "Nếu chúng ta có thể khám phá và giúp đỡ nhau thì sẽ có nhiều Jack Ma hơn, nhiều Bill Gates hơn, nhiều Warren Buffetts hơn và Châu Phi sẽ khác", ông nói.
Hiện nay, quỹ Jack Ma vẫn chỉ có một văn phòng và ít hơn 30 nhân viên toàn thời gian. Điều này nghe có vẻ nhỏ nhưng nhớ lại vào năm 2000, khi Alibaba chỉ có 150 nhân viên, ông đã tuyên bố với Forbes về ý định biến Alibaba trở thành một trong mười trang web hàng đầu thế giới. Khi được hỏi quỹ Jack Ma sẽ ở đâu sau 5 năm nữa, ông dường như đã lên kế hoạch trước: "Đây sẽ là một tổ chức đáng tôn trọng với việc thực hiện mọi việc một cách hiệu quả".
