Hygge - Tại sao niềm vui gây nghiện, còn hạnh phúc thì không và điều gì là quan trọng?

Đặc biệt là "nghiện" kể lể những câu chuyện mệt mỏi của đời mình, cảm giác mỗi lần nói ra nó giống như được trút bỏ gánh nặng, một ai đó đã và đang đồng cảm "gánh chịu" phần đấy cùng mình. Hay mỗi lần tổn thương, chúng ta lại gạt nước mắt đi và tự nói với mình rằng "Ổn thôi, đi ăn vài món là lại vui chẳng có gì phải buồn". Nhưng rồi sao? Bạn có hạnh phúc không? Lắm khi lúc đó nhìn lại chỉ muốn tự hỏi bản thân rằng: "Mình còn lại gì cho người khác thấy, ngoài những câu chuyện đau khổ ấy". Còn gì không ý nhỉ?

Xét về khoa học và tâm lý học, tại sao niềm vui gây nghiện, không giống như hạnh phúc, thật sự bạn biết chứ?

Và ở đây chúng ta đề cập đến khái niệm Hygge, hay còn gọi là lối sống Hygge, niềm tự hào của đất nước Đan Mạnh, mà trong ngôn ngữ của họ nó có nghĩa là: chỉ việc tìm hạnh phúc từ những điều nhỏ bé trong cuộc sống nhưng không phải bằng cách giải tỏa và thỏa mãn thân thể mà bằng tâm thức. Có thể nói đối với người dân xứ này, Hygge tượng trưng cho một thái độ sống cân bằng và an yên – một đời hạnh phúc, mà chúng ta tìm thấy trong những điều nhỏ nhặt nhất.

Vì vậy khi đang nói về điều này tại sao chúng ta không xem xét kỹ hơn về vài hóc-môn quan trọng bậc nhất sẽ được kích hoạt và bắt đầu chạy nhảy trong cơ thể ta khi ta hygge và hạnh phúc?

Sự khác nhau giữ hai loại hóc-môn Dopamin và Serotonin:

Hóc-môn Dopamin – gắn liền với Niềm vui

- Nó là một hóc môn gây nghiện

- Ngắn hạn, giống như cái cảm giác ta vui vẻ có được khi thưởng thức một miếng bánh ngon rồi sau đó lại thấy chán như bình thường.

- Nó tác động chủ yếu trên thân thể/cơ thể, sự hứng khởi tức thời, ví dụ kiểu "tăng động" muốn nhảy múa hát hò.

- Dopamin nó được sinh ra khi cơ thể thu lợi, một tình trạng ích kỉ ngắn hạn, như lúc chúng ta thắng tiền chơi bạc.

- Dopamin thường có được khi chúng ta ở một mình (lúc đi ăn uống, mua sắm, giải trí...)

- Nó làm cho não chúng ta lên tiếng rằng, "Tôi thích điều này, và tôi muốn thêm nữa"

- Quá nhiều Dopanin sẽ dẫn đến nghiện và khó cưỡng lại được. Giống như cái cách chúng ta không kìm mình nổi trước một bán Bún Bò Huế chẳng hạn.

Hóc-môn Serotonin – gắn liền với Hạnh phúc

- Nó không gây nghiện.

- Nó dài hạn. Là cảm giác bằng lòng, vừa lòng, hài lòng, mãn nguyện, thoả mãn cuối cùng là hạnh phúc lâu dài.

- Trái ngược với ích kỉ, Serotonin thì hào phóng, nó được sinh ra khi người ta cho đi. Ví dụ như khi làm từ thiện.

- Hóc-môn này và cảm giác hạnh phúc nó tạo ra, tác dụng chủ yếu lên tâm thức và trí tuệ của người đấy.

- Nó đến từ những hành động của sự chia sẻ (ví dụ như việc dành thời gian với bạn bè, gia đình, đồng nghiệp, một nhóm hội, được âu yếm, trân trọng v.v.)

- Nó khiến cho bộ não nói rằng, "Điều này thật tốt, "và vậy là đủ.", an nhiên trước mọi chuyện.

- Quá ít Serotonin sẽ dẫn đến trầm cảm

Nhưng dù vậy, thì trong vô vàn các loại hóc-môn có trong cơ thể mình, thì đây là 2 hóc-môn đem lại hạnh phúc ngắn hạn và dài hạn mà chúng ta luôn cần.

Và nhiều tác nhân kích hoạt những chất này đã được nghiên cứu là có thể được tìm thấy trong những việc chúng ta làm khi chúng ta sống theo lối sống Hygge của người Đan Mạnh.

Ví dụ như cái cách họ vẫn thường quấn chăn ngồi tắm nắng vào ngày nắng đẹp đầu tiên của mùa xuân, hoặc họ dành thời gian xem lại những tấm ảnh được treo quanh nhà và trên bàn, rồi thì sự tích cực đến từ những khoảng thời gian họ tận hưởng ngôi nhà của mình vào mùa đông với nến thơm, mời bạn bè đến nhà ăn và cùng nhau nấu nướng thay vì ra ngoài...

Bà Anna Elisabeth Gonge 92 tuổi người Đan Mạnh từng chia sẻ "Tôi thường mang bánh mì và cà phê theo khi đi thăm hỏi những người lớn tuổi trong vùng, rồi chúng tôi nói về những chuyện trong ngày và chuyện cuộc sống. Có những khi tôi làm 64 cái bánh một lần, và sẽ làm thêm khi cái bánh cuối cùng được ăn hết. Bằng cách này tôi luôn có món gì đó để chia sẻ khi đi thăm hỏi và cũng có món để đãi khách đến nhà. Đôi khi tôi treo giỏ bánh trên tay nắm cửa nhà hàng xóm, nếu tôi biết ông ấy có ở nhà.

Cuộc sống chính là cho bản thân được Hygge và cảm thấy dễ chịu khi ở quanh mọi người. Nó giúp bạn duy trì đầu óc sáng suốt. Tôi đã mất chồng và hai người con gái vì một chứng bệnh di truyền, đó là chuyện mà bạn cần có thời gian để nguôi ngoai. Nhưng rồi đến lúc bạn không thể cho phép nỗi buồn chiếm hết ngày tháng của mình và thay và đó bạn cần phải hạnh phúc vì những thời khắc tốt đẹp đã có với nhau.

Tôi nghĩ rằng với một đầu óc minh mẫn và một chút Hygge mỗi ngày, bạn có thể sống một cuộc đời hạnh phúc bất kể những gì đời ném vào bạn".

Hay như câu chuyện của Marendine Ladegaard 28 tuổi người Đan Mạnh với lối sống Hygge. Bạn bè cô đều nhất trí rằng cô thành công trong việc tạo ra một bầu không khí thân mật nơi mà dù bạn là khách thì bạn vẫn cảm thấy như ở nhà và thực sự muốn được quay lại đó. Marendine chia sẻ "Quan trọng hơn cả, tôi muốn khách của mình biết và cảm nhận được việc tôi thích tiếp đón họ trong nhà mình. Sau đó mới đến việc giúp khách thư giãn và tự nhiên như đang ở nhà.

Ví dụ nếu người ta đi vào bếp nhìn vào tủ lạnh và tự lấy thứ mình cần, thì tôi xem đó là lời khen tặng lớn. Có thể đối với một số người khi đã lớn thì điều đó là vượt quá giới hạn, nhưng với tôi đó là tín hiệu cho thấy họ cảm thấy thoải mái. Bạn bè của tôi cần hiểu được một luật bất thành văn là nếu họ lỡ tay làm rơi cái tách và nó bị vỡ thì đó là thứ để chúng tôi cười vui chứ không phải là việc để than trách."

Nhưng làm thế nào để chúng ta có thể tạo ra những khoảnh khắc đó.

Có thế Hygge không phải là đáp án cho mọi câu hỏi lớn trong cuộc sống, nhưng chắc chắn hygge là một lời mời gọi chúng ta suy nghĩ về cách sống ấy, một cuộc sống hạnh phúc dưới góc nhìn rộng hơn nhưng chi tiết hơn.

Điều gì quan trọng đối với chúng ta? Chúng ta cần gì để hạnh phúc?

Hygge là điều chúng ta cần biết, là cách giúp chúng ta biết tận hưởng những thứ nhỏ bé trong cuộc sống, bởi vì thật ra đó những là những điều vô cùng to lớn tạo nên hạnh phúc trong mỗi chúng ta

Tham khảo thêm từ cuốn sách: Hygge Hạnh phúc từ những điều nhỏ bé - Nghệ thuật sống của người Đan Mạnh.

Hoài Anh