Hiện tượng 11 năm có 1: Mặt hàng "ngọt ngào" mà Việt Nam xuất khẩu sang 28 quốc gia bỗng tăng giá ‘chưa từng có’, thế giới đối mặt với tình trạng khan hiếm vì lý do này

Hiện nay giá đường đang tăng vọt do nhu cầu toàn cầu tăng nhưng thời tiết lại không thuận lợi như vậy. Thậm chí, một số nhà phân tích còn cho rằng giá của mặt hàng này còn có thể tăng cao hơn nữa.

Theo CNBC, giá đường thô đã tăng lên khoảng 24 cent mỗi pound - cao nhất trong 11 năm trở lại đây.

Vì sao giá đường lại tăng vọt?

“Trong những tuần gần đây, mùa mía ở châu Á đã dần dần kết thúc. Nguồn cung đường toàn cầu bị thắt chặt do tình trạng sản lượng thấp hơn dự kiến tại một số quốc gia. Cụ thể, vụ mùa tại Ấn Độ, Thái Lan, Trung Quốc và Pakistan đã kém hơn dự kiến”, John Stansfield - nhà phân tích tại nền tảng dữ liệu hàng hóa DNEXT cho biết.

Ấn Độ là quốc gia sản xuất đường lớn thứ hai thế giới sau Brazil. Tuy nhiên, vào đầu tháng 4, Hiệp hội Thương mại Đường Ấn Độ (AISTA) đã hạ gần 3% ước tính về sản lượng đường cho niên vụ kéo dài từ tháng 10/2022 đến tháng 9/2023. Nguyên nhân là do mưa trái mùa ở Maharashtra, nơi chiếm hơn 1/3 sản lượng đường của quốc gia này.

Nhà phân tích Stansfield cũng nói thêm rằng sản lượng đường thấp là do vụ mùa củ cải đường ở châu Âu kém hơn. Giới chuyên môn chỉ ra diện tích đất trồng giảm và hạn hán nghiêm trọng vào mùa hè là nguyên nhân chính.

Theo Tổ chức Đường Quốc tế (ISO), khoảng 80% sản lượng đường toàn cầu đến từ mía, trong khi 20% có nguồn gốc từ củ cải đường.

Tuy nhiên, thời tiết khắc nghiệt thậm chí có thể đẩy giá đường lên cao hơn nhiều so với hiện tại. “Giá đường sẽ có xu hướng duy trì ở mức cao trong khoảng 21 đến 24 cent/pound”, nhà phân tích Girish Chhimwal của S&P cho biết.

Theo thông tin do CNBC cung cấp, tình hình khí hậu thế giới đang có nhiều diễn biến xấu. Cơ quan quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) nói rằng có 62% khả năng sẽ xảy ra hiện tượng El Nino từ tháng 5 đến tháng 6 năm nay. Đây là hiện tượng nóng lên bất thường của lớp nước biển bề mặt tại khu vực xích đạo trung tâm và Đông Thái Bình Dương.

Ông cũng cho biết thêm thị trường đường thế giới có thể “biến động” mạnh do lượng mưa gió mùa ở châu Á. Ngoài ra, mùa mưa ở Brazil cũng đang làm chậm thời điểm thu hoạch vào tháng 4.

Nhà phân tích hàng hóa Matthew Biggin của Fitch Solutions nhận định vụ thu hoạch mía ở miền trung nam Brazil thường chiếm khoảng 90% sản lượng của cả nước - diễn ra từ tháng 4 đến tháng 12 và sản lượng của họ sẽ là thước đo chính để theo dõi.

Tuy nhiên, giá đường hiện tại đang ở mức cao đến mức ngay cả khi sản phẩm từ vụ thu hoạch của Brazil được xuất ra thị trường - giá chắc chắn sẽ giảm nhưng mức giá đó vẫn sẽ được coi là cao hơn thông thường.

Một yếu tố khác đẩy giá đường cao hơn là bởi quyết định cắt giảm sản lượng dầu khoảng 1,16 triệu thùng/ngày của OPEC+. Fitch Solutions đã viết trong báo cáo ngày 13/4 rằng, việc cắt sản lượng dầu đó một phần đã làm nhiều nơi chuyển hướng từ mía sang sản xuất ethanol.

Chhimwal của S&P nhấn mạnh khi giá lương thực cao hơn, các quốc gia đang phải “vật lộn” với việc mất an ninh lương thực sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi giá đường tăng đột biến. Chưa hết, điều này có thể sẽ ảnh hưởng nặng nề đến các quốc gia Bắc Phi và châu Phi cận Sahara, nơi có nhu cầu tiêu thụ và nhập khẩu đường cao.

Việt Nam đang xuất khẩu đường cho khoảng 28 quốc gia, ngoài ra cũng nhập khẩu đường với khối lượng kỷ lục 1.729.866 tấn vào năm 2021.

Tham khảo CNBC

Theo Nhất Lưu