Hai bức tranh chim ưng cùng họa sĩ: Một bức 400 triệu NDT, một bức 4 tỷ NDT, khác chỗ nào?
Hai bức tranh khai thác cùng đề tài, cùng họa sĩ thậm chí là chung nguồn cảm hứng, vậy vì đâu mà giá trị lại chênh lệch đến thế?
Chim ưng - loài chim kiêu ngạo, lạnh lùng thường được coi là một biểu tượng của khí tiết người anh hùng trong văn hóa Trung Quốc, cũng là một đề tài thường xuyên xuất hiện trong hội họa.
Danh họa "trăm triệu đô" của hội họa hiện đại Trung Quốc - Tề Bạch Thạch - từng nổi tiếng với các tác phẩm tranh thủy mặc, điều đặc biệt là ông có rất nhiều tác phẩm cùng vẽ đề tài chim ưng.
Trong đó, phải kể đến hai bức tranh chim ưng dưới đây. Hai bức họa cùng đề tài thậm chí là cùng nguồn cảm hứng, song bức tranh thứ nhất bán với giá 400 triệu NDT, bức còn lại bán với giá hơn 4 tỷ NDT. Vậy điều gì đã tạo ra sự khác biệt lớn đến như vậy?
Bức tranh "Tùng ưng đồ" (Chim ưng trên cây tùng) 400 triệu NDT bên trái và tác phẩm "Ưng" hơn 4 tỷ NDT nằm bên phải. (Ảnh: Sohu)
Hai bức tranh chim ưng này vốn đều được Tề Bạch Thạch lấy cảm hứng từ bức tranh của danh họa Bát Đại Sơn Nhân – danh họa nổi tiếng ở cuối thời Minh và đầu thời Thanh.
Được truyền cảm hứng từ bức tranh của cổ nhân, Tề Bạch Thạch đã vẽ lại rất nhiều bức tranh chim ưng khác nhau. Tuy nhiên, sự khác biệt của ông là sau mỗi lần vẽ lại, ông luôn tìm được tâm thế mới để đưa vào bức tranh những sắc thái, những cái "hồn" mới, hoàn toàn thoát ly bản gốc.
Bức tranh chim ưng gốc của danh họa cuối Minh đầu Thanh Bát Đại Sơn Nhân – "nhất đại tông sư", người có ảnh hưởng lớn đến thủ pháp nghệ thuật tranh thủy mặc truyền thống Trung Hoa. (Ảnh: Sohu)
Sự đặc biệt của hội họa truyền thống Trung Hoa nằm ở khả năng biểu đạt cái "thần". Đặc điểm này vẫn còn được bảo lưu và trân trọng đến tận ngày nay.
So sánh chim ưng trong hai tác phẩm của Tề Bạch Thạch. Ảnh: Sohu
Nhìn vào hai bức tranh chim ưng của Tề Bạch Thạch có thể thấy được bức tranh bên trái (giá hơn 4 tỷ NDT) có nét vẽ dứt khoát hơn, thanh thoát hơn và quan trọng nhất là đôi mắt của chim ưng – nó thể hiện sự tĩnh lặng nhưng vô cùng sắc bén của loài chim săn mồi. Trong khi con chim ưng trong "Tung ưng đồ" có ánh nhìn khá vô hồn, thiếu đi sự tinh anh.
Tuy nhiên, đó vẫn chưa phải điều đặc biệt nhất để "Ưng" đạt mức giá cao ngất ngưởng - 4 tỷ NDT.
Nhiều tác phẩm mà Tề Bạch Thạch ưng ý thường được ông mang tặng cho các nhân vật nổi tiếng, bức họa "Ưng" cũng vậy.
"Ưng" được vị họa sĩ vẽ năm 1941, đến mùa xuân năm 1950, ông đem tặng nó cho Mao Trạch Đông. Bên trên còn được ông đề thêm thơ và chữ "Chủ tịch Mao Trạch Đông". Mao Trạch Đông hết sức vui mừng, còn cùng ông bình phẩm chữ đề trong các tác phẩm.
Quả nhiên việc gắn tác phẩm với những tên tuổi nổi tiếng đã khiến cho bức tranh của vị họa sĩ càng thêm giá trị, đồng thời khiến vị trí của Tề Bạch Thạch được nâng cao hơn trong giới hội họa hiện đại Trung Quốc.
