Giám đốc chiến lược sản phẩm VinAI (Vingroup): Việt Nam đứng trước cơ hội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo của châu Á

Công nghệ chỉnh gương tự động, phát hiện người lái say rượu và dấu ấn Việt Nam tại sự kiện công nghệ lớn nhất thế giới

Đầu tháng 1/2024, tại Las Vegas, MirrorSense - công nghệ chỉnh gương tự động bằng ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đầu tiên trên thế giới do VinAI hợp tác phát triển - được vinh danh giải thưởng Innovation Award Honoree của sự kiện công nghệ lớn nhất thế giới CES 2024.

MirrorSense không phải giải pháp duy nhất của VinAI – công ty công nghệ trong hệ sinh thái của Tập đoàn Vingroup - ghi dấu trên thị trường quốc tế. Ông Phạm Kim Cương - Giám đốc chiến lược sản phẩm VinAI – cho biết nỗ lực suốt 5 năm, VinAI đã nhận được nhiều sự công nhận từ cộng đồng quốc tế.

* Còn những gì về VinAI mà chúng tôi ít biết không?

Chúng tôi luôn đón đầu các xu hướng AI - gần đây nhất là Trí tuệ Nhân tạo Tạo sinh, hay Generative AI. Cụ thể, VinAI đang tập trung phát triển những mô hình, giải pháp AI tạo sinh dễ tiếp cận và có hiệu quả cao cho cả cá nhân và doanh nghiệp.

Ví dụ, PhoGPT có khả năng hiểu và viết văn phong tiếng Việt một các tự nhiên. Khác với ChatGPT (GPT-3.5-turbo) là mã nguồn đóng, PhoGPT là mã nguồn mở, giúp các tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam có thể tự tạo mô hình ngôn ngữ lớn của riêng mình. Mô hình chuyển đổi văn bản thành hình ảnh tức thì - SwiftBrush có thể tạo ra hình ảnh chỉ trong một bước duy nhất, vừa giúp tối ưu công suất tính toán, vừa đảm bảo chất lượng hình ảnh.

Ngoài ra, VinAI cũng đang triển khai một nền tảng AI tạo sinh dành riêng cho doanh nghiệp. Nền tảng này có thể giúp doanh nghiệp dễ dàng ứng dụng AI để tăng hiệu suất làm việc, đồng thời bảo vệ doanh nghiệp khỏi rủi ro rò rỉ dữ liệu nội bộ.

VinAI cũng đã đưa ra thị trường quốc tế nhiều giải pháp AI trong lĩnh vực di chuyển thông minh, cụ thể là InteriorSense - Hệ thống Giám sát Người lái và Người ngồi trong xe và SurroundSense - Hệ thống quan sát toàn cảnh 360 độ. Cùng với đó là nhiều tính năng đột phá như: Công nghệ chỉnh gương tự động MirrorSense, Công nghệ phát hiện người lái say rượu DrunkSense, Công nghệ đỗ xe tự động chỉ với một chạm Touch2Park... Những công nghệ này được phát triển với mục tiêu hỗ trợ lái xe an toàn và nâng cao trải nghiệm lái, qua đó góp phần định hình tương lai của các phương tiện thông minh.

* Ở Việt Nam, cứ ai so sánh sản phẩm Việt với chuẩn thế giới đều bị cho là “nổ”, hoặc “chắc gì đã thành công”. Các anh có hay phải đối mặt với những câu nói, đó không? Các anh đối diện thế nào với những hoài nghi như vậy?

Theo tôi thì sự hoài nghi đó là điều khá dễ hiểu. Trong quan điểm của hầu hết mọi người, chúng ta đang đi sau nhiều quốc gia trong phát triển công nghệ. Tuy nhiên theo tôi, đó là động lực để những công ty công nghệ như VinAI nỗ lực phát triển những sản phẩm, tính năng tiên tiến đạt tiêu chuẩn quốc tế.

Sau nhiều nỗ lực, VinAI đã vinh dự nhận được nhiều sự công nhận từ cộng đồng quốc tế. Ở mảng nghiên cứu, với nỗ lực suốt 5 năm qua, VinAI đã đóng góp hàng trăm công trình nghiên cứu cho lĩnh vực nghiên cứu AI của thế giới, các công trình nghiên cứu này đều được công nhận bởi các hội đồng nghiên cứu hàng đầu thế giới như: Hội nghị CVPR, Hội nghị NeurIPS, Hội nghị EMNLP...

Các giải pháp của VinAI cũng đã nhận được sự đón nhận tích cực của khách hàng Âu Mỹ và giành được giải thưởng quốc tế, ví dụ như công nghệ chỉnh gương tự động bằng AI MirrorSense tôi đã nhắc đến ở trên.

Cách hút nhân tài người Việt từ Apple, Google: Khát vọng khẳng định vị thế người Việt trong lĩnh vực AI

* Hiện người người nhà nhà đề nhắc tới AI. Theo anh, Việt nam chúng ta đang ở đâu trên bản đồ AI thế giới?

Tôi cho rằng chúng ta hoàn toàn có thể tự tin năng lực phát triển AI của Việt Nam có khả năng cạnh tranh cao trên thị trường quốc tế. Năm 2022, VinAI vinh dự là công ty nghiên cứu AI Việt Nam đầu tiên - lọt Top 20 công ty nghiên cứu và phát triển AI hàng đầu do Thundermark Capital bình chọn.

Đây là dấu mốc chính thức đặt năng lực phát triển AI của chúng ta trên bản đồ thế giới. Và ở thời điểm hiện tại, Việt Nam vẫn tiếp tục duy trì thứ hạng ấn tượng trong top 30 thế giới về nghiên cứu AI. Có thể thấy, Việt Nam đang dần vươn lên với các đóng góp đáng kể, đặc biệt trong lĩnh vực nghiên cứu và ứng dụng AI. Các sản phẩm và dự án AI của các công ty Việt Nam như VinAI cũng đang được công nhận và sử dụng rộng rãi.

* Một lãnh đạo của Meta, tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới đã nhận định rằng Việt Nam ta có thể trở thành “Con rồng AI của Châu Á”. Anh nghĩ sao về nhận định này và theo anh, công nghệ AI tại Việt Nam sẽ thay đổi thế nào trong 5 năm tới?

Tôi tin Việt Nam có tiềm lực và tiềm năng để trở thành điểm sáng trong phát triển và ứng dụng AI trên toàn cầu. Theo tôi, để hiện thực hóa điều đó thì trong 5 năm tới, bài toán nhân sự cần được đặt lên hàng đầu. Chúng ta có một thế hệ trẻ, dám nghĩ dám làm và đặc biệt là có tư duy nhạy bén trong lĩnh vực toán học, tin học và công nghệ. Tôi đã chứng kiến rất nhiều bạn học sinh Việt Nam đạt thành tích cao trong các kỳ thi quốc tế.

Nhưng không phải ai cũng có cơ hội nâng cao chuyên môn trong nghiên cứu và ứng dụng AI. Rất may là hiện có khá nhiều tổ chức rất chú trọng tới việc nuôi dưỡng tài năng AI tương lai. Tại VinAI, chúng tôi đã thành công triển khai chương trình AI Residency đầu tiên tại Việt Nam. Chương trình của chúng tôi tập trung nuôi dưỡng và đào tạo các bạn trẻ. Đã đến lúc cần quan tâm hơn đến việc xây dựng một cộng đồng và đào tạo nguồn nhân lực, để góp phần vào hệ sinh thái AI của Việt Nam.

* Anh cho rằng để phát triển AI thì bài toán nhân sự cần đặt lên hàng đầu. Bài toán nhân sự ở chính VinAI thì các anh đang “giải” thế nào?

VinAI đã thu hút được rất nhiều chuyên gia, kỹ sư AI - đặc biệt là các chuyên gia người Việt tài năng từ nhiều tập đoàn công nghệ lớn trở về Việt Nam cùng phát triển ngành trí tuệ nhân tạo trong nước. Đội ngũ của chúng tôi bao gồm nhiều giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, và kĩ sư nắm trong tay nhiều công trình nghiên cứu và phát triển AI cấp quốc gia và quốc tế.

Theo tôi, điểm thu hút nhất ở VinAI chính là cam kết và khát vọng. Mỗi chúng tôi đều tin rằng chúng ta có thể mang AI Việt Nam ra khắp thế giới, khẳng định vị thế của người Việt trong lĩnh vực AI này. Với khát khao tạo ra các giải pháp AI mang tính đột phá không chỉ phục vụ thị trường Việt Nam mà còn góp phần thay đổi thế giới, VinAI không ngừng nỗ lực phát triển các dự án có tầm ảnh hưởng trong khu vực.

Việt Nam đang đứng trước cơ hội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo của Châu Á

* Là một người làm nghiên cứu và phát triển các sản phẩm AI, anh thấy việc nghiên cứu và ứng dụng AI tại Việt Nam đang có những thuận lợi và khó khăn gì?

Việt Nam đang ở vị thế tương đối thuận lợi để nghiên cứu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Chỉ riêng trong năm 2023, hơn 1 tỷ USD đã được đầu tư vào startup công nghệ tại Việt Nam, số vốn đầu tư này tương đương với con rồng công nghệ Singapore. Điều này cho thấy, tiềm năng của chúng ta là không thể bàn cãi. Tôi tin rằng, Việt Nam đang đứng trước cơ hội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo của Châu Á.

Doanh nghiệp trong nước ngày càng chủ động trong việc đưa ra những sáng kiến đổi mới sáng tạo. Rất nhiều dự án đang được triển khai và hứa hẹn ra mắt trong thời gian tới. Các tập đoàn, các công ty cũng đã sẵn sàng đầu tư dài hạn vào AI trong nhiều lĩnh vực thiết yếu của đời sống như y tế, giao thông thông minh, an ninh an toàn, thương mại điện tử, hay dịch vụ công. Cơ sở hạ tầng trong nước cũng đang được cải thiện rất nhanh và hiệu quả để bắt kịp với sự phát triển của AI.

Tuy nhiên, chúng ta cần chú trọng hơn vào cải thiện nguồn dữ liệu liệu chất lượng để huấn luyện AI. AI cũng cần học hỏi để trở lên thông minh hơn và việc học bị ảnh hưởng nhiều bởi nguồn dữ liệu đầu vào. Ngoài ra, cũng cần lưu ý rằng việc áp dụng AI cần phải đi đôi với việc đảm bảo an toàn thông tin và quản lý dữ liệu cá nhân, đồng thời cần đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng trong lĩnh vực AI để đảm bảo sự phát triển bền vững và tích cực của công nghệ này tại Việt Nam.

* Được biết anh là một trong những thành viên hội đồng thẩm định của BetterChoice Awards năm nay. Một trong những mục tiêu cốt lõi mà cuộc thi dang các sản phẩm và dịch vụ mang lại giá trị thiết thực cho người tiêu dùng. Vậy theo anh, AI đang có những ứng dụng gì trong tiêu dùng và người tiêu dùng đang được hưởng những lợi ích gì từ AI? Và có hay không việc các doanh nghiệp chỉ lợi dụng cụm từ AI như một chiến lược Marketing thay vì tập trung vào giá trị cốt lõi của sản phẩm?

AI hiện đang có ảnh hưởng lớn đến lĩnh vực tiêu dùng, bởi đây là lĩnh vực có giá trị kinh tế lớn và không thể thiếu trong cuộc sống. Ví dụ, trong lĩnh vực thương mại điện tử, nhiều ứng dụng đang sử dụng AI để phân tích hành vi của khách hàng từ đó đưa ra nhiều đề xuất sản phẩm phù hợp với thị hiếu của từng cá nhân.

Nhiều ứng dụng AI còn cho phép trải nghiệm sản phẩm ảo với công nghệ thực tế ảo tăng cường - VR và công nghệ thực tế ảo - AR. Lợi ích lớn nhất với người tiêu dùng, theo tôi chính là tính tiện lợi và trải nghiệm mua sắm thú vị, cá nhân hóa hơn.

Còn về việc một số doanh nghiệp sử dụng AI như một chiêu trò tiếp thị, tôi nghĩ là có. Khái niệm này được gọi là AI washing. Tuy nhiên, tôi tin rằng đây chỉ là số ít, và còn nhiều các doanh nghiệp chân chính, các startup hay ngay cả các bạn trẻ đang thực sự đầu tư vào AI với tâm thế mang lại giá trị cốt lõi cho sản phẩm cũng như tạo ra những ảnh hưởng tích cực tới người tiêu dùng và rộng hơn, là xã hội.

Bằng chứng là có rất nhiều ý tưởng khởi nghiệp hay, sáng tạo và có ý nghĩa thực tiễn đăng ký tham gia BetterChoice Awards. Những ý tưởng và dự án như vậy xứng đáng được hỗ trợ để phát triển.

* Xin cảm ơn anh!

Bình An