Economist: Việt Nam là điểm đến ưa thích của nguồn vốn FDI, mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu
Tờ báo hàng đầu nước Anh đã ca ngợi Việt Nam là điểm đến đầu tư hấp dẫn bậc nhất thế giới thời điểm hiện tại.
Đầu tháng 2, khi đại dịch Covid-19 lan rộng tại Trung Quốc, mối đe dọa bắt đầu hiện hữu, Việt Nam đã nhanh chóng quyết định đóng cửa biên giới nhằm ngăn chặn nguồn lây nhiễm. Các loại xe chở hàng không thể mang linh kiện và nguyên vật liệu từ Trung Quốc đến cho các nhà máy sản xuất ở địa phương.
Đây là vấn đề lớn với Samsung – một gã khổng lồ Hàn Quốc sản xuất hầu hết các thiết bị cầm tay của họ tại Việt Nam. Thời điểm đó, công ty này cũng vừa mới cho ra mắt 2 thiết bị điện thoại thông minh mới tại Mỹ. Dĩ nhiên họ không muốn phải hoãn kế hoạch ra mắt sản phẩm.
Câu chuyện này nói lên 2 vấn đề. Thứ nhất, Việt Nam đã hành động nhanh chóng trong việc kiểm soát sự lây lan của dịch Covid-19 với chiến lược theo dõi và cách ly triệt để. Nền kinh tế của họ đã phải chịu ảnh hưởng lớn nhưng đã nhanh chóng phục hồi hơn bao giờ hết. Đây là một trong số rất ít đất nước được dự đoán báo cáo GDP tăng trong năm nay.
Thứ 2, câu chuyện này cũng cho thấy Việt Nam như một điểm đến hấp dẫn đối với những khoản đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Đây vốn là căn cứ ưa thích của những nhà máy may mặc lớn. Gần đây, quốc gia này còn trở thành một điểm kết nối quan trọng trong chuỗi cung ứng công nghệ.
Việt Nam không chỉ thu hút những công ty đa quốc gia. Họ cũng là điểm đến ưa thích của các nhà đầu tư ở những thị trường cận biên (một quốc gia phát triển hơn các quốc gia kém phát triển nhất nhưng vẫn quá nhỏ, có quá nhiều rủi ro cho vốn, thanh khoản quá thấp để được xếp hạng là thị trường mới nổi). Vài thập kỷ trở lại đây, quốc gia này vốn được thừa hưởng nhiều từ tốc độ tăng trưởng mạnh của ngành thương mại toàn cầu, giờ họ lại đang tiếp tục có cơ hội lớn từ sự sụp đổ của toàn cầu hóa.
Thời gian gần đây, việc nền kinh tế ổn định khiến Việt Nam càng trở nên hấp dẫn. Ngân hàng nhà nước đã giữ tiền đồng ổn định so với đồng đôla, thắt chặt tín dụng ngân hàng, duy trì lạm phát ở mức thấp. Việt Nam càng mở cửa hơn cho thương mại khi gia nhập WTO vào năm 2007. Kể từ đó, họ bắt đầu ký thỏa thuận với Nhật Bản và Hàn Quốc – 2 nhà đầu tư lớn vào Việt Nam. Tháng trước quốc gia này cũng đã ký hiệp định EVFTA với EU và dự định thời gian tới sẽ có nhiều khoản đầu tư FDI hơn nữa.
Cũng có những khoản đầu tư lớn từ Trung Quốc, Hong Kong và Singapore trong năm nay. Việt Nam đã trở thành điểm lý tưởng để đặt căn cứ cho những sản phẩm vốn trở nên quá đắt đỏ để sản xuất ở Trung Quốc. Đây cũng là nơi hoàn hảo cho những công ty muốn giới hạn ảnh hưởng của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung.
Tờ Economist nhận định chiến lược kinh tế của Việt Nam thời điểm này khá giống Trung Quốc trước đây: Thu hút rất nhiều vốn FDI; Tốc độ tăng trưởng dẫn đầu bởi xuất khẩu; Mở rộng ổn định chuỗi giá trị từ dệt may tới công nghệ. Tuy nhiên, Việt Nam còn thu hút bởi một vài điểm khác nữa gồm: Nền kinh tế tăng trưởng nhanh, đô thị hóa nhanh, cơ sở hạ tầng đang được cải thiện và tầng lớp trung lưu ngày càng nhiều.
Tất cả những điều đó nghe đều rất hấp dẫn. Tuy nhiên, vẫn còn những rào cản. Việt Nam áp dụng giới hạn sở hữu nước ngoài với nhiều công ty. Đây là lý do chính tại sao Việt Nam vẫn được xếp vào nhóm thị trường cận biên, không phải thị trường mới nổi.
Các nhà đầu tư nước ngoài muốn mua một cổ phiếu đã đạt giới hạn sở hữu buộc phải mua từ một người nước ngoài khác. Những giao dịch như vậy phải mất nhiều tuần mới được phê duyệt và chấp thuận.
Hiện tại, dù đã đối phó bước đầu thành công với Covid-19 nhưng Việt Nam vẫn còn gặp một vài khó khăn khi Mỹ - thị trường xuất khẩu lớn bậc nhất của họ lại vẫn phải vật lộn với làn sóng lây nhiễm Covid-19 thứ 2.
