"Dư nợ tín dụng bất động sản và chứng khoán vẫn chiếm tỷ trọng thấp"

Tại phiên khai mạc kỳ họp thứ sáu ngày 22/10, báo cáo về tình hình kinh tế - xã hội, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nêu chính sách phát triển tín dụng theo hướng chặt chẽ ở lĩnh vực bất động sản và chứng khoán.

Sau thông tin này, có bạn đọc đặt vấn đề với VnEconomy ở tình huống: có phải Chính phủ định hướng siết lại tín dụng bất động và chứng khoán thời gian tới?

Trao đổi với VnEconomy, một lãnh đạo chuyên trách lĩnh vực này của Ngân hàng Nhà nước cho biết, đến thời điểm này, dư nợ tín dụng bất động sản và chứng khoán trong hệ thống vẫn chiếm tỷ trọng thấp, dưới 10% mỗi loại; riêng tín dụng bất động sản nếu "cộng cả" tín dụng tiêu dùng mua và sửa chữa nhà ở, cũng chỉ hơn chục phần trăm mà thôi.

"Tại thời điểm này, tỷ trọng và dư nợ cho vay những mảng trên đều bình thường, thậm chí thấp nếu tính theo giới hạn tối đa. Hoạt động này được kiểm soát chặt chẽ, Ngân hàng Nhà nước đã chủ động kiểm soát những năm gần đây, chứ không phải giờ mới đặt ra, giờ mới thực hiện, và tất nhiên không nên hiểu bây giờ siết lại", vị lãnh đạo trên cho biết.

Ông cũng cho rằng, thông điệp trong báo cáo của Thủ tướng cần đặt trong quá trình thực hiện ba năm qua của nhiệm kỳ này, chứ không phải hiện nay.

Cụ thể, trong ba năm qua, Ngân hàng Nhà nước đã xây dựng lộ trình và từng bước thực hiện, tạo các bước thời gian để các chủ thể trên thị trường chủ động chuẩn bị. Đó là việc từng bước nâng hệ số rủi ro liên quan đến tín dụng bất động sản, cũng như gián tiếp ở việc rải ra thực hiện giới hạn tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn.

Lộ trình đã ấn định, các chủ thể liên quan đã, đang và sẽ thực hiện. Theo đó, hiện không có một sửa đổi, điều chỉnh nào mới để xem là siết lại. Các ngân hàng thương mại đảm bảo được các điều kiện kỹ thuật quy định trong lộ trình đó, việc cho vay vẫn bình thường, còn lại là khẩu vị rủi ro của họ mà thôi.

Khẩu vị rủi ro, thời gian qua và hiện nay, vẫn có sự đánh đồng trong cách hiểu nào đó.

Cụ thể, có quan điểm cho rằng, thời gian qua và hiện nay các ngân hàng thương mại vẫn "lách" tín dụng bất động sản qua tín dụng tiêu dùng; và lẽ ra tín dụng tiêu dùng (vay mua nhà, sửa chữa nhà ở) phải gộp vào tín dụng bất động sản, mà như thế đang tiềm ẩn rủi ro lớn.

Mặt khác, cũng ở quan điểm trên, việc "lách" nói trên giúp ngân hàng thương mại tránh được hệ số rủi ro tín dụng thấp hơn (cho vay tín dụng tiêu dùng nói trên có hệ số rủi ro thấp hơn cho vay đầu tư kinh doanh bất động sản).

Theo vị lãnh đạo chuyên trách trên của Ngân hàng Nhà nước, ở đây có sự nhầm lẫn về bản chất; các ngân hàng thương mại không thể hạch toán cùng một nhóm hai đối tượng trên, cũng như không đánh đồng tín dụng tiêu dùng mua, sửa chữa nhà ở của người dân là tín dụng bất động sản, mà qua đó đánh giá rủi ro.

Bởi lẽ, cho vay đầu tư kinh doanh bất động sản có nguồn thu và nguồn trả nợ từ chính dự án đó, phụ thuộc vào thanh khoản và mức độ bán hàng của chủ động tư; trong khi đó cho vay tiêu dùng mua sửa chữa nhà ở có nguồn thu nhập, trả nợ tách khỏi dự án, người vay có nhiều nguồn thu nhập bổ sung, ví dụ như mức lương ổn định hàng tháng. Rủi ro theo đó là khác nhau.

Ở khía cạnh khác, nếu xem và gộp tín dụng tiêu dùng mua sửa chữa nhà ở của người dân vào tín dụng bất động sản, phải áp hệ số rủi ro tín dụng cao như tín dụng bất động sản, lãi suất cho vay chắc chắn sẽ tăng cao và triệt tiêu nhu cầu và khả năng mưu cầu nhà ở của một bộ phận dân cư.

Trên thực tế giám sát hệ thống, rủi ro tín dụng tiêu dùng vay mua, sửa chữa nhà ở thấp hơn tín dụng đầu tư và kinh doanh bất động sản. Thậm chí trao đổi với báo chí gần đây, lãnh đạo một ngân hàng thương mại nhà nước lớn khẳng định: hai năm nay họ đẩy mạnh cho vay tiêu dùng mua, sửa chữa nhà ở, chủ yếu nguồn trả nợ bằng lương của người vay, mà đến nay có thể nói gần như không có rủi ro, nợ xấu không đáng kể.

Theo Minh Đức