Đến năm 2020 sẽ giảm 52 nghìn ha đất trồng lúa
Nếu tình hình khô hạn tiếp tục kéo dài đến tháng 6/2016 thì sẽ có khoảng 560 nghìn ha đất canh tác lúa bị thiếu nước.
Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tình hình khô hạn và xâm nhập mặn của cả nước diễn ra rất nghiêm trọng, nếu tình hình khô hạn tiếp tục kéo dài đến tháng 6/2016 thì sẽ có khoảng 500 nghìn ha đất canh tác lúa của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, khoảng 40 nghìn ha của vùng Duyên hải Nam trung Bộ, khoảng 20 nghìn ha của vùng Tây Nguyên bị thiếu nước.
Theo quy hoạch, đến năm 2020, diện tích đất trồng lúa là 3.812,43 nghìn ha, trong đó, đất chuyên trồng lúa nước từ 2 vụ trở lên là 3.221,91 nghìn ha. Chính phủ đề nghị điều chỉnh đến năm 2020, diện tích đất trồng lúa là 3.760,39 nghìn ha, giảm 52,04 nghìn ha, trong đó, đất chuyên trồng lúa nước giảm 92,95 nghìn ha. Trong số 3.760,39 nghìn ha được giữ lại, có khoảng 400 nghìn ha được quy hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng nhưng khi cần thiết có thể quay lại trồng lúa. Đề xuất này được Ủy ban Kinh tế thông qua.
Theo ý kiến của Ủy ban Kinh tế, hiện nay, nguồn cung gạo trong nước đang dư thừa, thị trường xuất khẩu gạo bị thu hẹp do một số quốc gia là bạn hàng truyền thống nhập khẩu gạo của Việt Nam dần tự chủ được sản xuất lương thực. Diện tích đất trồng lúa đề nghị chuyển mục đích sử dụng chủ yếu là phục vụ nhu cầu phát triển kết cấu hạ tầng, công nghiệp, đô thị, xây dựng nông thôn mới và chuyển đổi cơ cấu cây trồng.
Về diện tích điều chỉnh giảm 52,04 nghìn ha đất trồng lúa, trong đó đất chuyên trồng lúa nước giảm 92,95 nghìn ha là diện tích đất thường xuyên bị hạn hán, nhiễm mặn, ngập lụt và đất bị thoái hóa sản xuất lúa kém hiệu quả so với các cây trồng khác nhất là chuyển sang nuôi trồng thủy sản, trồng cây lâu năm.
Đối với diện tích 400 nghìn ha đất lúa chuyển sang trồng các loại cây hàng năm chủ yếu như sau: ngô khoảng 150 nghìn ha, đậu tương, cây công nghiệp ngắn ngày khoảng 80 nghìn ha, trồng rau, hoa, cây cảnh khoảng 110 nghìn ha và kết hợp nuôi trồng thủy sản khoảng 50 nghìn ha… Phần diện tích chuyển đổi phần lớn là diện tích thường xuyên bị hạn hán, xâm nhập mặn do chịu tác động của của biến đổi khí hậu, không thể tiếp tục trồng lúa hoặc trồng lúa hiệu quả thấp.
Với diện tích đất trồng lúa còn lại cùng với áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật thâm canh tăng vụ, nâng cao hệ số sử dụng đất, diện tích gieo trồng lúa dự kiến đạt trên 7 triệu ha, năng suất lúa bình quân hàng năm khoảng 60 tạ/ha, sản lượng đạt khoảng 42 triệu tấn/năm, với sản lượng này sẽ bảo đảm an ninh lương thực hiện tại, ngay cả khi dân số tăng và giữ ổn định ở mức 120 triệu dân trong tương lai.
Nội dung trên được trình bày trong Báo cáo tóm tắt của Bộ Tài nguyên - Mô trường và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế Quốc hội về Phương án điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và Kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ cuối (2016-2020) cấp quốc gia, tại phiên họp chiều 21/3/2015, kì họp 11, Quốc hội khóa XIII.