Đau đầu nhưng uống thuốc không đỡ là dấu hiệu của bệnh lý nguy hiểm
Dị dạng mạch máu não nếu không được can thiệp kịp thời sẽ gây vỡ mạch máu não, để lại di chứng tổn thương và thậm chí là gây tử vong.
Đừng chủ quan với đau đầu
BSCKI Nguyễn Mạnh Linh, khoa Hồi sức tích cực 2, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình cho biết, gần đây, cơ sở y tế này đã tiếp nhận 2 bệnh nhân trẻ tuổi, phải mổ cấp cứu do vỡ dị dạng mạch não. Ca bệnh trẻ nhất bác sĩ Linh điều trị mới 16 tuổi.
Theo bác sĩ Mạnh Linh, dị dạng mạch máu não (Arteriovenous malfor - mations of the brain - AVM) là sự bất thường về hình dạng, kích thước mạch máu hoặc nối thông trực tiếp động tĩnh mạch mà không thông qua mao mạch, không cấp máu cho não. Đây là căn bệnh bẩm sinh và rất nguy hiểm. Dị dạng mạch máu não có thể xuất hiện từ tuần thứ 4 đến tuần thứ 8 thai kỳ hoặc tự hình thành trong cuộc sống.
Căn bệnh này chiếm khoảng 2% những ca đột quỵ, xuất huyết não hàng năm, thường xảy ra ở người trẻ tuổi mà trước đó không có nhiều triệu chứng đặc hiệu. Bệnh nhân thường vào viện với các triệu chứng của xuất huyết não, đau đầu, động kinh hoặc tình cờ phát hiện khi đi khám, điều trị một bệnh khác.
"Triệu chứng gợi ý thường là đau đầu kéo dài mà điều trị nội khoa không có sự cải thiện. Về sau, người bệnh xuất hiện những cơn co giật do động kinh. Với những trường hợp dị dạng mạch máu não với khối dị dạng có kích thước lớn có thể gây liệt tay chân, méo miệng…", bác sĩ Linh cho hay.
Cũng theo bác sĩ Nguyễn Mạnh Linh, nhiều trường hợp xuất hiện đau đầu chỉ điều trị qua loa, dùng thuốc giảm đau hoặc chẩn đoán điều trị thần kinh. Dị dạng mạch máu não không điều trị có thể lớn lên và vỡ, gây xuất huyết não hoặc xuất huyết khoang dưới nhện, dẫn đến tổn thương não vĩnh viễn.
Dị dạng mạch máu não nếu không được can thiệp kịp thời sẽ gây vỡ mạch máu não, để lại di chứng tổn thương não đáng tiếc, có thể gây tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
Các triệu chứng dị dạng mạch máu não
Dị dạng mạch máu não rất nguy hiểm. Khi bị dị dạng mạch máu não, người bệnh sẽ bị xuất huyết não và khiến các động mạch và tĩnh mạch dị dạng trở nên mỏng hoặc yếu. Thậm chí, có thể dẫn đến vỡ mạch máu não dị dạng và chảy máu vào não.
Các triệu chứng giống như đột quỵ, nói khó, yếu, tê, giảm thị lực. Dị dạng này cũng khiến mạch máu mỏng hoặc yếu tạo ra phình động mạch, có thể to lên và dễ bị vỡ.
Hình ảnh khối dị dạng mạch máu não. Ảnh: BVHB
Do sự kết nối bất thường giữa động mạch và tĩnh mạch nên máu lưu thông qua mạch máu dị dạng với áp suất cao và nhanh. Dị dạng mạch máu não gây ra rất nhiều vấn đề mà phổ biến nhất là vỡ mạch máu dẫn đến đột quỵ do xuất huyết não hoặc gây tăng áp lực nội sọ dẫn đến động kinh, co giật và và nguy cơ đột tử là rất cao.
Song, hầu hết bệnh nhân dị dạng mạch máu não không có triệu chứng, thường bệnh chỉ được phát hiện tình cờ khi đang điều trị một bệnh lý không liên quan.
Dị dạng mạch máu não có di truyền?
Đây là một căn bệnh bẩm sinh phát triển từ tuần thứ tư đến tuần thứ tám của thai kỳ khiến động mạch nối trực tiếp với tĩnh mạch không qua mạng lưới mao mạch trung gian vì vậy, đa phần dị dạng mạch máu não có thể tồn tại lâu trong não mà không có bất kỳ triệu chứng gì.
Tuy nhiên, hiện vẫn còn nhiều tranh cãi vì dị dạng mạch máu não có thể liên quan với nhiều yếu tố bao gồm cả tính di truyền và hoạt động kích thích sinh mạch (đây là một quá trình sinh lý, ở đó, những mạch máu mới hình thành từ những mạch máu sẵn có trước) có thể đóng vai trò quan trọng trong sự xuất hiện của dị dạng mạch máu.
Việc chẩn đoán dị dạng mạch máu não được thực hiện bằng chụp cộng hưởng từ sọ não (MRI sọ não); cắt lớp vi tính (MSCT) từ 64 lát cắt chụp sọ não và mạch máu não có tiêm thuốc cản quang; chụp mạch não số hóa xóa nền (DSA) để đánh giá chi tiết hình thái cấu trúc dị dạng mạch máu não đồng thời có thể điều trị can thiệp.
Vị chuyên gia này cho hay, dự phòng vỡ hoặc tái vỡ là một trong những lý do chủ yếu để khuyến cáo điều trị can thiệp sớm đối với dị dạng mạch máu não. Việc khảo sát mạch máu não khi xuất hiện những cơn đau đầu kéo dài hoặc cơn động kinh mà điều trị nội khoa không cải thiện triệu chứng là cần thiết. Đến nay, để điều trị dị dạng mạch máu não, bác sĩ thường can thiệp nội mạch gây tắc búi dị dạng, phẫu thuật lấy dị dạng, xạ trị Gamma knife.
Bác sĩ Linh khuyến cáo: Các trường hợp có đau đầu kéo dài, dùng thuốc giảm đau thông thường không kết quả cần được thăm khám một cách có hệ thống. Chụp cộng hưởng từ giúp chẩn đoán sớm và loại trừ những trường hợp đau đầu chưa rõ nguyên nhân khác. Điều trị dị dạng mạch não phải được tiến hành ở các đơn vị y tế chuyên sâu.
