Cuộc cách mạng chuyển dịch sản xuất 'cứu nguy' cho phụ nữ Ấn Độ
Xu hướng chuyển dịch hoạt động sản xuất từ Trung Quốc sang Ấn Độ đã tạo ra một lượng lớn việc làm, đặc biệt là đối với phụ nữ Ấn Độ.
Trước khi chồng mất và để lại đứa con gái nhỏ 2 tuổi, Sarika Pawar chưa bao giờ nghĩ đến việc kiếm việc làm. Giống như mẹ và hầu hết những người phụ nữ nông thôn Ấn Độ khác, cô dành cả ngày quanh quẩn trong ngôi làng, chăm con và nấu nướng.
Thế nhưng, sau khi gia đình mất đi nguồn lực trụ cột, Sarika Pawar buộc phải kiếm tiền. Cô nhận việc tại một nhà máy do All Time Plastics điều hành ở Silvassa - thành phố cách Mumbai khoảng 100 dặm về phía bắc. Thu nhập mỗi tháng rơi vào khoảng 12.000 rupee, tương đương 150 USD (gần 4 triệu đồng) - ít nhưng đủ để Pawar nuôi con và lo chuyện học hành.
Trên hết, chân trời đã được mở rộng.
“Khi bạn bước ra khỏi nhà, bạn sẽ thấy thế giới bên ngoài”, cô nói. “Tôi cảm thấy rằng chúng ta có thể đi lên”.
Xu hướng chuyển dịch hoạt động sản xuất từ Trung Quốc sang Ấn Độ đã tạo ra một lượng lớn việc làm, đặc biệt là đối với phụ nữ, những người phần lớn không được tham gia vào lực lượng lao động chính thức tại Ấn Độ. Sonalde Desai, một nhà nhân khẩu học tại Hội đồng Nghiên cứu Kinh tế Ứng dụng Quốc gia ở New Delhi, cho biết: “Có một đội quân dự bị lớn là những lao động nữ ở Ấn Độ, những người sẽ làm việc nếu họ được trao cơ hội. Bất cứ khi nào có việc làm dành cho phụ nữ, họ đều nhận”.
Ở nhiều nền kinh tế châu Á trong nửa thế kỷ qua, sự gia tăng sản xuất đã trở thành động lực mạnh mẽ thúc đẩy sự phát triển. Thu nhập tăng, nghèo đói giảm và cơ hội việc làm mở ra. Phụ nữ là trung tâm của cuộc cách mạng này. Vai trò quan trọng thể hiện rõ từ nhà, nơi họ đảm nhiệm hầu hết các công việc và chăm sóc con nhỏ, lo chuyện đồng áng.
“Bạn nuôi gà và nuôi con. Tất cả đều song hành với nhau”, cô Desai nói. “Mọi người tìm được việc làm dù đó không phải là công việc có mức lương cao”.
The Financial Times, sự vắng mặt của phụ nữ Ấn Độ trên thị trường việc làm phần nào phản ánh các yếu tố xã hội, từ phân biệt giới tính đến sợ quấy rối tình dục. Một nhà máy do Foxconn điều hành và sản xuất iPhone còn tránh tuyển dụng phụ nữ đã kết hôn vì lo sợ trách nhiệm của họ với gia đình sẽ ảnh hưởng đến công việc.
Tuy nhiên, hơn bất cứ điều gì, sự khan hiếm phụ nữ tại nơi làm việc ở Ấn Độ là minh chứng cho sự khan hiếm cơ hội. Trong nhiều thập kỷ, tăng trưởng kinh tế ở đây đã không chuyển thành việc làm. Ngoại trừ những trường hợp ngoại lệ, đa số công việc dành cho phụ nữ thường được trả lương rất thấp.
Các nhà kinh tế cho biết nếu có việc làm, nhiều phụ nữ sẽ phải đối mặt với hạn chế xã hội trong quá trình theo đuổi tiến bộ kinh tế. Điều này đặc biệt đúng khi Ấn Độ, trong những thập kỷ gần đây, đã tăng đầu tư đáng kể vào giáo dục cho trẻ em gái.
“Nguồn cung phụ nữ trẻ muốn làm việc rất cao”, Rohini Pande, một chuyên gia lao động Ấn Độ kiêm giám đốc Trung tâm tăng trưởng kinh tế tại Đại học Yale cho biết. “Trong tất cả các cuộc khảo sát mà chúng tôi thấy, phụ nữ muốn làm việc nhưng thấy rất khó để tìm việc. Việc làm không đến với họ”.
Hậu quả của thực tế này rất rõ ràng: tình trạng nghèo đói kéo dài trong khi cơ hội cải thiện cuộc sống lại mất.
Theo mô hình lặp lại ở nhiều xã hội công nghiệp hóa, khi nhiều phụ nữ có việc làm hơn, gia đình sẽ đầu tư nhiều hơn vào giáo dục cho trẻ em gái. Sức mua của hộ gia đình được thúc đẩy, từ đó kéo theo động lực phát triển kinh tế.
Tại khu công nghiệp Manesar, cách Delhi khoảng 35 dặm về phía nam, Poorvi dành cả ngày trong một nhà máy sản xuất đồ chơi. Cô kiểm tra các sản phẩm cuối cùng để tìm lỗi, kiếm được khoảng 12.000 rupee mỗi tháng.
Mới kết hôn, Poorvi coi công việc này như một cách thực tế để đối phó với chi phí sinh hoạt tăng cao. “Bây giờ, một nguồn thu nhập không đủ để nuôi sống gia đình,” Poorvi nói. “Vì vậy, phụ nữ đang ra ngoài và làm việc. Đó là sự tiến bộ, nhưng cũng là điều cần thiết. Phụ nữ đang làm rất nhiều việc. Tại sao tôi lại không?”
Sếp của cô, hai nam sinh viên tốt nghiệp Học viện Công nghệ Ấn Độ, có khuynh hướng tuyển dụng phụ nữ. Pulkit Singh, giám đốc nhân sự của công ty cho biết: “Một số công việc phụ nữ sẽ làm tốt hơn. Họ tập trung tốt hơn nam giới. Họ không cần nghỉ hút thuốc hoặc giải lao. Phụ nữ chắc chắn chăm chỉ và năng suất hơn nam giới”.
Khoảng 40% trong số gần 200 công việc tại nhà máy Smartivity hiện do phụ nữ đảm nhiệm. Tỷ lệ này có thể tăng lên khi doanh nghiệp phát triển.
Ashwini Kumar, giám đốc điều hành của Smartivity, cho biết công ty đang đàm phán với Walmart để bán sản phẩm của mình trên các kệ hàng tại Mỹ— một bước tiến có thể giúp họ tăng gấp đôi số lượng việc làm.
“Họ muốn đa dạng hóa”, ông Kumar, 35 tuổi, cho biết. “Họ muốn chuyển chuỗi cung ứng của mình sang Ấn Độ”.
Tại All Time Plastics, công ty gần Mumbai nơi cô Pawar làm việc, 70% trong số khoảng 600 công nhân nhà máy là phụ nữ. Tỷ lệ này tăng mạnh vào năm ngoái, sau khi chính quyền địa phương thay đổi luật cho phép phụ nữ làm việc ca đêm. Nhà máy chạy xe buýt đón và trả phụ nữ tại nhà để giảm bớt lo ngại về an toàn.
Trong số những người phụ nữ mới làm việc tại nhà máy có Smita Vijay Patel, 35 tuổi. Bà mẹ 2 con này đã nghỉ học sau lớp tám vì bố mẹ cô không có tiền đóng học phí. Con gái của cô, 15 tuổi, hiện vẫn đi học và dự định tiếp tục lên đại học. Cậu con trai 19 tuổi thì đã học cao hơn mẹ.
“Tôi không được học hành, nên tôi nghĩ con cái mình nên được học để có cuộc sống tốt hơn”, Smita Vijay Patel nói.
Udha Kumari, sống ở một trong những bang nghèo nhất Ấn Độ, cho biết cô tin rằng ba cô con gái của mình cần có bằng cử nhân để tìm được người chồng phù hợp.
Mẹ chồng của cô, Usum Devi, giải thích lý do tại sao bà và chồng tài trợ cho Kumari theo học chương trình cử nhân: “Chúng tôi chỉ muốn một cô con dâu có học thức. Bây giờ mọi người đều làm như vậy”.
Theo: Rest of World, Reuters
