Tại sao Mozilla lại 'sợ' Google?

Mozilla đã dùng Google Search làm công cụ tìm kiếm mặc định trên Firefox kể từ năm 2004. Giải thích cho sự thay đổi này, Mozilla cho biết hợp đồng ký kết của họ với Google sắp hết hạn và công ty đã xem đây là "một cơ hội để xem xét lại chiến lược cạnh tranh và khai thác các lựa chọn của mình."

Xung đột lợi ích

Trong thế giới công nghệ, ngay cả những thứ nhỏ bé cũng có thể tạo nên ảnh hưởng rất lớn. Cách đây ít hôm Mozilla đã đưa ra một quyết định gây bất ngờ: sau 10 năm gắn bó với Google, giờ đây họ đang chuyển sang sử dụng Yahoo làm trình duyệt mặc định đối với người dùng Firefox tại Mỹ.

Đây quả thực là một nước đi lạ lùng. Nếu bạn muốn tìm một thứ gì đó trên Internet, Google hẳn là một lựa chọn tốt hơn so với Yahoo. Nhưng thanh tìm kiếm nhỏ bé mà bạn thấy trên trình duyệt không chỉ đơn giản là một tính năng, nó còn là việc kinh doanh. Đứng ở góc độ kinh doanh, nó cho chúng ta thấy rằng mối quan hệ giữa Mozilla và Google đang ngày càng trở nên rạn nứt .

Trong 10 năm qua. Google đã độc chiếm mảng tìm kiếm trên Internet. Mỗi lần bạn tìm thứ gì đó trên thanh tìm kiếm của trình duyệt, Google đều nhận được một ít tiền từ quảng cáo và trích một phần để trả cho các nhà cung cấp trình duyệt theo thỏa thuận chia sẻ doanh thu đã ký kết. Số tiền này có thể lên đến cả trăm triệu USD đối với những công ty lớn như Mozilla, nhưng đồng tiền có thể tạo ra những sức hút ghê gớm.

Do đó, Google cũng nhảy vào thị trường trình duyệt cạnh tranh trực tiếp với Mozilla, và họ không muốn hỗ trợ cho đối thủ của Chrome mãi mãi. Khi đó, việc kiếm tiền trong ngắn hạn bỗng nhiên trở thành một món nợ trong dài hạn mà Google cần phải giải quyết.

Với Mozilla, đây là một viễn cảnh đáng sợ, nhất là khi đối thủ lại đóng góp một phần quan trọng trong tính năng của mình. Khi CEO Chris Beard của Mozilla giải thích về quyết định chuyển sang dùng Yahoo, ông có nhấn mạnh đến việc "Thúc đẩy sự lựa chọn và đổi mới cho thế giới web". Hiểu sâu một chút, câu nói này có nghĩa là Mozilla muốn đưa ra nhiều lựa chọn cho người dùng trong những công cụ mà Google đang thống trị: trình duyệt và tìm kiếm.

Với Google, những động thái như thế này chỉ là một phần của một bức tranh tổng thế lớn hơn, là một bước cần thiết để tạo ra một hệ sinh thái dựa trên Chrome, Android và những dịch vụ của Google như Gmail chẳng hạn. Đáng buồn thay, nền tảng thống nhất này lại không có chỗ cho Mozilla và Yahoo.

Những công ty nhỏ hơn đang cảm nhận được sự đe dọa tới từ Google. Mozilla và Yahoo không chỉ là những công ty duy nhất bị Google đẩy ra khỏi hệ sinh thái của mình.

Epic là công ty đã tạo ra một trình duyệt cho phép bạn ẩn địa chỉ IP của mình với các trang web bạn ghé thăm, và hiện có khoảng 10.000 người dùng. Và cũng nhờ có thanh tìm kiếm của Google, Epic vẫn có thể kiếm được tiền từ trình duyệt của họ. Hồi đầu năm nay Google cập nhật một số tính năng của hệ thống quảng cáo AdSense để nó không chấp nhận những người dùng đang giả mạo địa chỉ IP. Với Google, đây chỉ là một cách chống lừa đảo, một bản update nhỏ, nhưng đồng thời nó cũng khiến cho một công ty như Epic bị ảnh hưởng.

Giờ đây Epic đang phải chật vật suy nghĩ một cách khác để kiếm tiền. "Tôi nghĩ rằng họ muốn chúng tôi và những trình duyệt khác bị biến mất hoàn toàn", CEO Alok Bhardwaj của Epic nói. Quả thật là khó khi bạn vẫn có thể làm ra một trình duyệt ẩn IP, nhưng bạn không thể kiếm tiền từ thanh tìm kiếm Google nữa.

Tìm một lối đi riêng

Với Mozilla, câu chuyện của Epic như là một lời cảnh báo. Chúng ta chắc chắn sẽ không thấy một phiên bản Firefox có khả năng ẩn IP, nhưng những tính năng như Do Not Track trong Firefox có thể sẽ xung đột với Google. Đó là chưa kể đến việc Google đang ngày càng muốn toàn bộ các sản phẩm của họ trở nên thông minh hơn, và nếu không theo dõi hành vi người dùng thì mục tiêu thông minh đó rất khó đạt được.

Cuộc cạnh tranh trực tiếp vẫn tiếp diễn: mỗi một người dùng Firefox sẽ là một người không dùng Chrome. Tất cả những thứ đó càng làm cho xung đột lợi ích giữa Mozilla và Google ngày càng trở nên to lớn. Chừng nào Mozilla còn kiếm được nhiều tiền từ AdSense thì chừng đó hãng còn bị bất lợi trong cuộc chiến của mình.

Trong bối cảnh như thế, Yahoo là một sự lựa chọn rất tự nhiên. Đã có những tin đồn rằng Marissa Mayer muốn khởi động lại toàn bộ mảng tìm kiếm của Yahoo, đặc biệt là khi mối quan hệ giữa Yahoo và Bing đang ngày càng ít ràng buộc hơn.

Ngoài ra, một điểm lợi nữa cho Mozilla đó là Yahoo không làm trình duyệt, thế nên hãng không phải suy nghĩ đến việc vừa phải cạnh tranh vừa phải lệ thuộc như những gì từng gặp phải với Google. Nếu như Google thể hiện tham vọng muốn "ôm" hết mọi thứ trong thế giới công nghệ: từ laptop, điện thoại, máy tính bảng, dịch vụ DNS cho đến cáp quang - thì ước muốn của Yahoo có vẻ "lành" hơn, ít nhất là đối với Firefox.

Câu hỏi lớn hiện giờ đó là, việc bắt tay với Yahoo đã đủ hay chưa? Liệu Firefox và Yahoo có đủ sức đối đầu với những tham vọng khổng lồ của Google? Liệu động thái này sẽ thu hút nhiều người sử dụng Firefox hơn hay lại khiến họ chuyển sang dùng Chrome?

Trong những lần cập nhật kế tiếp của Yahoo Search, liệu hãng có thuyết phục được mọi người rằng công cụ tìm kiếm của tôi cũng tốt như Google không? Thêm nữa, liệu người dùng Firefox có chuyển công cụ tìm kiếm về lại Google và làm cho doanh thu của Mozilla bị ảnh hưởng nhiều hay không?

Đây sẽ là một trận chiến khốc liệt, nhưng cuối cùng thì Mozilla cũng không cần phải đánh bại Google, hãng chỉ cần cố gắng chiến đấu là được.

>> Châu Âu đòi tách Google Search ra khỏi Goolge

Vương Nguyên

Nguyễn Trung Anh