Nhìn lại cuộc đời của "trình duyệt số 1 thế giới" Internet Explorer
Bằng cách tích hợp IE vào Windows, Microsoft đã giành được lợi thế trước Navigator và gia tăng thị phần. Nhưng điều này cũng dẫn Microsoft đến vụ kiện tụng chống độc quyền vang dội năm 2011, giữa cả nước Mỹ với Microsoft.
Microsoft vừa xác nhận sẽ khai tử nhãn hiệu trình duyệt Internet Explorer để ủng hộ cho trình duyệt web mới trong Windows 10. Sản phẩm thay thế IE hiện tại có tên là “Project Spartan”, mặc dù nó sẽ có tên gọi khác trước khi ra đời.
Mặc dù Internet Explorer bị thế giới công nghệ chê bai hay khinh thường trong những năm qua, song vẫn không thể phủ nhận IE đóng vai trò quan trọng trong những ngày đầu tiên của web, và vì thị phần áp đảo của Windows, IE vẫn được dùng rất nhiều. Sau đây là những nét thăng trầm của IE.
1995: Microsoft Internet Explorer (hay Internet Explorer 1)
Internet Explorer 1 là kết quả vụ giàn xếp về vấn đề giấy phép giữa Microsoft và Spyglass, một công ty nhỏ đứng sau trình duyệt web Mosaic. Eric Sink, nhà phát triển của Spyglass, đã giúp xây dựng trình duyệt Mosaic, viết trong một blog rằng, thỏa thuận trên đến đúng lúc cuộc cạnh tranh giữa Spyglass và Netscape đến hồi căng thẳng nhất.
1995: Internet Explorer 2 sao chép nhiều điểm của Netscape Navigator
Chỉ mấy tháng sau khi có Internet Explorer 1, Microsoft đã ra phiên bản IE 2 vào tháng 11/1995, cố gắng sao chép một số tính năng và thiết kế của Netscape Navigator. Lúc này, Netscape Navigator rất nổi tiếng. Nhiều website ban đầu được thiết kế chỉ để tương thích với Navigator, trình duyệt chiếm gần 90% thị phần vào năm 1996.
Microsoft đã phải chiếm thị phần của Netscape mới mong vượt qua Navigator. Điều này có nghĩa là thiết kế IE 2.0 phải đưa được các bookmark (những trang web yêu thích được người dùng đánh dấu) trong Netscape sang IE, và hỗ trợ các tính năng HTML, vì thế trang web trông sẽ giống nhau trên mỗi trình duyệt. IE 2.0 cũng là phiên bản đầu tiên có trên Mac OS, dù IE xuất hiện trên Mac OS 6 tháng sau khi có trên Windows.
1996: Internet Explorer 3 bắt đầu được dùng nhiều
Ra đời vào tháng 8/1996, IE 3.0 là phiên bản trình duyệt web đầu tiên của Microsoft thực sự thách thức Netscape Navigator. Để được như thế, Microsoft đã tạo ra một phiên bản khác có tên gọi là Jscript dành cho IE, đồng thời hỗ trợ ActiveX, plugin và mã hóa 128-bit cho một số phiên bản.
Mặc dù IE 3.0 đã xóa bỏ mã nguồn Spyglass mà Microsoft đã dùng trong 2 phiên bản trước, hãng vẫn dùng một số công nghệ của Spyglass, và sau đó bị vướng vào vụ kiện tụng. Cuối cùng, Microsoft đã phải trả cho Spyglass 8 triệu USD.
1997: Internet Explorer 4.0 khởi nguồn cuộc chiến kiện tụng
Khi Microsoft ra Internet Explorer 4.0 vào tháng 10/1997, nhóm thiết kế IE đã kỷ niệm bằng cách di chuyển biểu tượng chữ “e” cao 10 foot (khoảng 3 mét) – là logo của IE – từ bữa tiệc ra mắt đến bãi cỏ sân trước của văn phòng Netscape, để các nhân viên Netscape nhìn thấy.
IE 4.0 ra mắt được xem là bắt đầu cho cuộc chiến trình duyệt đầu tiên, và là bước ngoặt cho Microsoft. Bằng cách tích hợp IE vào Windows, Microsoft đã giành được lợi thế trước Navigator và gia tăng thị phần. Nhưng điều này cũng dẫn Microsoft đến vụ kiện tụng chống độc quyền vang dội năm 2011, giữa cả nước Mỹ với Microsoft.
1999: Internet Explorer 5.0 chinh phục cả thế giới
Internet Explorer 5 ra đời vào tháng 3/1999 sau khi có bản xem trước dành cho nhà phát triển vào tháng 6 và bản xem trước dành cho công chúng vào tháng 11/1998. Sau đó, IE 5.0 chính thức ra mắt cùng với Windows 98 Second Edition vào tháng 9/1999.
Với IE 5.0, Microsoft đã giới thiệu các XMLHttpRequest (XHR) và HTML Application (HTA). Vào thời điểm Microsoft nâng cấp lên phiên bản 6.0, IE 5 đã vượt qua 80% thị phần trình duyệt web, phần lớn nhờ tích hợp IE vào Windows.
2001: Internet Explorer 6.0 bị liệt vào “những sản phẩm công nghệ tệ nhất mọi thời đại”
Internet Explorer 6 được cài đặt cùng với cả Windows XP và Windows Server 2003, đưa IE lên đến gần 90% thị phần vào năm 2002. Tuy nhiên, IE6 được mọi người nhớ nhất vì những lỗ hổng bảo mật, chủ yếu do thiết kế. Năm 2004, Cơ quan ứng cứu khẩn cấp máy tính Mỹ US-CERT đã phát hành báo cáo bảo mật nói những lỗ hổng của IE và việc IE tích hợp sâu với Windows khiến tình trạng IE càng tồi tệ, một số chuyên gia bảo mật đã thúc giục người dùng không nên sử dụng IE.
Năm 2006, tạp chí PC World đưa IE6 là sản phẩm công nghệ tệ thứ 8 của mọi thời đại, tuyên bố đó là “phần mềm kém bảo mật nhất trên hành tinh”. Đó cũng là phiên bản IE cuối cùng có tên gọi là “Microsoft Internet Explorer”.
2006: Windows Internet Explorer 7 cuối cùng đã ra
Hơn 5 năm sau khi IE 6.0 ra mắt, Windows Internet Explorer 7 đã ra và là trình duyệt mặc định của Windows Vista, có thể thay thế IE6 trên Windows XP. IE7 giới thiệu mã hóa 256-bit (cho người dùng Vista) và Windows RSS Platform.
Có lẽ do ra mắt quá muộn khi IE6 bị chỉ trích nhiều, IE7 gặp nhiều khó khăn trong việc giữ thị phần, và mở cánh cửa cho Mozilla Firefox nhảy vào cạnh tranh.
2009: Internet Explorer 8 có nhiều cải tiến, nhưng chưa đủ
Được xem là có nhiều cải tiến so với 2 phiên bản IE6 và 7, song IE8 vẫn quá chậm trễ khiến thị phần Microsoft rơi vào tay Mozilla Firefox và Google Chrome.
2011: Internet Explorer 9
Với Internet Explorer 9, Microsoft đã thay đổi giao diện người dùng và tập trung vào HTML 5, CSS3, XHTML và các yếu tố khác nhằm giành lại vị thế dẫn đầu trên thị trường trình duyệt web. Công ty đã ra IE9, không đi kèm hệ điều hành, quảng bá IE9 với hàng loạt chương trình truyền hình đắt đỏ. Về mặt kỹ thuật, IE9 được xem là tương đương với Firefox và Chrome, nhưng IE9 chưa bao giờ bứt phá thị phần như Microsoft mong muốn.
2012: Internet Explorer 10
Được thiết kế để chỉ chạy trên Windows 8, Internet Explorer 10 có 2 phiên bản khác nhau. Một là ứng dụng Metro được thiết kế cho màn hình cảm ứng của Windows 8 và không hỗ trợ plug-in; và một là phiên bản desktop truyền thống hỗ trợ các plug-in.
IE10 tích hợp sẵn Adobe Flash Player, mặc dù một số tính năng Flash bị loại khỏi ứng dụng Metro để tránh hao pin trên thiết bị di động.
2013: Internet Explorer 11, phiên bản IE cuối cùng
Theo những gì Microsoft đã tuyên bố, Internet Explorer 11 sẽ là phiên bản IE cuối cùng. Hãng sẽ khai tử nhãn hiệu trình duyệt Internet Explorer để ủng hộ cho trình duyệt web mới trong Windows 10.
Project Spartan
Microsoft vẫn chưa công bố rõ ràng gì về trình duyệt mới hiện có tên mã là "Project Spartan”. Dự kiến tại sự kiện Windows 10 diễn ra vào tháng 1 tới, Microsoft đã tuyên bố một số tính năng mới như tích hợp với Cortana, thêm công cụ nhận diện giọng nói như trên Windows Phone, thêm công cụ mới để đọc text trên trang web….
Trình duyệt mới được thiết kế để tương thích với mọi loại thiết bị, từ smartphone đến PC.
>> Nguyên nhân sự ra đi của IE: Quá tự mãn và thiếu tầm nhìn chiến lược?
Hoàng Vân
