Kế hoạch 'điên rồ' của Mark Zuckerberg: Miễn phí Internet cho 5 tỉ người

Nội dung nổi bật:

Hiện chỉ có khoảng 2,7 tỉ người sử dụng mạng Internet, CEO Mark Zuckerberg vừa đưa ra một "kế hoạch phác thảo" nhằm đưa Internet đến với 5 tỉ người dân còn lại. 3 đòn bẩy quan trọng trong bản kế hoạch:

- Hạ bớt chi phí truy cập Internet bằng cách nâng cao hiệu quả truyền tải dữ liệu.

- Cải thiện hiệu quả các ứng dụng và trải nghiệm để tốn ít dữ liệu hơn.

- Giúp các doanh nghiệp vận hành mạng bằng cách phát triển mô hình mới, tạo điều kiện cho nhiều người truy cập.

CEO Mark Zuckerberg vừa đưa ra một "kế hoạch phác thảo" nhằm đưa Internet đến với 5 tỉ người dân còn lại trên thế giới (hiện chỉ có khoảng 2,7 tỉ người sử dụng mạng, tương đương với một phần ba dân số toàn cầu).

Nghe có vẻ "cực kỳ điên rồ" khi cách thức thực hiện vẫn khá mông lung! Nhưng nó cực kỳ quan trọng với Facebook vì đơn giản số lượng người dùng Internet chính là yếu tố giới hạn tầm phát triển của công ty.

Zuckerberg viết:

"Gần mười năm nay, Facebook đã và đang thực hiện sứ mệnh giúp thế giới cởi mở và gắn kết với nhau. Giờ đây chúng tôi kết nối được hơn 1,5 tỉ người trong mỗi tháng. Chúng tôi bắt đầu nghĩ đến việc kết nối 5 tỉ người còn lại. 

Chúng tôi nhận ra một điều quan trọng: Đại đa số người dân trên thế giới đều không có điều kiện truy cập Internet. Hiện chỉ có 2,7 tỉ người trực tuyến, nhỉnh hơn một phần ba thế giới. Hàng năm con số này tăng dưới 9% nhưng nên nhìn nhận lại chúng ta chỉ đang ở ngưỡng sơ khai như thế nào trong thời đại phát triển Internet. 

Mặc dù các dự báo nói rằng trong thập kỷ tới hầu hết mọi người sẽ đều có smartphone, nhưng đa số vẫn không thể truy cập mạng vì chi phí dữ liệu đôi khi cao hơn cả giá smartphone.

Sau đây tôi xin chia sẻ một đề xuất phác thảo làm thế nào để kết nối 5 tỉ con người trên, và một kế hoạch phác thảo để hợp tác trong ngành. 

Chúng ta sẽ thảo luận làm thế nào để giúp chi phí truy cập Internet phải chăng hơn qua việc tăng hiệu quả truyền tải dữ liệu, tốn ít dữ liệu hơn bằng việc cải thiện hiệu quả ứng dụng và giúp các doanh nghiệp vận hành mạng bằng cách xây dựng một mô hình mới để ai ai cũng có thể lên mạng. 

Tôi gọi đây là "kế hoạch phác thảo" vì giống như những dự án công nghệ dài hạn khác, cái chúng tôi mong đợi là những chi tiết được thêm thắt. Có thể thành tựu sẽ nhiều hơn những gì chúng tôi liệt ra ở đây và thách thức tồn tại nhiều hơn những gì chúng tôi dự báo. Công tác kỹ thuật chi tiết sẽ được đưa ra khi mọi người cùng đóng góp ý tưởng. 

Để phát triển kế hoạch, chúng tôi chào đón mọi ý kiến. Kết nối thế giới là một trong những thử thách lớn nhất của thế hệ chúng ta. Đây chỉ là một bước nhỏ để đi đến mục tiêu ấy. Tôi rất háo hức được hợp tác cùng các bạn để thực hiện hóa điều này."

Bản kế hoạch được đăng tải tại đây. Tuy nhiên những ý chính cho thấy kế hoạch rõ ràng đòi hỏi xây dựng thêm rất nhiều cơ sở hạ tầng. Zuckerberg cho rằng có nhiều cách để giảm lượng dữ liệu truyền tải, từ đó nội dung và ứng dụng sẽ bớt gây áp lực cho cơ sở hạ tầng.

"Chúng tôi tin rằng hoàn toàn có thể cung cấp những dịch vụ Internet cơ bản miễn phí một cách ổn định bằng cách tạo điều kiện cho những ai có điện thoại đều có thể lên mạng và tham gia nền kinh tế tri thức mà toàn ngành vẫn tăng được lợi nhuận và xây dựng được cơ sở hạ tầng. 

Để khiến điều này khả thi về mặt kinh tế, chi phí truyền tải dữ liệu toàn cầu sẽ cao gấp 100 lần hiện tại. Ngay đến chi phí trợ cấp cho các dịch vụ cơ bản cũng sẽ vượt quá thu nhập hàng tháng của nhiều người và giúp ngành xây dựng được mô hình đem lại lợi nhuận là điều vô cùng khó.

Tuy nhiên, với những nỗ lực có tổ chức, chúng tôi nghĩ hiệu quả truyền tải dữ liệu tăng lên 100 lần trong 5 - 10 năm tới là điều khả thi. Để làm được điều ấy, cần hai sự đổi mới: hạ thấp chi phí cơ bản của việc truyền tải dữ liệu, và tiêu tốn ít dữ liệu hơn bằng cách xây dựng những ứng dụng hiệu quả hơn. 

Chúng tôi tin rằng mỗi mảng có thể được cải thiện gấp 10 lần. Và nếu vậy việc cung cấp dịch vụ cơ bản miễn phí cho những người không có điều kiện, truyền dữ liệu ổn định đem lại triển vọng "kết nối là quyền con người" trong tương lai là những việc hợp lý về mặt kinh tế. Mấu chốt ở đây là xác định dịch vụ Internet cơ bản nào nên miễn phí và cần giới hạn dữ liệu (data plan). Nếu xác định chính xác, toàn thế giới đều có thể lên mạng mà vẫn tạo ra lợi nhuận bền vững cho ngành.

Có một vài yếu tố xuất hiện trong việc xác định các dịch vụ Internet căn bản: Các dịch vụ căn bản nên là những dữ liệu không chuyên sâu, chủ yếu là những dịch vụ dựa trên văn bản và những ứng dụng cực kỳ đơn giản như thời tiết. 

Những trải nghiệm dữ liệu chuyên sâu như video, nghe nhạc, xem ảnh phân giải cao, website với các ứng dụng nhạc, phim, các file lớn và tải ứng dụng đều tiêu tốn phần lớn toàn bộ dữ liệu. Xét về viễn cảnh, toàn bộ văn bản sẽ nhẹ dưới 0,1MB và một video 30 giây sẽ nặng 50 - 100 MB. Dịch vụ cơ bản còn có thể là những công cụ dùng để khám phá các nội dung khác.

Các dịch vụ trên nên có đặc tính là khi dữ liệu được miễn phí, người ta sẽ khám phá thêm nhiều nội dung mới và sử dụng nhiều dữ liệu hơn dự định nếu họ không truy cập được những dịch vụ cơ bản. 

Những dịch vụ như nhắn tin, mạng xã hội, tìm kiếm và Wikipedia hoàn toàn trùng khớp định nghĩa trên, nhưng không có nghĩa chúng tôi đang quy định hình thức của bất cứ loại dịch vụ cơ bản nào. 

Thay vào đó, chúng tôi tin rằng mô hình trên càng được thực hiện tốt thì dịch vụ cơ bản cung cấp cho mọi người càng nhiều. Và với sự cải thiện và hiệu quả của công nghệ, mọi người cũng sẽ được truy cập cả những dịch vụ trên cả cơ bản hay toàn bộ dịch vụ Internet."

Kế hoạch phác thảo tập trung vào ba đòn bẩy quan trọng:

1. Hạ bớt chi phí truy cập Internet bằng cách nâng cao hiệu quả truyền tải dữ liệu.

2. Cải thiện hiệu quả các ứng dụng và trải nghiệm để tốn ít dữ liệu hơn.

3. Giúp các doanh nghiệp vận hành mạng bằng cách phát triển mô hình mới, tạo điều kiện cho nhiều người truy cập.

Thùy An