Chuyên gia lý giải nguyên nhân chứng khoán Việt Nam "sale off" 52 điểm ngày 12-12

Thị trường chứng khoán Việt Nam vừa chứng kiến một phiên giao dịch được ví như “Black Friday” đúng ngày 12-12, khi làn sóng bán tháo lan rộng trên hầu khắp các nhóm cổ phiếu. Sắc đỏ phủ kín bảng điện tử, hàng loạt cổ phiếu lăn ra giảm sàn vào cuối phiên khiến tâm lý bi quan bao trùm thị trường.

Thống kê cho thấy toàn thị trường có hơn 600 mã giảm giá, trong khi số cổ phiếu tăng chỉ chưa tới 200 mã. Mức điều chỉnh 3%-4% xuất hiện dày đặc, thậm chí không ít cổ phiếu vốn hóa lớn rơi vào trạng thái giảm sàn, cho thấy áp lực bán diễn ra quyết liệt và mang tính lan tỏa.

Kết phiên 12-12, VN-Index mất 52 điểm, tương đương giảm 3,06%, rơi xuống còn 1.646 điểm và chính thức đánh mất mốc hỗ trợ 1.650 điểm. Với mức giảm sâu này, chứng khoán Việt Nam trở thành thị trường lao dốc mạnh nhất châu Á trong ngày, đi ngược hoàn toàn xu hướng tương đối ổn định của nhiều thị trường khu vực.

Đà giảm của chỉ số chịu tác động lớn từ các cổ phiếu trụ cột. Nhóm cổ phiếu liên quan đến Vingroup gồm VHM, VIC, VPL đồng loạt suy yếu, tạo áp lực đáng kể lên VN-Index. Bên cạnh đó, nhóm ngân hàng cũng không tránh khỏi xu hướng điều chỉnh khi nhiều mã lớn như VPB, TCB, MBB, VCB cùng giảm sâu, góp phần kéo thị trường chung đi xuống.

Đáng chú ý, đây đã là phiên giảm điểm thứ tư liên tiếp của VN-Index, sau khi chỉ số nhiều lần thử thách vùng đỉnh nhưng không thành công. Tuy vậy, lực cầu bắt đáy vẫn tỏ ra khá dè dặt. Thanh khoản thị trường chưa có sự bùng nổ, với giá trị khớp lệnh trên sàn HoSE chỉ quanh mức 22.000 tỉ đồng, cho thấy dòng tiền lớn vẫn đứng ngoài quan sát.

Áp lực từ khối ngoại cũng tiếp tục hiện diện, khi nhà đầu tư nước ngoài bán ròng gần 600 tỉ đồng trên HoSE. Dù vậy, so với các phiên trước, tốc độ bán ròng đã có dấu hiệu chậm lại. Phiên 12-12 cũng đánh dấu chuỗi 6 phiên bán ròng liên tiếp của khối ngoại, qua đó tiếp tục gây sức ép lên tâm lý thị trường.

Diễn biến bất ngờ của phiên giao dịch này nhanh chóng trở thành chủ đề bàn luận sôi nổi trên các diễn đàn đầu tư. Nhiều nhà đầu tư tìm kiếm nguyên nhân khiến thị trường có phiên giảm mạnh nhất kể từ giữa tháng 10 đến nay, nhất là trong bối cảnh các thông tin vĩ mô không xuất hiện yếu tố tiêu cực đột biến.

Phóng viên Báo Người Lao Động đã trao đổi nhanh với ông Trương Hiền Phương, Giám đốc cấp cao của Công ty chứng khoán KIS Việt Nam về diễn biến bất ngờ của phiên giao dịch hôm nay, cũng như chiến lược cho nhà đầu tư trong những phiên tới.

- Phóng viên: Rất nhiều nhà đầu tư băn khoăn thị trường không có yếu tố nào quá đặc biệt tác động nhưng VN-Index vẫn mất hơn 50 điểm?

+ Ông Trương Hiền Phương: Nếu xét về yếu tố đặc biệt, cá nhân tôi không thấy có nguyên nhân gì quá đột biến tạo ra diễn biến hôm nay. Tôi cho rằng nó đến từ vài nguyên nhân: Thị trường đã đi ngang trong khoảng hai tuần nhưng không có lực đẩy thông tin đủ mạnh, dòng tiền thận trọng đứng ngoài quan sát. Dòng tiền thông minh cũng chưa quay lại, không đủ để kéo thị trường tăng tiếp.

Về mặt kỹ thuật, sau một giai đoạn đi ngang, thị trường thường xuất hiện một pha chuyển biến - có thể là tăng nếu thông tin tích cực, hoặc giảm nếu thông tin yếu. Nhưng với phiên hôm nay khi lực bán ra mạnh vào cuối phiên khiến thị trường bị bán tháo hàng loạt.

Yếu tố đáng chú ý là nhóm cổ phiếu họ Vingroup chính thức "gãy trend". Hai tháng gần đây, khi VN-Index neo cao quanh 1.600 - 1.800 điểm với vai trò nâng đỡ chỉ số phần lớn đến từ nhóm này. Nếu loại trừ nhóm Vingroup, VN-Index thực tế chỉ quanh 1.500 điểm. Khi thị trường thiếu thông tin hỗ trợ, cộng thêm trạng thái đi ngang kéo dài, tâm lý suy yếu làm nhà đầu tư lo ngại chỉ số có thể giảm tiếp và dẫn tới lực bán ra.

Ngoài ra, khối ngoại tiếp tục bán ròng mạnh, tập trung ở các mã cổ phiếu vốn hóa lớn, khiến tâm lý nhà đầu tư trong nước - vốn đang mong manh - trở nên thận trọng hơn khi xung quanh có quá nhiều yếu tố bất lợi.

Ngoài ra, có dấu chân của dòng tiền lớn bán ra. Lực bán mạnh tập trung cuối phiên, khối lượng lớn và đẩy nhiều mã giảm sàn - điều này không đến từ nhà đầu tư nhỏ lẻ mà từ các tổ chức hoặc nhà đầu tư lớn.

- Với diễn biến này, theo ông, thị trường sẽ diễn biến thế nào trong những ngày tới?

+ Khả năng thị trường còn giảm trong một vài phiên tới là có. Khi thị trường giảm mạnh cuối phiên, thường kéo theo tình trạng bị call margin (yêu cầu nạp thêm tiền ký quỹ) trong 1-2 phiên tiếp theo. Một số nhà đầu tư sẽ buộc phải bán giải chấp vì thiếu tiền nộp bổ sung, tạo thêm đà giảm mang tính kỹ thuật. Tuy nhiên, đợt giảm này không xuất phát từ rủi ro vĩ mô, cũng không phải do doanh nghiệp hay nền kinh tế gặp vấn đề, mà chủ yếu do kỹ thuật và tâm lý.

Vì vậy, nếu thị trường còn giảm thêm, thì đà giảm sẽ yếu dần khi lực bán giải chấp cạn. Đây nhiều khả năng là nhịp điều chỉnh ngắn hạn chứ không phải rủi ro lớn.

- Rất nhiều nhà đầu tư đang thua lỗ khi cổ phiếu đã giảm từ 10-30% trong nhiều tuần qua, chiến lược nào là phù hợp lúc này?

+ Với nhà đầu tư đang nắm giữ cổ phiếu tốt, theo tôi, không nên bán bằng mọi giá ở thời điểm này. Thực tế trong 2-3 tuần qua, phần lớn cổ phiếu đã giảm 5-30%. Các nhịp hồi chỉ xuất hiện 1-2 phiên rồi lại giảm mạnh hơn, nên đa số nhà đầu tư hiện đều đang lỗ. Dù vậy, cũng không có lý do để bán tháo, nhất là khi nguyên nhân điều chỉnh chỉ mang tính kỹ thuật.

Lúc này, nhà đầu tư đang giữ tiền mặt có thể tận dụng cơ hội để mua những cổ phiếu tốt đang chiết khấu sâu - những vùng giá mà trước đây không mua được. Nhà đầu tư có danh mục kém hiệu quả cũng có thể tái cơ cấu, bán những mã không còn tiềm năng và chuyển sang các cổ phiếu có nền tảng tốt, biên lợi nhuận cao hoặc có câu chuyện riêng.

Khi thị trường ổn định và dòng tiền quay lại, nhóm cổ phiếu tốt sẽ phục hồi nhanh và mạnh hơn so với các mã yếu.

Theo Thái Phương thực hiện