Giáo sư Nhật chỉ điểm 10 thực phẩm có thể hủy hoại thận: Top 1 là loại bánh người Việt thường ăn sáng

Giáo sư Masahiro Kozuki, Chủ tịch Đại học Khoa học Sức khỏe tỉnh Yamagata - Nhật Bản, công bố trên tạp chí Weekly Women's Prime mới đây: 10 loại thực phẩm phổ biến từ mì gói, chả cá đến bánh mì trắng có thể phá thận do chứa lượng lớn muối, phốt pho và đường.

Ông nhấn mạnh bệnh thận mạn tính đang trở thành "căn bệnh quốc gia mới" tại Nhật Bản với tỷ lệ cứ 5 người trưởng thành lại có một người mắc phải. Nếu không kiểm soát kịp thời, người bệnh đối mặt với nguy cơ tử vong hoặc phải chạy thận nhân tạo 3 lần mỗi tuần, gây gánh nặng lớn về sức khỏe và kinh tế.

Giáo sư Kozuki khẳng định thận đặc biệt nhạy cảm với thực phẩm vì cơ quan này phải trực tiếp xử lý chất thải từ quá trình trao đổi chất, bao gồm nước, muối và protein. Hai yếu tố nguy hiểm nhất trong thực phẩm chế biến sẵn là natri (muối) và phốt pho. Trong đó, các nhà sản xuất thường thêm phốt pho làm phụ gia bảo quản, giữ màu và tăng hương vị, nhưng chất này lại cực kỳ khó đào thải.

Dưới đây là TOP 10 thực phẩm không nên ăn quá nhiều để bảo vệ thận:

Bánh mỳ trắng

Bánh mì trắng là thực phẩm quen thuộc nhưng tiềm ẩn rủi ro lớn. Được làm từ bột mì tinh luyện, bánh mì trắng gây tăng đường huyết nhanh chóng sau khi ăn. Chuyên gia khuyên người dân nên thay thế bằng bánh mì nguyên cám.

Mỳ ăn liền, mỳ gói

Một khẩu phần mì kèm nước súp chứa 5-6 gam muối, gần bằng hoặc vượt mức khuyến nghị cả ngày cho người bệnh thận (dưới 6 gam). Ngoài ra, lượng lớn phụ gia phốt pho trong mì ăn liền càng khiến gánh nặng lên thận tăng cao.

Thịt chế biến sẵn

Thịt chế biến được cho là có liên quan đến các bệnh lý mạn tính (bao gồm cả các bệnh về thận) và thường được xem là thực phẩm không có lợi cho sức khỏe do chứa chất bảo quản. Thịt chế biến là loại thịt đã được ướp muối, sấy khô hoặc đóng hộp, chẳng hạn như: thịt xông khói, xúc xích, thịt bò khô… Thịt chế biến thường chứa nhiều muối trong thành phần, chủ yếu là để gia tăng hương vị và tăng thời gian bảo quản. Nếu chế độ ăn chứa nhiều thịt chế biến thì cơ thể có thể sẽ dung nạp dư thừa lượng natri.

Ngoài ra, thịt chế biến còn có hàm lượng protein cao. Nếu được bác sĩ yêu cầu theo dõi lượng protein nạp vào cơ thể thì người dân cần hạn chế dùng thịt chế biến.

Chả cá

Các sản phẩm từ chả cá (surimi) như chả cá ống (chikuwa) hay chả cá chiên cũng chứa lượng phốt pho và muối đáng báo động. Người tiêu dùng cần cảnh giác với những sản phẩm ghi nhãn "chất điều chỉnh độ pH" hoặc "chất nhũ hóa" vì đây thường là tên gọi khác của phốt phát.

Nước mắm, nước tương và các loại nước sốt

Ước tính trong 1 ml nước mắm có 77 mg natri. Ước tính 15 ml nước tương chứa 1,024 mg natri. Nước sốt thịt nướng cũng khá mặn, ước tính 30 ml nước sốt thịt nướng chứa 395 mg natri. Thế nên, người bị bệnh thận nên hạn chế dùng các loại gia vị này.

Ước tính 245 g nước sốt cà chua có thể chứa 728 mg kali. Cà chua vốn có nhiều kali trong thành phần, nên cà chua hay nước sốt cà chua cần được hạn chế đưa vào chế độ ăn của người mắc bệnh thận.

Một phần natri trong nước sốt trộn salad có nguồn gốc từ muối. Một số thương hiệu nước sốt còn thêm chất phụ gia tạo hương vị có chứa natri, ví dụ như MSG và các chất tương tự, disodium guanylate và disodium inosinate. Ước tính 28 g nước sốt trộn salad có hàm lượng natri trung bình là 304 mg. Vì vậy, nước sốt trộn salad cũng được xếp vào nhóm các loại thực phẩm không tốt cho thận, đặc biệt là với người bị bệnh thận.

Nội tạng động vật

Nội tạng động vật (như thận, gan, tim… của gia súc/gia cầm) thường có chứa hàm lượng purin cao. Ăn loại thực phẩm này quá nhiều có thể làm gia tăng nồng độ axit uric trong nước tiểu, qua đó tiềm ẩn nguy cơ hình thành sỏi thận.

Thực phẩm ngâm chua

Thực phẩm ngâm chua cũng được xem là thực phẩm không tốt cho thận. Thông thường, một lượng muối lớn sẽ được sử dụng trong quá trình ngâm chua thực phẩm, chẳng hạn như một cây dưa chua có thể chứa khoảng 283 mg natri.

Rượu bia

Uống nhiều rượu bia có thể tác động tiêu cực đến chức năng thận. Người đang bị bệnh thận cần hạn chế dùng rượu bia. Do rượu có thể tác động đến khả năng giữ cân bằng nước và chất điện giải trong thận. Qua đó dẫn đến tình trạng suy giảm chức năng thận, làm gia tăng nguy cơ hình thành sỏi thận. Ngoài ra, sự hình thành sỏi thận còn có thể xảy ra do tình trạng mất nước khi uống rượu.

Đồ ăn đóng hộp

Nhóm đồ uống chứa đường lỏng gồm nước ép trái cây, rau củ và cà phê đóng hộp, nước tăng lực cũng nên hạn chế. Một hộp nước ép nhỏ có thể chứa tới 25 gam carbohydrate (tương đương 6 viên đường). Việc ăn trực tiếp trái cây tươi sẽ tốt hơn nhiều so với uống nước ép để giảm tải lượng đường nạp vào cơ thể.

Tương tự, thực phẩm ăn liền như bim bim, pizza đông lạnh… cũng chứa nhiều natri và muối, người bệnh thận cần tránh dùng.

Trái cây sấy

Quả mơ là thực phẩm giàu kali (đặc biệt là mơ sấy) nên tránh đưa vào khẩu phần ăn của người bị bệnh thận. Mỗi 165 g mơ sống cung cấp hơn 400 mg kali; và ở 130 g mơ khô cung cấp hơn 1,500 mg kali.

Quả chà là, nho và mận sấy cũng có hàm lượng kali cao, không phù hợp để người bị bệnh thận dùng. Ước tính 174 gam mận khô cung cấp 1,270 mg kali. Chỉ 4 quả chà là đã cung cấp 668 mg kali.

Theo Weekly Women's Prime, BVĐK Tâm Anh

Nguyễn Phượng