CEO Quỹ 500 Startups Vietnam chỉ điểm nguồn vốn mà các startup có thể tìm kiếm nếu bắt buộc phải ‘bơm máu’ giữa bão Covid-19
Theo CEO quỹ 500 Startups Vietnam – Eddie Thái, trong bão Covid-19, chính nhà đầu tư cũng phải tìm cách sống sót như startup nên bản năng sẽ khiến họ "thu quân" bảo toàn lực lượng và nguồn vốn.
SMEs và startup là những loại doanh nghiệp dễ tổn thương nhất trong mùa dịch Covid-19, để tồn tại, không ít chủ doanh nghiệp buộc phải đi tìm nguồn vốn để có thể tiếp tục duy trì công ty của mình, dù biết vay vốn trong thời điểm này là không hề dễ dàng.
"Các nhà đầu tư đều đang cảnh giác cao độ. Họ sẽ hoàn thành nốt các thương vụ gần xong, nhưng đồng thời họ cũng cảnh giác đề phòng những diễn biến sắp tới và phải tìm cách sống sót giống như startup vậy. Do đó, chiến lược của họ bây giờ là bảo tồn nguồn vốn.
Bản năng của họ sẽ là ‘thu quân’ về để hỗ trợ cho các startup trong danh mục đầu tư hiện tại của họ. Nếu bạn nhận được những hỗ trợ như vậy từ các nhà đầu tư hiện tại của bạn thì rất tốt", ông Eddie Thái - CEO quỹ 500 Startups Vietnam nhận định.
Thế nên, theo vị CEO này, các startup hãy suy nghĩ thật cẩn thận xem có nên gọi vốn trong bối cảnh hiện tại không? Bởi, gọi vốn có thành công hay không phụ thuộc vào đà tăng trưởng của startup, xu thế thị trường và nhu cầu từ phía nhà đầu tư. Khả năng thiên thời, địa lợi, nhân hoà -- cả 3 yếu tố trên đều thuận lợi vào lúc này -- là rất thấp. Vì thế, các founder nên dành thời gian và trí lực vào việc khác.
"Nhận định của tôi là: trừ khi bạn đang chuẩn bị hoàn thành một vòng gọi vốn hoặc bạn đang gặp vấn đề nghiêm trọng về dòng tiền - ví dụ: "đường băng" còn dưới 6 tháng, bạn không nên gọi vốn mà nên chú tâm vào điều hành startup của mình ở thời điểm này", ông Eddie Thái đề nghị.
Nhưng, trong trường hợp các startup cần vốn gấp, hãy tập trung vào hai nguồn sau đây.
Đầu tiên: những người trong cuộc, ví dụ như những nhà đầu tư đã đầu tư vào startup của bạn trước đó. Lý do rất đơn giản: tương tự như việc giữ chân khách hàng dễ hơn là tìm và thuyết phục khách hàng mới; thuyết phục các nhà đầu tư hiện tại bỏ thêm tiền vào startup của bạn sẽ dễ hơn thuyết phục các nhà đầu tư mới. Do các nhà đầu tư hiện tại đã hiểu rõ giá trị của startup của bạn và họ cũng có động lực để giúp bạn sống sót (bởi họ muốn bảo vệ những khoản đầu tư của mình).
"Tuy nhiên, đừng quá lệ thuộc vào lựa chọn này: nếu như bạn phải đứng trước những lựa chọn cắt giảm nhân sự, họ cũng phải đứng trước lựa chọn tập trung nguồn lực vào một số startup thay vì hỗ trợ toàn bộ danh mục của họ", ông Eddie Thái lưu ý.
Thứ hai: vay vốn. Trong mùa dịch Covid-19, hoạt động cho vay vốn có khả năng cũng sẽ giảm đáng kể và rất nhiều khoản vay sẽ tập trung vào các doanh nghiệp lớn hơn và có lợi nhuận tốt hơn. Mặc dù vậy, đây vẫn là phương án các startup có thể thử!
Theo ông Eddie Thái, có một số lựa chọn mà các founder có thể cân nhắc là: vay vốn từ các tổ chức tài chính như Ngân hàng và những tổ chức cho vay phi ngân hàng. Các startup có thể vay vốn từ các startup fintech như Validus, Funding Societies, Finaxar (thuộc danh mục của 500 Startups)… Những startup fintech này mới thành lập trong vài năm trở lại đây và chuyên cung cấp những gói vay cỡ nhỏ cho doanh nghiệp trong vòng 24 giờ.
Bên cạnh đó, hãy dành thời gian để củng cố lại startup của mình và chuẩn bị thật tốt để gọi vốn sau này. Hãy ngồi lại với đội của mình, xem xét lại chiến lược và câu chuyện gọi vốn, cải thiện sản phẩm và những tài liệu gọi vốn, lập danh sách những nhà đầu tư tiềm năng, v.v...
"Đến khi bạn bắt đầu gọi vốn lại sau khi dịch Covid-19 kết thúc, đây là một số lưu ý bạn cần nhớ: thời gian gọi vốn thực tế có thể lâu gấp 2 lần thời gian mà bạn dự tính. Ở Đông Nam Á, một vòng gọi vốn thông thường có thể kéo dài 3-6 tháng, nhưng hãy chuẩn bị tinh thần rằng bạn có thể mất 6-12 tháng mới xong.
Ưu tiên những nhà đầu tư có uy tín. Khi mọi thứ đang tốt đẹp, các nhà đầu tư vẫn giống như "những chú cừu" luôn đi theo đàn và khi tình hình xấu đi, điều đó càng đúng hơn. Nếu bạn có một nhà đầu tư danh tiếng dẫn dắt vòng gọi vốn của bạn, bạn sẽ dễ dàng thuyết phục những nhà đầu tư khác hơn.
Hãy tìm hiểu trước xem những điều khoản mà các nhà đầu tư thường tìm kiếm trong giai đoạn này là gì, ví dụ: cổ phiếu ưu đãi, các điều khoản về tính thanh khoản như liquidity preferences...", CEO 500 Startups Vietnam gợi ý.
Đặc biệt, các startup Việt đừng để bị các nhà đầu tư lợi dụng, nhưng cũng đừng chỉ chăm chăm tối ưu hoá cho định giá công ty. Hoặc có thể bạn sẽ phải chấp nhận gọi vốn ở định giá thấp hơn vòng trước (downround). Thông thường đây không phải là một tín hiệu tốt, nhưng ở giai đoạn khó khăn, bạn có thể phải cân nhắc lựa chọn này.
Lời khuyên cuối cùng mà ông Eddie Thái muốn giành cho các founder ở đây: hãy thận trọng nếu startup tính sử dụng nội dung liên quan đến Covid-19 để xây dựng câu chuyện tích cực khi gọi vốn.
