Khán giả của tôi là ai?

Nội dung nổi bật:
- Tôi bỏ học và quyết định sẽ theo đuổi niềm đam mê sáng tạo nghệ thuật để kiếm sống. Tôi nghĩ mình có thể bán các mẫu thiết kế do chính tôi làm ra. Rốt cục thì tôi chẳng bán được món đồ nào cả.
- Đi tìm lý do thất bại, tôi rút ra kết luận rằng mình cần phát minh ra một cái gì đó hay ho hơn và tôi chuyển hướng. Ngay ngày hôm sau, tôi đã bán sạch hàng.
- Hãy xác định đối tượng của bạn là ai. Tạo ra một thứ gì đó họ mong muốn. Kiểm tra nhanh thử xem liệu nó có dễ bán hay không. Và hãy cảm thấy thích thú khi làm điều đó.

---

Đó là những năm cuối thập niên 1970. Tôi khi ấy 21 tuổi, đã bỏ học tại San Jose State University khi chỉ cần có ba đơn vị học trình nữa là tốt nghiệp. Tôi đam mê nghệ thuật điêu khắc, nhưng tôi đã rất không chắc chắn về triển vọng việc làm của mình. Ai sẽ thuê tôi chứ?

Khi tìm trên báo, các công việc chỉ đòi hỏi các nghệ sĩ đồ họa và liên quan tới các phòng trưng bày nghệ thuật, mà tôi không hề đạt tiêu chuẩn. Tôi biết mình sẽ không thể tạo ra tác phẩm nghệ thuật tuyệt mỹ, nhưng ít nhất cũng có thể tạo ra sản phẩm từ đôi bàn tay của mình để kiếm sống, thế là đủ. Và sẽ không chỉ hài lòng: tôi sẽ trở nên giàu có.

Lúc bấy giờ tôi đang sống ở dãy Santa Cruz với một nhóm bạn khá “hỗn tạp”. Bọn tôi thường xuyên qua lại và gặp gỡ. Tôi đã may mắn gặp được một người vô cùng sáng tạo. Khi chúng tôi đang ngồi trước màn hình TV xem “Dallas”, tôi thấy Marlena đang tỉ mẩn tạo ra các nhân vật vô cùng hài hước từ bông nhồi và quần tất cùng với kim chỉ. Với khuôn mặt nhăn nheo, chúng trông giống như những cụ già móm mém vậy.

Trông cũng khá vui, nên tôi đã bắt đầu thiết kế một vài mẫu của riêng mình. Và khi một số người bạn nói với chúng tôi rằng họ nghĩ trông chúng thật độc đáo, một ý tưởng chợt nảy ra trong tôi - mình có thể bán chúng không?

Lái xe về nhà trên đường Summit một ngày nọ, tôi nhìn thấy bảng quảng cáo hội chợ thủ công sắp diễn ra tại một trường tiểu học địa phương. Tôi ghi lại số điện thoại, gọi nó, có mặt vào cuối tuần sau đó với chiếc bàn xếp cùng tác phẩm mềm mại của mình. Tôi cảm thấy mình đã gặp được một cộng đồng những người cùng chí hướng. Những người không có việc làm hoặc không nổi tiếng. Họ du hành trên toàn tiểu bang như dân di-gan, và điều đó thật có sức hấp dẫn với tôi. Tự do làm sao! Tôi cảm nhận ánh mặt trời ấm áp trên khuôn mặt, tôi chắc chắn về nó: Đây là cuộc sống của tôi.

Tôi có thể thấy một vài gian hàng đã kiếm được kha khá ngày hôm đó, vì thi thoảng lại có người xòe một nắm đầy tiền ra trước họ. Họ biết cách bán đúng thứ tại đúng thời điểm. Cứ phức tạp hóa mọi việc nếu muốn, nhưng nếu bạn đã làm ra một thứ gì đó, mang nó đi bán, và ai đó đã trả tiền bạn vì nó, thì bạn đã hoàn tất chu trình rồi đấy. Bạn đã làm đúng như những gì mỗi doanh nghiệp lớn đều thực hiện. Và tôi thì muốn lặp lại thành công của họ.

Buổi chiều muộn hôm đó, cha tôi có ghé qua để xem tôi buôn bán thế nào. "Tuyệt ạ!", Ông ấy thấy nụ cười đến tận mang tai của tôi và hỏi rằng tôi đã bán được từng nào rồi.

Số 0 tròn trĩnh. Tôi không bán được một món nào.

Mặc dù đây không phải viễn cảnh ông đã hình dung, nhưng cha tôi chỉ mỉm cười rồi nói, "Con sẽ tìm ra cách thôi."

Tôi đã học được một bài học rất quan trọng trong ngày hôm đó. Nếu đã là đi làm để kiếm tiền tự nuôi thân, thì phải nghĩ ra những ý tưởng đáng đồng tiền. Yêu quý các tác phẩm của mình và thấy nó thông minh khác lạ là chưa đủ.

Tôi bắt đầu nghĩ, "khán giả của tôi là ai?"

Tôi lần mò lại kế hoạch của mình để tìm lý do thất bại. Mấy chiếc tất tôi sử dụng trông quá đơn giản - ta thậm chí có thể nhìn thấy bông nhồi ở trong. Các nhân vật đều rất khó để nhận ra. Khi nhớ lại ngày hôm đó, tôi nhận thấy khách hàng chủ yếu là phụ nữ, và rằng các quầy rau củ quả bán rất chạy. Trái cây. Rau quả. Phụ nữ. Tôi đi đến kết luận rằng mình cần phát minh ra một cái gì đó hay ho và liên quan tới bếp núc.

Vì vậy, tôi chuyển hướng. Tôi mua tất màu rồi tạo hình chúng thành các loại trái cây và rau quả tươi. Tôi gọi là cà chua "Ông Tom-a-toe. " Rồi khuôn mặt của quả chuối lấp ló chui ra khỏi vỏ. Các hạt đậu Hà Lan cùng khuôn mặt họ ngớ ngẩn và ngộ nghĩnh. Củ cà rốt thì bờm xờm “tóc” xanh mà tôi đã cắt để trông giống như kiểu đầu Beatles.

Lần tiếp theo dựng lại quầy của mình, tôi trải một tấm khăn kẻ ca rô màu đỏ trắng lên bàn. Sắp lại sản phẩm lên cái kệ gỗ. Và tôi chờ đợi.

Ngày hôm đó, tôi đã bán sạch hàng.

Ngay lập tức tôi nghĩ (giống như mọi doanh nhân khác), làm thế nào để tôi lặp lại điều này? Làm thế nào để mở rộng quy mô? Tôi đã cố gắng để làm điều đó từ cái thời khắc ấy, trong suốt những năm qua.

Vậy tôi đã học được những gì?

Hãy xác định đối tượng của bạn là ai. Tạo ra một thứ gì đó họ mong muốn. Kiểm tra nhanh thử xem liệu nó có dễ bán hay không. Và hãy cảm thấy thích thú khi làm điều đó. Đối với tôi, đây là những bài học nền tảng cho ngày hôm nay và cả lúc đó.

Tại sao không? Khi ngồi trong phòng họp với các tập đoàn lớn, tôi đều tự hỏi mình những câu tương tự. Khán giả của tôi là ai? Và làm thế nào để khiến họ chịu bỏ tiền ra?

Hãy bỏ chút thời gian để quan sát các công ty thành đạt khác. Nó thực sự sẽ giúp ích cho bạn đấy.

>> [Khởi nghiệp] 5 ý tưởng khởi nghiệp tại Anh Quốc chưa phổ biến ở Việt Nam

Stephen Key
Sáng lập viên InventRight

Nguyễn Trung Anh