Bộ trưởng Công Thương: “Cùng với FTA Việt Nam – EU vị thế của Việt Nam sẽ mạnh lên rất nhiều”
Tính toán sơ bộ cho thấy 2020 nếu đi vào thực hiện thì tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam vào châu Âu 20%. Năm 2025 và 2030 có thể tăng trưởng 80%, thúc đẩy tăng trưởng GDP mạnh mẽ…
Nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế
Hiệp định Thương mại tự do và Hiệp định bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EV FTA và IPA) sẽ được ký vào ngày 30/6/2019 sau 9 năm đàm phán liên tục.
Ngay trong chiều 25/6, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh đã có cuộc trao đổi với báo chí liên quan đến các nội dung của hiệp định, ý nghĩa của việc ký kết trong bối cảnh hiện nay và ngành nào sẽ được hưởng lợi cũng như những cơ hội, thách thức đặt ra đối với Việt Nam.
Theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, Việt Nam đã ký nhiều hiệp định, với 12 Hiệp định thương mại tự do (FTA), trong đó có cả những FTA thế hệ mới. Tuy nhiên, với EVFTA , đây là hiệp định có vai trò rất quan trọng, có tiêu chuẩn cao, có tính toàn diện.
Ý nghĩa sâu sắc, sự khác biệt với các FTA khác là yêu cầu mở cửa thị trường khi mà gần như 100% dòng thuế sẽ được hưởng cắt giảm thuế quan trong vòng 7 năm. Ngay năm năm 2020 hơn 85% dòng thuế sẽ về 0 - chiếm tới 70% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU.
Không những vậy, hiệp định này rất toàn diện, trải rộng từ hàng hoá, đầu tư, mua sắm Chính phủ, phòng vệ thương mại, sở hữu trí tuệ… Cho nên nó không chỉ là điều kiện giúp nâng cao kim ngạch hai chiều mà còn có điều kiện nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, giúp chúng ta tham gia vào chuỗi giá trị mới.
“Châu Âu là đối tác quan trọng về vốn, công nghệ nên tôi tin rằng quan hệ sẽ rất căn bản, quan trọng trong chiến lược của 2 bên. Cùng các FTA khác, như CPTPP, hiệp định này sẽ cộng hưởng, tạo nên sự phát triển mang tính đột biến, nền tảng để hướng tới phát triển, tiến bộ xã hội, giúp chúng ta hoàn thiện khung khổ luật pháp, thể chế”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Bộ trưởng Công Thương cũng khẳng định thêm, với Việt Nam, cùng với hiệp định này vị thế sẽ mạnh lên nhiều, chúng ta trở thành quốc gia có trách nhiệm… “Từ đây, các mô hình phát triển trong hợp tác này sẽ là bài học, đóng góp cho toàn cầu, nhất là trong bối cảnh chủ nghĩa đơn phương, xu thế bảo hộ đang nhen nhóm”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nói thêm.
Năm 2025 tăng trưởng xuất khẩu vào EU có thể lên đến 80%
Trước câu hỏi đặt ra, ngành nào sẽ hưởng lợi khi Việt Nam tham gia trong FTA này, Bộ trưởng Công Thương cho biết, EU dù chưa phải là đối tác thương mại lớn của Việt Nam nhưng mức độ tăng trưởng cao, 17% năm 2018 vừa qua, và tính tương tác, bổ sung rất lớn, rất rộng nên dư địa cho hợp tác, xuất khẩu là rất có ý nghĩa.
Toàn bộ các sản phẩm xuất khẩu chính được hưởng ưu đãi thuế, thuận lợi hoá thương mại đều là ngành mũi nhọn của Việt Nam như gạo, cafe, mật ong, chăn nuôi, hoa quả, thuỷ sản… đều hưởng ưu đãi từ năm đầu.
Tiếp đó dệt may, da giày, đồ gỗ, tin học và ngành mới như ô tô, hoá dầu sẽ được nhiều ưu đãi các năm tới.
“Tính toán sơ bộ cho thấy 2020 nếu đi vào thực hiện thì tăng trưởng xuất khẩu vào châu Âu 20%. Năm 2025 và 2030 có thể tăng trưởng 80%, thúc đẩy tăng trưởng GDP mạnh mẽ”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh đưa ra các con số ước tính.
Kết quả thắng lợi sau quá trình rất dài, phức tạp
Bộ trưởng cũng nêu ra các thách thức đối với Việt Nam như cạnh tranh khi mở cửa thị trường cho hàng hoá và dịch vụ các nước, trong bối cảnh doanh nghiệp trong nước phần lớn nhỏ và vừa.
Bên cạnh đó, nếu được phê chuẩn, môi trường đầu tư, trước hết cho doanh nghiệp châu Âu sẽ được cải thiện đáng kể. Cơ chế giải quyết tranh chấp, bảo hộ sẽ được tổ chức thực hiện sao cho phù hợp luật pháp châu Âu, quốc tế và Việt Nam. Họ sẽ có những điều khoản bảo vệ lợi ích cho họ.
Bộ trưởng cũng cho biết thêm về các áp lực đặc biệt ở giai đoạn cuối, khi rà soát pháp lí, nhất là khi Uỷ ban EU cho ký là quá trình rất dài, phức tạp.
“Áp lực của nghị viện châu Âu, rồi cả vấn đề không liên quan đến nội dung hiệp định, nhưng họ vẫn đặt ra. Ví dụ, vấn đề đánh bắt cá tốn nhiều giấy mực cả hai bên. Hay sản phẩm nông nghiệp cũng rất phức tạp. Hay thẩm quyền của từng quốc gia khi xử lý tranh chấp của nhà đầu tư với quốc gia. Đã có lúc chỉ kí hiệp định thương mại, bỏ lại hiệp định bảo hộ đầu tư kí sau nhưng cuối cùng ta đã có được một kết quả thắng lợi”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nói.
EVFTA là một Hiệp định toàn diện, chất lượng cao, cân bằng về lợi ích cho cả Việt Nam và EU, đồng thời phù hợp với các quy định của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).
Hiệp định gồm 17 Chương, 2 Nghị định thư và một số biên bản ghi nhớ kèm theo với các nội dung chính là: thương mại hàng hóa (gồm các quy định chung và cam kết mở cửa thị trường), quy tắc xuất xứ, hải quan và thuận lợi hóa thương mại, các biện pháp vệ sinh an toàn thực phẩm (SPS), các rào cản kỹ thuật trong thương mại (TBT), thương mại dịch vụ (gồm các quy định chung và cam kết mở cửa thị trường), đầu tư, phòng vệ thương mại, cạnh tranh, doanh nghiệp nhà nước, mua sắm của Chính phủ, sở hữu trí tuệ, thương mại và Phát triển bền vững, hợp tác và xây dựng năng lực, các vấn đề pháp lý-thể chế.
