Bất cập lương giúp việc cao hơn cử nhân, thạc sỹ sẽ được thay đổi với đề án cải cách tiền lương mới?
Một người tốt nghiệp đại học nhân hệ số 2,34 chỉ khoảng hơn 3 triệu đồng. Mức lương này thấp so với nhu cầu cuộc sống cũng như tiền lương trên thị trường, theo ông Nguyễn Quang Dũng, Vụ trưởng Vụ Tiền lương (Bộ Nội vụ).
Mức lương 3,5 triệu đồng/tháng của con trai GS. Nguyễn Lân Dũng, từng học tiến sỹ ở Mỹ về, không đủ trả tiền lương cho người giúp việc vì mức này là 4 triệu đồng/tháng là một chuyện thật như đùa. Ví dụ này được dẫn ra tại rất nhiều hội thảo như một sự bất hợp lý về chính sách tiền lương.
Chính sách tiền lương đã được cải cách 4 lần vào các năm 1960, 1985, 1993 và 2003. Dù vậy, như ông Nguyễn Quang Dũng, Vụ trưởng Vụ Tiền lương (Bộ Nội vụ) trao đổi với báo chí là vẫn còn nhiều bất cập.
Đơn cử như mức lương cơ sở dùng để tính bảng lương theo ngạch bậc, chức vụ thấp, cụ thể là hơn 1,3 triệu đồng.
Theo đó, một người tốt nghiệp đại học nếu nhân hệ số 2,34 thì chỉ được hơn 3 triệu đồng/tháng. Như vậy, rất thấp so với nhu cầu cuộc sống cũng như tiền lương trên thị trường.
Tiền lương theo hệ số nhân với lương cơ sở cũng tạo ra một vướng mắc khác, dẫn đến việc cán bộ công chức chỉ nhớ hệ số mà không biết được giá trị thực của tiền lương. Bên cạnh đó, việc có quá nhiều phụ cấp dẫn đến phụ cấp nhiều hơn lương cơ bản. Việc này cũng gây nên mâu thuẫn giữa các ngành nghề với nhau khi so sánh phụ cấp mỗi ngành.
Theo ông Dũng, những vấn đề trên đã tạo ra sự rối rắm, phức tạp trong hệ thống tiền lương.
Những bất cập này có thể sẽ được giải quyết thông qua Đề án cải cách tiền lương sắp tới. Theo đó, đề án này đề xuất hướng trả lương theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo để phù hợp với luật cán bộ công chức, viên chức.
Vụ trưởng Vụ Tiền lương cho biết đề án thiết kế một bảng lương đối với chuyên môn nghiệp vụ, áp dụng chung cho các ngành nghề, những người không giữ chức vụ lãnh đạo.
Bảng lương này cũng được thiết kế đảm bảo tiền lương tương quan với bảng lương của người giữ chức vụ lãnh đạo và thậm chí có một phần khuyến khích những người làm chuyên môn nghiệp vụ có thể phát triển nhưng không nhất thiết phải đi theo con đường lãnh đạo vẫn có thể tăng lương.
Đề án cũng dự kiến bãi bỏ mức lương cơ sở và hệ số tiền lương, xây dựng hệ thống bảng lương mới trên cơ sở quy định bằng mức tiền tuyệt đối.
Đề án có điểm mới là những công việc thừa hành, phục vụ (yêu cầu trình độ dưới trung cấp), thực hiện thống nhất chế độ lao động hợp đồng theo quy định của Bộ luật Lao động (hoặc hợp đồng cung cấp dịch vụ) và lương của họ được thỏa thuận giữa cơ quan với người lao động chứ không đưa vào bảng lương cân đối của cán bộ, công chức, viên chức.
Ông Dũng cũng cho rằng khi đề án được thông qua và triển khai vào thực tế, tiền lương của cán bộ, công chức sẽ được cải thiện rõ rệt, sẽ tạo ra một mặt bằng mới là tất cả cán bộ, công chức, viên chức đều được tăng lương .
"Khi ấy tiền lương sẽ là chính, phụ cấp chỉ chiếm phần nhỏ. Ngoài ra còn có cơ chế tiền thưởng theo vị trí việc làm, hiệu quả công việc sẽ tạo ra quyền chủ động của thủ trưởng các cơ quan trong chi trả tiền lương", ông nói.
