Barack Obama đã cứu nước Mỹ khỏi khủng hoảng kinh tế như thế nào?
Từ một nền kinh tế suy thoái sâu đến phục hồi và tăng trưởng, thành tựu mà ông Obama để lại cho nền kinh tế Mỹ không giống với bất cứ ai trong danh sách 44 vị Tổng thống.
Vậy là nhiệm kỳ 8 năm của ông Barack Obama đã kết thúc. Thường thì việc đánh giá kết quả kinh tế sau một đời Tổng thống là rất khó bởi nền kinh tế Mỹ vốn rất phức tạp và rộng lớn. Chưa kể, các sáng kiến chính sách thường không tác động mạnh đến nền kinh tế. Tuy nhiên, câu chuyện của Tổng thống Obama thì khác, bởi nó bắt đầu trong bối cảnh cuộc khủng hoảng tài chính tồi tệ nhất kể từ năm 1930.
Mới đây, báo cáo kinh tế của Tổng thống đã phân tích những thành tựu mà ông Obama đã đạt được. Bắt đầu bằng bối cảnh nền kinh tế Mỹ rơi tự do vào đầu năm 2009. Báo cáo viết: “Nhiều người đã quên rằng nước Mỹ đã chạm gần đến điểm suy thoái sâu như thế nào. Hơn nữa, một vài số liệu kinh tế vĩ mô … cho thấy năm đầu tiên của cuộc Đại suy thoái 2007 … suy giảm nhiều hơn so với thời điểm bắt đầu cuộc Đại khủng hoảng năm 1929 – 1930"
Trách nhiệm vực dậy thành công một nền kinh tế không chỉ nằm ở chính quyền lâm thời là ông George W Bush mà còn có Fed và Quốc hội. Điều bất ngờ là hầu hết Nghị sĩ Đảng Cộng hòa đều phản đối các hành động tài khóa, tài chính và tiền tệ được đưa ra để chống lại khủng hoảng.
Tuy nhiên, ngay sau khi chính quyền của ông Obama lên nhậm chức, một loạt các biện pháp tài khóa quan trọng như Đạo luật Phụ hồi và Tái đầu tư năm 2009. Ông Obama cũng tích cực hỗ trợ Fed (trong đó phải kể đến việc phục chức cho Ben Bernanke (ông được chính Tổng thống Goerge W. Bush chỉ định là người kế nhiệm huyền thoại Alan Greenspan). Ngành tài chính và công nghiệp ô tô cũng được hồi phục nhanh chóng.
Sau tất cả, nền kinh tế đã có sự thay đổi đáng kể. Tỷ lệ thất nghiệp đã giảm nhanh hơn mong đợi. Ngành kinh doanh của nước Mỹ có thêm 15,6 triệu việc làm do nhóm tư nhân đã khởi sắc kể từ năm 2010. Tốc độ tăng trưởng lương thực trong chu kỳ hiện nay tăng nhanh nhất kể từ đầu những năm 1970. Vào quý III/2016, GDP tăng 11,5% và GDP thực/đầu người cũng tăng 4% so với đỉnh trước khủng hoảng, trong khi khu vực eurozone vẫn chưa thể đạt được điều đó. Tài sản ròng hộ gia đình cũng tăng 50% so với mức của năm 2008.
Nhìn chung, chính quyền ông Obama đưa thị trường việc làm của Mỹ đi từ khủng hoảng đến tăng trưởng. Đó là một thành tựu không thể phủ nhận.
Không chỉ dừng lại ở đó, ông Obama còn quan tâm đến nhiều vấn đề hơn là khôi phục nền kinh tế. Ông cố gắng đưa nước Mỹ đến gần hơn với Bảo hiểm Y tế Toàn dân vốn được coi là điều hiển nhiên tại các nước có thu nhập cao. Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe hợp túi tiền (Obamacare) đã đưa khoảng 20 triệu trẻ vị thành niên và 3 triệu trẻ em vào chương trình bảo hiểm.
