Bác sĩ Việt tại Mỹ nói gì về tiêm vắc xin Covid-19 cho trẻ em?
Thời gian qua, có rất nhiều người hỏi tôi có nên tiêm vắc xin Covid-19 cho trẻ em hay không, miễn dịch của trẻ con và người lớn có khác nhau không...
Trẻ em có hệ miễn dịch tốt với SARS-CoV-2 và ít rủi ro bệnh Covid-19 nặng. Thống kê từ tháng 3/2020 đến đầu tháng 8/2021 trên toàn nước Mỹ cho thấy chưa đến 2% bệnh nhân nhập viện do Covid-19 là dưới 18 tuổi. Cụ thể hơn, có 3469 trẻ em nhập viện và 420 trẻ em tử vong do Covid-19.
Tuy nhiên, từ tháng 8 đến nay, tỉ lệ phần trăm bệnh nhân nhập viện do Covid-19 là trẻ em tăng nhanh, gần gấp đôi, đến 4%, theo thống kê gần đây của Viện hàn lâm Nhi Khoa Hoa Kỳ.
Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra lý do vì sao trẻ em hầu như không bị bệnh Covid-19 nặng là do hệ miễn dịch trẻ em đối phó với virus SARS-Cov-2 tốt hơn người lớn, cụ thể là hệ miễn dịch tự nhiên của trẻ em hoạt động tốt hơn ở người lớn.
Sự khác biệt về phản ứng miễn dịch ở trẻ em và người lớn
Để hiểu hơn về trẻ em và Covid-19, tôi nhắc lại những thông tin về hệ miễn dịch. Chúng ta có 2 loại miễn dịch: miễn dịch tự nhiên và miễn dịch thu được.
Hệ miễn dịch tự nhiên là miễn dịch phản ứng tại chỗ, nhanh nhưng không cụ thể, không rõ ràng, không có sự lựa chọn hay trí nhớ miễn dịch. Trong khi đó, miễn dịch thu được là phản ứng chậm hơn, có lựa chọn, và có trí nhớ miễn dịch thông qua tương tác kháng thể với các tế bào khác. Cả người lớn và trẻ em đều có 2 loại miễn dịch này nhưng cách phản ứng của hai loại miễn dịch có thể có kết quả khác nhau với virus SARS-cov-2.
Ở trẻ em, bảo vệ cơ thể ban đầu chủ yếu là hệ miễn dịch tự nhiên, gồm làn da, các dung dịch, tế bào đại thực bào, tế bào bạch cầu. Hệ miễn dịch thu được gồm tế bào T, tế bào B, Natural Killer T cell, có khả năng nhận biết virus, nhớ virus vi khuẩn, nhớ bệnh, và có thể gọi là 'lực lượng tinh nhuệ trung ương'.
Khi virus vào cơ thể trẻ em, hệ miễn dịch tự nhiên lập tức phản ứng nhanh, nhiều và mạnh, có thể lập tức đánh bại virus ngay lúc virus vừa vào, khi virus chưa nhân bản nhiều.
Biến thể Delta có thể gây khó khăn cho hệ miễn dịch trẻ em do tính lây lan cao và khả năng nhân bản cao. Tuy nhiên, cho đến giờ, trẻ em vẫn ít bị nhiễm hơn người lớn ở biến thể Delta.
Vắc xin Covid-19 có hiệu quả bảo vệ cao ở trẻ em
Hiện nay, có hai nghiên cứu vắc xin ở trẻ em trên 12 tuổi và cả hai nghiên cứu này đều có những kết quả tốt. Nghiên cứu nhóm đối chứng ngẫu nhiên của Pfizer trên 2260 trẻ em (12-15 tuổi), đăng trên NJEM tháng 5/2021 cho thấy vắc xin Pfizer hiệu quả đến 100%.
Cụ thể, không có (0 ca ) ở nhóm chích vắc xin so với 16 ca nhiễm ở nhóm không chích. Nghiên cứu nhóm đối chứng ngẫu nhiên của Moderna thử nghiệm trên 3732 trẻ em (từ 12-17 tuổi) cho thấy hiệu quả 100% với số ca nhiễm là 0 ở nhóm chích vắc xin và 4 ca ở nhóm không chích vắc xin.
Như vậy, có thể thấy là vắc xin bảo vệ hiệu quả trẻ em ở tuổi 12-15. Cả hai nghiên cứu vắc xin Covid-19 trên trẻ em đều không có tác dụng phụ nguy hiểm hay tử vong. Vì vậy, trẻ em trên 12 tuổi được khuyến khích chích ngừa vắc xin Covid-19 như người lớn.
