"Quốc gia đám mây" và bài học phát triển công nghệ thông tin của đất nước Estonia
Kể từ khi bắt đầu chương trình công dân điện tử (e-Residency), ‘quốc gia đám mây’ (Cloud Country) này đã chấp nhận và chào đón 17.000 cư dân điện tử với đa số có nguồn gốc từ Phần Lan, Nga và Mỹ. Khoảng 1380 công ty mới đã được những công dân này thành lập và hầu hết là trong lĩnh vực công nghệ.
Estonia là một quốc gia nhỏ ở vùng Baltic thuộc Bắc Âu với dân số 1,3 triệu người và GDP ở mức 23 tỷ USD. Kể từ khi rời khỏi Nga vào năm 1991, Estonia đã nhanh chóng triển khai một nền kinh tế số.
Quốc gia này thành lập bỏ phiếu trực tuyến vào năm 2007 và đã cung cấp nhiều dịch vụ công online cũng như lưu trữ hồ sơ bệnh án, khám bệnh trực tuyến. Đặc biệt, Estonia có mạng lưới băng thông rộng với tốc độ trung bình ngang ngửa Hàn Quốc.
Có lẽ hành động cấp tiến nhất của chính phủ Estonia là đưa ra chương trình công dân điện tử (e-Residency) vào năm 2014 cho phép bất kỳ ai từ khắp nơi trên thế giới trở thành công dân ảo, thành lập và quản lý kinh doanh tại Estonia.
Kể từ khi bắt đầu, đã có 17.000 công dân điện tử được chấp thuận với đa số có nguồn gốc từ Phần Lan, Nga và Mỹ. Khoảng 1380 công ty mới đã được những công dân này thành lập, hầu hết là trong lĩnh vực công nghệ nhưng cũng bao gồm cả các hoạt động khác.
Kể từ khi nước Anh bỏ phiếu rời EU (Brexit), rất nhiều công dân Anh đã quan tâm đến chính sách e-Residency của Estonia bởi đây được coi là một cách để duy trì hoạt động kinh doanh trong Liên minh Châu Âu (EU).
Mục tiêu của chính phủ Estonia là đạt 10 triệu cư dân điện tử vào năm 2025 và dù còn một quãng đường dài để đi đến mục tiêu đó nhưng khái niệm công dân điện tử đã thôi thúc rất nhiều du khách tới từ các quốc gia khác tìm hiểu về chương trình e-Residency này.
Quy trình đăng ký e-Residency
Đăng ký e-Residency chỉ đơn giản là điền vào một mẫu đơn trực tuyến, tải lên một bản sao hộ chiếu và ảnh, và phải trả 100 Euro lệ phí. Quá trình nộp đơn mất khoảng 4 tuần, trong thời gian đó cảnh sát sẽ tiến hành điều tra lai lịch. Khi được chấp thuận, bạn sẽ nhận thẻ công dân (chứng minh thư) tại một địa điểm chỉ định, thường là đại sứ quan Estonia. Người nhận sẽ được cấp một thẻ thông minh có chứa chứng chỉ số với vai trò như một thẻ chứng minh cho công dân điện tử.
Mỗi công dân điện tử được cung cấp một địa chỉ email có đuôi @eesti.ee và sau đó có thể sử dụng nhiều dịch vụ như thiết lập công ty hay mở tài khoản ngân hàng ở Estonia. Tuy nhiên, ngân hàng yêu cầu người muốn mở tài khoản phải đến thăm quốc gia này ít nhất một lần để đăng ký trực tiếp. Một trong những lợi ích của việc thành lập một công ty ở Estonia là khoản tiền còn lại trong công ty không bị đánh thuế doanh nghiệp.
Lợi ích của công dân điện tử
Ý tưởng về “quốc gia đám mây” cùng một nguyên tắc với điện toán đám mày hoặc lưu trữ dữ liệu đám mây. Nó thừa nhận rằng trong cuộc sống trên Internet của chúng ta, khái niệm về quốc tịch không còn quan trọng lắm vì chúng ta có thể tương tác với bất cứ ai, bất cứ lúc nào và với bất kỳ dịch vụ nào trên toàn cầu.
Ví dụ, những hạn chế do vị trí địa lý như việc cấp giấy phép về nội dung có thể bị phá vỡ thông qua việc sử dụng VPNs kết nối với bất kỳ quốc gia nào theo ý muốn.
Khi một công ty kinh doanh trực tuyến thì nó có thể hoạt động toàn cầu một cách dễ dàng, có thể xử lý các loại tiền tệ và các yêu cầu về thuế khác nhau một cách minh bạch. Ngay cả ngôn ngữ cũng không còn là rào cản lớn nữa khi các dịch vụ như Google Translate ngày càng trở nên trôi chảy và chính xác hơn.
Mạng Internet và mạng xã hội đã tạo ra và giúp các cộng đồng toàn cầu được phân chia dựa theo mối quan tâm và lý tưởng chung chứ không phải phân chia theo quốc tịch.
Giống như cách mà Amazon đã làm được với công nghệ máy tính, Estonia cũng đã cung cấp trực tuyến các dịch vụ chính phủ không chỉ cho người dân Estonia mà còn cả những người tới từ các quốc gia khác.
Dù chính phủ Estonia đã tạm dừng việc mở rộng các tiện ích và dịch vụ cho các cư dân điện tử, nhưng đó chỉ là vấn đề thời gian vì những cư dân đặc biệt này góp phần tăng thu nhập cho đất nước.
Mặc dù những cư dân điện tử không được cung cấp thêm bất cứ quyền bổ sung nào để gia nhập Estonia hay EU, nhưng ít nhất e-Residency giúp cho người sở hữu nó được tự do đi lại bên trong EU.
Mô hình dân cư mới mẻ này ở Estonia mở ra hướng đi mới cho các quốc gia để phát triển kinh tế và cải thiện dịch vụ trong thời đại kỹ thuật số ngày nay.
