Mỹ siết chặt "vòng vây": Du học sinh Trung Quốc hoang mang nỗi lo về hay ở lại?
Các căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đang khiến cho sinh viên khoa học Trung Quốc tại các trường đại học Mỹ khó đưa ra quyết định nên ở lại hay về nước tìm việc làm.
Cơ hội việc làm tại Mỹ không chắc chắn
Một số sinh viên tốt nghiệp Trung Quốc nỗ lực tìm cơ hội việc làm vào thời điểm không chắc chắn. Các báo cáo gợi ý rằng, số lượng sinh viên Trung Quốc học tại Mỹ đang giảm dần sau nhiều năm tăng cao.
Một số sinh viên Trung Quốc nói trong điều kiện giấu tên cho biết, họ cảm thấy lo lắng thực sự trong bối cảnh căng thẳng thương mại hai nước đồng thời khó khăn đưa ra quyết định nên về hay ở lại sau khi tốt nghiệp.
Giữa bối cảnh cơ hội việc làm và visa không chắc chắn, một số sinh viên cho rằng họ đang trải qua thời gian khó khăn để tìm kiếm các cơ hội việc làm hoặc trở thành công dân Mỹ.
"Nếu một số tài năng của Trung Quốc buộc phải về nước thì Mỹ chắc chắn cũng chịu chung cảnh ngộ. Hầu hết các công ty công nghệ giống như Microsoft đang chỉ trích nhiều về điều này", một sinh viên học thạc sỹ về hệ thống thông tin tại Đại học Florida cho biết.
Các sinh viên tốt nghiệp đại học top đầu của Trung Quốc cho rằng, họ đã quyết định có bằng thạc sỹ để có thể có cơ hội ở lại Mỹ hoàn thành giấc mơ trở thành công dân Mỹ.
Các chính sách về Trung Quốc dường như cứng rắn của Tổng thống Trump đã tạo ra nhiều rào cản và khó khăn cho sinh viên Trung Quốc học ở trường Tây trong những năm gần đây.
Từ khi bắt đầu cuộc chiến tranh thương mại Mỹ-Trung vào năm ngoái, Washington đã thắt chặt tình trạng hạn chế visa đối với các nghiên cứu viên tốt nghiệp ngành công nghệ cao như robot, hàng không và AI. Thậm chí, một số công dân Trung Quốc đang làm việc ở lĩnh vực này tại Mỹ đã bị bắt vì cáo buộc có liên quan đến hoạt động gián điệp.
Cố vấn chính trị của Tổng thống Mỹ Donald Trump - Stephen Millervào năm ngoái đã đưa ra các mối lo ngại cho hoạt động gián điệp của Trung Quốc.
Vào tháng 10, phó Tổng thống Mike Pence đã cảnh báo ảnh hưởng gia tăng của Trung Quốc đối với các đại học Mỹ, đặc biệt nhắc đến các vấn đề lo ngại sinh viên Trung Quốc học tại nước ngoài.
Phụ huynh Trung Quốc vẫn hi vọng tiếp tục du học Mỹ?
Các sinh viên Trung Quốc chiếm khoảng 30% sinh viên quốc tế tại Mỹ và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Mỹ ở khoảng 42 triệu đô la vào năm ngoái.
Hơn 360.000 người Trung Quốc học tại các viện giáo dục cao của Mỹ. Tuy nhiên, các chính sách của Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể đảo ngược dòng chảy sinh viên Trung Quốc và các nước khác du học tại Mỹ, truyền thông lục địa chia sẻ các số liệu.
Tờ China Daily cho rằng, vào khoảng thời gian năm 2017-2018, số lượng sinh viên Trung Quốc học tại Mỹ trong chương trình đại học đã giảm. Con số sinh viên tiếp tục giảm khi năm học mới bắt đầu, báo cáo cho biết. Trước đó một năm, tỷ lệ tăng trưởng thấp hơn so với các năm trước.
Việc giảm số lượng sinh viên xuất phát từ nguyên nhân số lượng sinh viên tốt nghiệp nước ngoài tại Mỹ giảm xuống sau nhiều năm tăng cao. Số lượng sinh viên tốt nghiệp quốc tế đến Mỹ giảm 6% trong năm 2016-2017, đặc biệt trong ngành khoa học máy tính và kỹ thuật.
Mặc dù số lượng đầu vào của sinh viên Trung Quốc tại trường Mỹ giảm theo báo cáo do ảnh hưởng từ chính sách Trung Quốc của Tổng thống Trump nhưng sẽ cần nhiều năm mới có thể đưa ra con số cụ thể về việc giảm đáng kể sinh viên Trung Quốc tại nước này, ông Eric Fish – tác giả cuốn sách China's Millennials: The Want Generationcho biết.
"Nhiều sinh viên mà tôi nói rằng họ hi vọng ở lại và làm việc ở Mỹ trong vài năm. Tuy nhiên, một sự thật rằng điều đó là không thể. Tôi cho rằng các tác động lớn của cuộc chiến thương mại và môi trường chính trị lớn hơn đối với sinh viên Trung Quốc có lẽ sẽ được cảm nhận nhiều hơn trong những năm tới so với hiện tại", ông Eric Fish cho biết.
Nếu những sinh viên Trung Quốc suy nghĩ về quyết định du học tại Mỹ thì chắc chắn họ có gặp khó khăn trong thời điểm hiện tại bởi Mỹ đang bộc lộ nhiều nghi ngờ.
"Trong những năm trước, các trường học Mỹ luôn là lựa chọn top đầu cho sinh viên. Tuy nhiên, thời gian gần đây, sinh viên Trung Quốc đã đưa ra lựa chọn khác cho bản thân, cụ thể là các trường đại học Canada và Anh chẳng hạn. Điều này đang trở thành mối lo ngại cho Mỹ", ông Fissh nói.
42% sinh viên Trung Quốc tham gia một cuộc khảo sát vào năm 2018 tại Đại học Purdue Ấn Độ cho biết, ấn tượng về Mỹ có phần nào giảm đi. Khảo sát năm 2016, số lượng sinh viên nói như vậy cũng tương tự.
Julia Gooding, giám đốc giáo dục quốc tế tại BE Education cho biết, các gia đình Trung Quốc đang trở nên thận trọng và không chắc trong bối cảnh đưa ra lựa chọn du học Mỹ.
"Tuy nhiên, các sinh viên thành tích cao và đối với nhiều gia đình, Mỹ vẫn là ưu tiên trong lựa chọn số 1 của họ. Một số phụ huynh cho rằng, lịch sử vẫn kéo dài và chiến tranh thương mại sẽ qua đi. Mỹ vẫn là lựa chọn hàng đầu cho con cái du học", bà Julia Gooding nói.