'Vua của các ông vua' trong lĩnh vực tiền số: Kiếm được 2 tỷ USD nhờ tạo ra sàn giao dịch lớn nhất thế giới chỉ trong vòng 8 tháng

Trong thị trường tiền số, có nhan nhản những chuyện giàu lên trong thoáng chốc. Nhưng Zhao Changpeng nổi lên với câu chuyện xuất sắc hơn thế rất nhiều!

Chỉ trong 8 tháng, người sáng lập Binance đã phát triển công ty từ ý tưởng một sàn giao dịch tài sản số lớn nhất thế giới thành hiện thực. Nhờ đó, Zhao đã lên bìa tạp chí Forbes, Binance trong quý thứ 2 kể từ lúc thành lập đã có 200 triệu USD lợi nhuận, và Zhao tự định giá tài sản của mình lên tới 2 tỉ USD. Tuy nhiên, sau tốc độ tăng trưởng như tên lửa nhưng có phần hơi "ảo" đó (Binance không có tài khoản ngân hàng hay địa chỉ văn phòng), Coder 41 tuổi này có nguy cơ mất hết cơ nghiệp.

Không chỉ giá trị của những loại tiền số này giảm hơn một nửa kể từ sau cơn sốt vào tháng 1, mà các hoạt động trộm cắp tài sản ảo của các hacker cũng diễn ra nhiều hơn. Một điều đáng lo ngại cho Binance – cũng như những sàn giao dịch tiền số khác vốn chưa có quy định chặt chẽ khác – chính là các nhà lập pháp đang tìm cách quản lý thị trường này.

Zhao đã từ bỏ việc xây dựng trụ sở ở Nhật trong tháng qua, theo đó là những yêu cầu từ bộ phận quản lý chứng khoán yêu cầu công ty dừng hoạt động do thiếu giấy phép. Ủy ban chứng khoán Hong Kong cũng đã cảnh báo Binance và một vài sàn tương tự, yêu cầu chỉ được giao dịch các tiền số được coi là chứng khoán. 

Nhưng điều đó chưa làm Zhao nao núng. Khi thông tin cảnh bảo ở thị trường Nhật phát ra trong tuần trước, anh trả lời bằng câu tục ngữ Trung Quốc có ý rằng "những cơ hội sẽ đến khi có thay đổi" trên trang Twitter của mình. Trong lần phòng vấn với Bloomberg trong 2 tháng qua, anh nói về luật pháp như một mối nguy hiểm đối với Binance, nhưng đồng thời cũng bày tỏ ý muốn làm việc với các cơ quan chức năng. Về vấn đề này, Zhao rất tích cực y như việc tin tưởng vào tương lai của đồng tiền số vậy.

"Tôi hoàn toàn tin rằng tiền số là tương lai", anh chia sẻ.

Nhưng không phải ai cũng suy nghĩ tích cực!

"Trước mặt chúng tôi là một bãi mìn về luật pháp", Thomas Glucksmann – chủ tịch của bộ phận phát triển kinh doanh châu Á Thái Bình Dương của công ty Gatecoin cho hay "chỉ có số ít những thể chế pháp luật mở rộng cửa cho ngành kinh doanh tiền số và thậm chí còn ít hơn nữa những nước có pháp luật rõ ràng và hướng dẫn cho sàn giao dịch tiền số".

Binance là một sàn ảo cho phép giao dịch tiền số ở bất kỳ đâu trên thế giới, nó có những đặc điểm gây lo lắng cho các nhà lập pháp.

- Đầu tiên đó là quy định thông tin của người giao dịch còn lỏng lẻo. người dùng chỉ cần địa chỉ email để mở tài khoản với Binance và hạn mức rút tiền bằng giá trị 2 đồng bitcoin (15.782 USD), khiến việc phát hiện rửa tiền hay làm giá trở nên khó khăn. 

- Binance còn hỗ trợ những người phát triển Blockchain – cũng là một điều đáng lo ngại. Hầu hết những đồng tiền số được đăng lên sàn giao dịch điều có những đặc điểm của chứng khoán, nhưng nó không có những quy định về minh bạch thông tin và bảo hộ nhà đầu tư. Một trong những đồng tiền trên sàn này có tên Tether, người tạo ra nó đã bị yêu cầu trình diện trước Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai Mỹ.

Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai Mỹ cũng đang xem xét về lời nói những đồng tiền số được bảo lãnh bởi USD.

- Kế hoạch quảng cáo của Binance khiến nhiều người phải "nhướng mày". Một trong những chiến dịch quảng cáo nổi tiếng nhất chính là cho không xe Lamborghini và tặng thưởng những ai giới thiệu bạn bè. Lex Sokolin – đối tác ở Autonomous Research LLP ở London nói rằng chương trình đó có thể biến người dùng thành nhân viên môi giới chứng khoán không giấy phép.

"Binance thiếu quy định cụ thể và tính minh bạch", David Shin – chủ tịch hội Asia Fintech ở Singapore chia sẻ. "Công ty này giống như xe bán cà phê dừng bán trước phố trong khi những shop bán cà phê phải chịu thiệt thòi".

Zhao nói rằng những quy định về thông tin người dùng của sàn Binance giống như một số sàn hoạt động ở Mỹ và Binance nghiên cứu các đồng tiên theo cách những nhà đầu tư mạo hiểm thường làm: Chọn những đồng hỗ trợ bởi những nhóm có lịch sử hoạt động tốt và đã từng ra sản phẩm. Anh ta còn yêu cầu những nhà lập pháp đưa ra những quan điểm dựa trên luật định về việc những đồng tiền số không phải là chứng khoán.

Cùng thời điểm đó, Zhao thừa nhận Binance muốn giảm sự chú ý của chính quyền vào họ. "Chúng tôi có thể làm một cách sáng tạo để tránh những quy định không đáng có", anh chia sẻ trong một buổi phỏng vấn vào tháng 1.

Zhao giữ bí mật địa điểm văn phòng của Binance và những máy chủ của họ, khiến việc quyết định thể chế pháp luật nào sẽ quản lý công ty rất khó khăn. Đồng thời anh cũng yêu cầu nhân viên kín tiếng về chuyện làm việc với công ty trên mạng xã hội. Zhao chia sẻ rằng anh ta không ở một nơi quá lâu và chỉ sống tạm thời ở các khách sạn ở Singapore, Đài loan và Hong Kong.

Anh cũng tách Binance khỏi những hệ thống tài chính và những quy định đi theo nó. Sàn giao dịch chỉ chấp nhận việc mua bán dựa trên tiền số. Người chơi chỉ được trao đổi đồng tiền số này với đồng khác, nhưng không được mua bán bằng những loại tiền tệ chính thống như USD hoặc Euro. Thay vì sử dụng các tài khoản ngân hàng, Binance dùng những đơn vị trung gian chấp nhận quy đổi tiền số sang tiền thông dụng khi có việc cần.

Zhao từ chối công bố bằng chứng về tài sản của mình cho Bloomberg, kể cả việc cho các phóng viên tham quan văn phòng hay thông tin về báo cáo tài chính. Trong khi đó, theo trang Coinmarketcap.com, một trang tổng hợp tiền số, lợi nhuận của công ty này đang đứng đầu thị trường. Binance không có quy định kiểm toán những số liệu trên.

Những điểm trên khiến Binance nhận không ít chỉ trích. Nhưng công ty vẫn có rất nhiều người dùng. Hệ thống giao dịch của công ty được xem là ổn định nhất trong thế giới tài sản ảo và phí giao dịch chỉ từ 0,1% thấp hơn rất nhiều những đối thủ khác. Công ty chưa vướng phải nạn trộm cắp tiền số nhưng đã thông báo về việc có một vụ lừa đảo và trộm cắp bất thành vào đầu tháng 3.

Về việc thiếu quy định quản lý, đó cũng là một điểm cộng cho người dùng thích sử dụng tiền số với niềm tin dạng tiền này có thể thay đổi vị trí của nền tài chính.

"Càng ít luật lệ càng tốt", Zachary Ising – sinh viên tốt nghiệp Đại học California tại Pennsylvania nói. Anh hiện đang kiếm tiền dựa vào hoạt động giao dịch tiền số trên trang Binance: "Tôi tin vào hệ thống bảo mật của sàn này".

Lịch sử phát triển

Trong những lần phỏng vấn, Zhao tập trung nhấn mạnh vào việc phục vụ nhu cầu của sàn tiền số với lượng người dùng lên tới 8 triệu và tầm nhìn biến Binance trở thành sàn giao dịch có tầm cỡ thế giới. Ít tai biết được rằng trong quá khứ anh từng là ngôi sao bóng chuyền, di cư tới Canada cùng gia đình vào năm 1989. Zhao là những người tiên phong trong lĩnh vực tiền số và đã cống hiến trong lĩnh vực này hơn 5 năm trời.

Anh kể về quá khứ của mình, bắt đầu với blockchain.info từ năm 2013 (một trang ví điện tử) sau khi tốt nghiệp ngành kỹ sư máy tính và dành vài năm tiếp theo phát triển hệ thống giao dịch cho những công ty như Bloomberg L.P công ty mẹ của Bloomberg News. Tới năm 2014, tự tin vào tiềm năng của tiền mã hóa đến mức Zhao bán căn nhà của mình ở Thượng Hải với giá 1,1 triệu USD và đầu tư hết khoản đó vào Bitcoin.

Chỉ mặc áo khoác và áo phông

Binance thành lập vào tháng 7/2017, mở cửa giao dịch 11 ngày sau khi nhận được 15 triệu USD trong đợt ICO. Sàn đã trở nên nổi tiếng trong giới giao dịch tiền mã hóa, và cho tới đỉnh điểm của sự bùng nổ giá trị tiền số vài tháng trước, Binance đã vươn tới mức giao dịch 11 tỉ USD 1 ngày.

Zhao – tên trên mạng CZ nói về thành công của mình khác với những nhà đầu tư Bitcoin khác. Một phần vì anh già hơn những nhà đầu tư đồng trang lứa, và không quan tâm đến danh hiệu gì trong giới tiền số. Của cải anh kiếm được chỉ để tiêu vào khách sản đắt tiền hay những vé máy bay hạng nhất. Zhao không mua nhà hay xe cộ, quần áo thì chỉ mặc áo có logo Binance. Anh không có thú vui gì ngoài tiền số.

"Tôi không thể dừng suy nghĩ về Binance", anh nói trong cuộc phỏng vấn trong khi đang ăn tối, rồi vội vàng đi phỏng vấn một ứng viên cho công ty.

Điểm dừng Malta

Ảnh hưởng của Zhao lớn đến mức đã có một quốc gia đồng ý giúp đỡ anh. Vào 23/03, thủ tướng của Malta, đất nước muốn phát triển cộng đồng blockchain trong khối EU đã chào mừng công ty này trên Twitter trước thông báo của Bloomberg News rằng Binance đang có kế hoạch mở công ty ở quốc đảo này.

Zhao đã nói chuyện với nhà chức trách Malta về luật tiền số, nói trong buổi phỏng vấn rằng anh sẽ tạo ra một sàn giao dịch tiền số và tiền thật ở đất nước mà anh có được hợp đồng với những ngân hàng bản địa.

Đây có thể là viên đá lót đường quan trọng cho Binance, nhưng nó cũng không thể che chắn cho công ty khỏi những luật pháp hà khắc hơn trong việc quản lý tiền số. Ở Nhật, các nhà chức trách đã khắt khe hơn sau vụ việc Coincheck Inc bị trộm 500 triệu USD vì hacker trong tháng 1 vừa rồi. Thư cảnh báo đã được phát ra cho Binance cấm các hoạt động của công ty với những người dùng có quốc tịch Nhật Bản, chắc chắn làm giảm cơ hội có được giấy phép hoạt động ở đây.

Các quan chức Hàn Quốc cũng có động thái thắt chặt về quy định thông tin người dùng cho các hoạt động buôn bán tiền số trong những tháng vừa qua và đang phát triển một quy định mới cho thị trường này – gây khó khăn cho những sàn ảo như Binance. Ở Mỹ, ủy ban chứng khoán siết chặt mọi thứ từ giao dịch, sàn tiền số, cho đến phát hành tiền số, và những công ty đầu tư vào tiền số.

Lo lắng bao trùm về luật quản lý tiền số đã kéo Bitcoin xuống dưới mức 8.000 USD trong tuần này, từ mức 20.000 USD trong tháng 12. Giá trị giao dịch của Binance trong 24 tiếng qua là 1,5 tỉ USD, theo như Coinmarketcap.com, thấp hơn 80% so với mức đỉnh lập được trước đây. 

"Những sàn tiền số không thể thoát khỏi những quy định ngày càng khắt khe", trích lời Vijay Ayyar, trưởng bộ phận phát triển doanh nghiệp ở Luno, một sàn tiền số khác. "Những hoạt động giao dịch ở thị trường này trở nên nghiêm khắc hơn. Phần lớn các nước hiện giờ không thể làm ngơ được".

Cuộc chiến giữa Zhao và các nhà chức trách, một cách khác mà nói, có thể mới bắt đầu!

Vân Đàm