Vụ tấn công vào trái tim dầu mỏ Ả rập Xê út sẽ thổi bay nguồn dự phòng của cả thế giới
5,7 triệu thùng dầu thô bị rút khỏi thị trường mỗi ngày, tạo ra cuộc khủng hoảng nguồn cung thực sự khi trái tim dầu mỏ của Ả rập Xê út bị tấn công.
Theo một chuyên gia từ S&P Global Platts, vụ tấn công vào các cơ sở dầu mỏ quan trọng của Ả rập Xê út sẽ tác động nghiêm trọng đến kho dầu dự trữ toàn cầu. Nhà máy lọc dầu lớn nhất thế giới tại Abqaiq và mỏ dầu lớn thứ 2 Ả rập Xê út tại Khurais đều bị tấn công bằng máy bay không người lái hôm 14/9, dẫn tới việc gián đoạn nguồn cung với 5,7 triệu thùng dầu mỗi ngày. Con số này tương đương 50% sản lượng dầu của Ả rập Xê út và hơn 5% tổng sản lượng dầu hàng ngày trên toàn cầu.
Saudi Aramco, công ty dầu mỏ quốc doanh Ả rập Xê út, có 35-40 ngày để đáp ứng các đơn hàng theo nghĩa vụ hợp đồng.
Cuộc tấn công mà phiến quân Houthi nhận trách nhiệm có tác động rất lớn với thị trường dầu mỏ thế giới. Các kho dự trữ sẽ không thể bù đắp lại việc thiếu hụt 5 triệu thùng dầu mỗi ngày trong một thời gian dài. Trong khi đó, khả năng dự phòng các nước sản xuất dầu trong và ngoài OPEC đang hạn chế.
Giá dầu thô Brent tăng vọt 19% vào thứ Hai lên 71,95 USD/thùng trong khi dầu Texas ngọt nhẹ (WTI) tăng hơn 15% lên 63,34 USD/thùng trước khi hạ nhiệt. Tính tới 13h22 theo giờ Hồng Kông, giáu dầu Brent là 66,19 USD/thùng, tương đương 9,9% trong khi dầu WTI tăng 8,9% lên 59,71 USD/thùng.
Tuy nhiên, nếu việc đình trệ ở Ả rập Xê út tiếp tục kéo dài, giá đầu có thể lên tới 80 USD/thùng. Abqaiq, một trong 2 cơ sở bị tấn công, là nhà máy lọc dầu lớn nhất thế giới. Công suất thiết kế của nó có thể đạt hơn 7 triệu thùng mỗi ngày.
Giá dầu có thể tiếp tục tăng cao hơn nữa khi Ả rập Xê út và đồng minh tiến hành các cuộc không kích đáp trả nhằm vào Iran, quốc gia bị cáo buộc đứng sau vụ tấn công. Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng tuyên bố rằng "Mỹ đã khóa mục tiêu và đạn đã lên nòng" để đáp trả vụ tấn công. Tuy nhiên, cường độ đáp trả tùy thuộc vào kết quả xác minh của người Mỹ.
Dẫu vậy, các nhà phân tích cũng cho rằng khó có khả năng Mỹ sử dụng hành động quân sự chống lại Iran, nhất là khi Tổng thống Trump đang tìm kiếm một chiến thắng trong chính sách đối ngoại trước thềm cuộc bầu cử Tổng thống năm 2020. Sự ra đi của cố vấn John Bolton càng khiến ông Trump trở nên không sẵn sàng trong việc can thiệp quân sự vào Iran.
Ở một khía cạnh khác, việc giá dầu tăng lên trên 70 USD/thùng là thứ hoàn toàn không cần thiết cho nền kinh tế coàn cầu trong giai đoạn này. "Kinh tế toàn cầu lúc này không thể chịu được giá dầu ở mức 70-80 USD/thùng", ông Edward Bell, chuyên gia nghiên cứu hàng hóa của Emirates NBD, nhận định.
