Vũ khí giúp PNJ thành ông trùm bán lẻ doanh thu 20.000 tỷ đồng: Giống như cổ phiếu, khi nhận ra thì đỉnh đã qua, gia tốc đã đổi chiều!
Công ty Vàng bạc Đá quý Phú Nhận (PNJ) có thể coi là một hình mẫu điển hình của doanh nghiệp bền vững và luôn đổi mới, từ nhà sản xuất kim hoàn thuộc nhà nước trở thành một trong 3 nhà bán lẻ trang sức hàng đầu tại châu Á.
Người ta chỉ nhận ra đỉnh cao khi đã qua đỉnh
Một trong những sự kiện từng gây nên "địa chấn" với PNJ và với cả những người quan sát đó là việc Chủ tịch Cao Thị Ngọc Dung chuyển giao ghế CEO cho ông Lê Trí Thông.
"Đối với tôi, cái táo bạo nhất là chọn Thông làm CEO. Mọi người hỏi tại sao lại là Trí Thông. Thông là một người làm chiến lược, không phải con người thời trang, không trẻ trung như ngành hàng thời trang. Lúc đó cũng có rất nhiều ý kiến phản biện. Nhưng với tôi, tôi nhìn góc khác. Cái mà PNJ thiếu là những thứ mà Thông có", bà Cao Thị Ngọc Dung hồi tưởng lại trong talkshow của The Next Power mới đây.
Năm 2011, ông Lê Trí Thông mang về cho công ty 2 cuốn sách có tên: Lãnh đạo sự thay đổi và Dẫn dắt sự thay đổi. Chủ tịch Cao Thị Ngọc Dung thừa nhận, 2 cuốn sách này đang đem lại sự thay đổi cực kỳ lớn cho PNJ. Những năm trước đó, mình có thay đổi mà sao nó không bật, vì mình thay đổi bên ngoài chứ chưa thay đổi tư duy, nhận thức.
Gần 35 năm, PNJ luôn đổi mới trong những lúc mình gần đến đỉnh, chứ không để đạt đến đỉnh rồi mới chuẩn bị
CEO Lê Trí Thông cũng bày tỏ, với nền tảng của PNJ, vẫn đang có những cái trớn rất tốt. Tuy nhiên nếu không nhìn xa, mình sẽ bị ru ngủ bởi cái trớn, cái tốc độ đó. Muốn duy trì vị thế, cần một sự thay đổi căn cơ từ bên trong. Đó là điều mà lãnh đạo PNJ sớm "giác ngộ" ra, nhưng không phải nhân viên nào cũng dễ dàng thấu hiểu.
"Gần 35 năm, PNJ luôn đổi mới trong những lúc mình gần đến đỉnh, chứ không để đạt đến đỉnh rồi mới chuẩn bị. Và trong quá trình đi lên đó, mỗi 5 năm, chúng tôi đều xem lại mình, xem cả bên trong và bên ngoài, để tái cấu trúc liên tục. Anh em trong tổ chức người ta nói là "Ủa, công ty đang tốt mà. Tại sao đang rất tốt mà chị cứ bắt phải thay đổi?". Nhưng đó là công thức luôn luôn đi tới. Mình luôn luôn phải đánh giá tổ chức của mình, làm sao để mình không bị cũ", nữ tướng PNJ nhớ lại.
Điều quan trọng là phải có sự quan sát, lắng nghe. Coi lại bản thân mình đồng thời lắng nghe không gian bên ngoài là gì, mình còn phù hợp với nó hay không. Đơn cử như năm 2017, khi công nghệ 4.0 bắt đầu nhen nhóm, PNJ cũng đã định hướng theo, đi trước một bước.
CEO Lê Trí Thông chia sẻ: "Thông thường khi nói tới cái đỉnh, chúng ta chỉ nhận ra khi mình đã qua đỉnh rồi. Giống như cổ phiếu, khi lên đỉnh giá, chúng ta nói nó là đỉnh khi đỉnh giá đã qua rồi. Trong quá trình leo lên, hầu như không ai biết được đó là đỉnh hết. Đến khi mình nhận ra thì lúc đó đã qua đỉnh và gia tốc bắt đầu đảo chiều. Và khi đảo chiều, biến gia tốc âm quay lại với gia tốc dương, thì công sức và năng lượng rất lớn".
Tuy nhiên, bài toán đặt ra cho PNJ là làm sao đổi mới nhưng vẫn giữ được nhịp của đoàn tàu ổn định, khi một bên là những thế hệ mới có rất nhiều ý tưởng mới, mang những bài thực hành tốt nhất từ nhiều công ty, nhiều nơi trên thế giới về; một bên là công thức thành công của 20, 30 năm.
"Thay vì bình thường gọi là "mổ hở", mổ lồng ngực ra rồi thay đổi các bộ phận bên trong, ở đây chúng tôi tiến hành "mổ nội soi", chúng tôi thay đổi từng bộ phận một, có tuần tự từ bộ phận này đến bộ phận khác, tất cả đều được lập trình", ông Thông cho biết. "Chính điều này làm PNJ liên tục có đổi mới nhưng không mất nhiều sức."
Nói cách khác, thay vì tiến hành tái cấu trúc, thay đổi rất nhiều bộ phận thì PNJ chọn cách F5, tái tạo, làm tươi mới và chạy nhanh hơn mà không phải dừng hệ thống lại.
Từ nhà chế tác thành nhà bán lẻ chuyên nghiệp
10 năm trở về trước, PNJ nổi tiếng là nhà sản xuất, chế tác nữ trang. Năm 2012, PNJ khánh thành Xí nghiệp nữ trang PNJ, được đánh giá là một trong những xí nghiệp chế tác nữ trang lớn nhất khu vực Châu Á có công suất sản xuất đạt trên 4 triệu sản phẩm/năm.
Với đặc thù là một công ty sản xuất, PNJ để cao tính kỷ luật, quản trị chất lượng, cố gắng kiểm soát mọi thứ. Tuy nhiên hiện nay, trong khi vẫn giữ những tiêu chuẩn về chất lượng, doanh nghiệp này trao cho nhân viên không gian sáng tạo, tư duy vượt qua khuôn khổ.
Từ đó, PNJ mở rộng thêm những mặt hàng kinh doanh ra nhiều ngành hàng hơn, không chỉ là trang sức, mà còn là làm đẹp cho cuộc sống, làm đẹp cho con người, thậm chí hướng tới câu chuyện phong cách sống (lifestyle).
PNJ đã mở hàng loạt Trung tâm trang sức, kim cương và đồng hồ lớn nhất trên toàn hệ thống tại Tp.HCM, và tiếp tục mở rộng các trung tâm kim hoàn ở các tỉnh thành. Tính đến cuối quý 1/2022 hệ thống PNJ đang quản lý và vận hành 338 cửa hàng bán lẻ vàng, bạc và các loại trang sức khác.
Trong khi đó, hình ảnh của thương hiệu cũng đến gần hơn với công chúng, đặc biệt là người trẻ. Cuối năm 2020, PNJ ra mắt thương hiệu Style by PNJ, hướng đến nhóm khách hàng trẻ, có gu với các thiết kế hiện đại. Đơn vị này còn kết hợp với Châu Bùi – một trong những fashionista có ảnh hưởng nhất Việt Nam hiện nay, ra mắt một bộ sưu tập riêng. Những TVC, quảng cáo cũng gần gũi, đi vào đời sống giới trẻ.
Năm 2021, dù chịu ảnh hưởng có đại dịch Covid nhưng PNJ vẫn ghi nhận doanh thu thuần trong năm 2021 đạt 19.593 tỷ đồng, tăng 12% và hoàn thành 93,3% kế hoạch năm. Lợi nhuận sau thuế đạt 1.030 tỷ đồng.
