Vô tình xuất hiện trong ảnh sự kiện đông người, cá nhân có quyền yêu cầu gỡ bỏ không?
Trong thời đại công nghệ số, việc hình ảnh hoặc video ghi lại hoạt động nơi công cộng được lan truyền trên mạng xã hội diễn ra phổ biến. Tuy nhiên, không phải ai cũng thoải mái khi gương mặt mình xuất hiện “ngoài ý muốn” trong những nội dung này.
Chị Nguyễn Hải Hà (29 tuổi, quận Bình Thạnh, TP.HCM) kể lại cuối tuần qua, chị đưa con đi dạo tại một trung tâm thương mại. Đúng lúc đó, một thương hiệu lớn tổ chức chương trình quảng bá sản phẩm, có khu chụp ảnh check-in và nhiều người quay livestream, ghi hình đăng tải lên fanpage và các nền tảng mạng xã hội.
Vô tình xuất hiện trong ảnh sự kiện đông người, cá nhân có quyền yêu cầu gỡ bỏ không?
“Do khu vực khá đông, tôi chỉ đứng lại vài giây để quan sát trước khi đi tiếp. Đến tối, bạn bè gửi cho tôi xem một đoạn video trên mạng ghi lại cảnh đông người tại sự kiện, trong đó có hai mẹ con tôi đứng gần khu vực sân khấu và nhìn khá rõ mặt. Video được chia sẻ lại trên nhiều trang khiến tôi cảm thấy không thoải mái vì tôi chưa từng đồng ý xuất hiện”, chị Hà cho biết.
Từ sự việc này, chị đặt câu hỏi: “Tôi không tham gia sự kiện mà chỉ vô tình đi ngang, vậy tôi có quyền yêu cầu người đăng tải xóa hoặc làm mờ hình ảnh của mình không?”.
Luật sư nói gì?
Về những tình huống tương tự như trên, Vietnamnet dẫn lời Luật sư Vũ Anh Tuấn (Văn phòng Luật sư Trung Hòa, Hà Nội) cho biết, về nguyên tắc, việc sử dụng hình ảnh cá nhân phải có sự đồng ý của người đó. Tuy nhiên, khoản 2 Điều 32 Bộ luật Dân sự 2015 quy định một số trường hợp được sử dụng hình ảnh cá nhân mà không cần xin phép.
Cụ thể, hình ảnh được sử dụng vì lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích công cộng hoặc được sử dụng trong các hoạt động như hội nghị, hội thảo, thi đấu thể thao, biểu diễn nghệ thuật và các sự kiện công cộng khác – miễn là việc sử dụng không làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh.
Bên cạnh đó, khoản 8 Điều 9 Luật Báo chí quy định pháp luật nghiêm cấm hành vi đưa tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức hoặc danh dự, nhân phẩm của cá nhân.
Theo Luật sư Tuấn, pháp luật không cấm cơ quan báo chí hoặc chủ thể khác đăng tải hình ảnh cá nhân tại nơi công cộng, miễn việc đăng tải không xâm phạm danh dự, nhân phẩm, đời sống riêng tư của người xuất hiện trong hình.
Như vậy, quyền đối với hình ảnh cá nhân không phải là quyền tuyệt đối. Pháp luật cân bằng giữa bảo vệ quyền riêng tư và bảo đảm quyền tiếp cận thông tin, lợi ích cộng đồng.
Việc sử dụng hình ảnh trong bối cảnh công cộng để phản ánh sự kiện, đời sống xã hội được phép nếu không xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của người có hình ảnh.
Người “lọt vào khung hình” có quyền yêu cầu gỡ?
Trong tình huống của chị Hải Hà, hình ảnh được ghi lại tại nơi công cộng, không bị xuyên tạc, không xúc phạm danh dự hay đời tư. Người đăng tải chỉ phản ánh bối cảnh đông người tại sự kiện, việc chị Hà xuất hiện trong video là tình cờ.
Do đó, chị Hà không có cơ sở pháp lý để yêu cầu gỡ bỏ hoàn toàn video.
Tuy nhiên, Luật sư Tuấn cho biết, nếu cá nhân cảm thấy hình ảnh gây ảnh hưởng đến cuộc sống, công việc hoặc khiến họ bị nhận diện ngoài ý muốn, họ có thể đề nghị người đăng tải làm mờ mặt hoặc che các yếu tố nhận dạng. Việc yêu cầu này nên kèm theo lý do hợp lý, đặc biệt trong trường hợp hình ảnh gây tác động tiêu cực đến quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân.
