Vì sao lãi suất huy động tăng mạnh cuối năm?

Lãi suất huy động tăng lan rộng

Tính đến hôm nay (20/12), có đến 25 ngân hàng đã tăng lãi suất huy động gồm: Nam A Bank, MB, BVBank, Saigonbank, NCB, Cake by VPBank, Techcombank, Bac A Bank, ACB, Sacombank, SHB, KienlongBank, PGBank, OCB, VCBNeo, BIDV, VIB, VPBank, PVCombank, Vietcombank, Agribank, VietinBank, LPBank, ABBank, BaoViet Bank.

Trong đó, NCB, VPBank, Techcombank, Cake by VPBank, BIDV và MB đã hai lần điều chỉnh lãi suất.

Hiện, lãi suất cao nhất kỳ hạn 6 tháng lên tới 7,4%/năm tại ngân hàng VIB. Tuy nhiên, đại diện ngân hàng này cho biết, khách được hưởng lãi suất tiết kiệm cao qua chương trình iDepo.

Lãi suất cao nhất kỳ hạn 12 tháng lên tới 8,3%/năm tại ngân hàng PVcomBank. Nhiều ngân hàng khác cũng được nhân viên chào mức cạnh tranh so với niêm yết như: NCB kỳ hạn 6 tháng 7,9%/năm, 12 tháng 8%/năm; Vikki Bank kỳ hạn 6 tháng từ 7,7%/năm trở lên, 12 tháng từ 7,8%/năm; VCBNeo kỳ hạn 6 tháng từ 7,3%/năm, 12 tháng 7,5%/năm; MBV gửi 3 tỷ đồng trở lên kỳ hạn 6 tháng có lãi suất 7%/năm, 12 tháng 7,3%/năm.

Tăng lãi suất phục vụ mùa vụ cuối năm

Tính đến cuối tháng 11, số liệu báo cáo từ Ngân hàng Nhà nước cho thấy, dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đạt 18,2 triệu tỷ đồng, tăng 16,56% so với đầu năm (cùng kỳ năm trước tăng 11,47%). Trong khi huy động vốn đạt 17,14 triệu tỷ đồng, tăng 12,05% so với đầu năm (cùng kỳ năm trước tăng 7,01%).

Nhiều dự báo tăng trưởng dư nợ tín dụng năm nay sẽ lên 18-20% nên các ngân hàng cần vốn cho hoạt động cuối năm. Điều đó lý giải tình trạng các nhà băng đua nhau tăng lãi suất tiền gửi những ngày vừa qua.

Tại chương trình Data Talk với chủ đề "Bức tranh vĩ mô: Giải mã áp lực tỷ giá - lãi suất và chiến lược cho nhà đầu tư" mới đây, ông Trần Ngọc Báu - CEO Công ty Dữ liệu kinh tế tài chính WiGroup, nhận định xu hướng tăng lãi suất huy động vẫn sẽ tiếp tục.

Ông Báu cho biết hiện lãi suất ở tất cả các kỳ hạn đều đang tăng và xu hướng này bắt đầu từ khoảng trung tuần tháng 10. Theo ông Báu, nguyên nhân tăng lãi suất huy động bởi nhiều nguyên nhân:

Thứ nhất, nhu cầu thanh khoản sẽ cao cho đến hết Tết âm lịch - đây là yếu tố mùa vụ. Vào dịp Tết, người dân có xu hướng sử dụng tiền mặt nhiều hơn, đặc biệt năm nay thói quen dùng tiền mặt còn mạnh hơn, nhất là ở khu vực phía Bắc. Hệ thống ngân hàng cần lượng lớn tiền mặt để đáp ứng nhu cầu này, nên sẽ duy trì trạng thái thiếu thanh khoản tạm thời.

Thứ hai, các kênh bổ trợ vốn khác không còn nhiều dư địa, nên kênh huy động vẫn là tối ưu. Các ngân hàng muốn cạnh tranh huy động sẽ phải tiếp tục tăng lãi suất - điều này là khó tránh.

Thứ ba, cấu trúc huy động của ngân hàng Việt Nam có gần 80% là kỳ hạn dưới 6 tháng. Ở kỳ hạn dưới 6 tháng, mỗi 'cú giật' của lãi suất thường kéo dài 3-6 tháng thì mới ngưng do cấu trúc kỳ hạn xoay vòng.

Ông Báu dự báo, thời gian tới, hệ thống ngân hàng vẫn còn nhu cầu thanh khoản và lãi suất huy động sẽ tiếp tục tăng, mức tăng khoảng 0,5-1%. Và có thể sẽ có các ngân hàng chào lãi suất cao hơn mức ghi trong sổ sách để hút vốn, vì đây vẫn là nguồn vốn có chi phí “khả dĩ nhất”.

Chia sẻ tại diễn đàn mới đây, bà Hà Thu Giang - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế - Ngân hàng Nhà nước cùng thừa nhận, nhu cầu vốn trung và dài hạn cho các dự án, công trình trọng điểm quốc gia là rất lớn tạo áp lực không nhỏ đối với các tổ chức tín dụng trong việc cân đối nguồn vốn và quản trị rủi ro kỳ hạn, nhất là khi nguồn vốn cho vay chủ yếu vẫn là tiền gửi có kỳ hạn ngắn, hiện chiếm khoảng 80% tổng tiền gửi của hệ thống.

Một số chuyên gia chỉ ra rằng, nguyên nhân chính khiến các ngân hàng đồng loạt tăng lãi suất huy động thời điểm hiện tại xuất phát từ yếu tố mùa vụ. Cuối năm là giai đoạn nhu cầu vốn của doanh nghiệp và nền kinh tế tăng cao, trong khi các ngân hàng cần đẩy mạnh tín dụng để hoàn thành chỉ tiêu cả năm - điều này cũng sẽ tạo dư địa để các ngân hàng có thể được cấp room cao hơn vào năm sau.

Theo Ngọc Mai