Vén màn bí mật về Geely: Từ kẻ ngoại đạo đến ngày thành "anh em một nhà" với Volvo và cú hích lịch sử của ngành ô tô Trung Quốc
Liệu một công ty Trung Quốc có thể duy trì được bản sắc, sự an toàn và chất lượng của một thương hiệu châu Âu? Li Shufu đã trả lời những hoài nghi đó bằng một triết lý quản lý độc đáo: "Volvo là Volvo và Geely là Geely."
Từ chiếc xe lạc lõng đến thương vụ định mệnh
Câu chuyện bắt đầu tại một triển lãm ô tô Detroit lạnh giá, năm 2007. Khi những "ông lớn" của ngành công nghiệp ô tô Mỹ đang tự hỏi tại sao phải tổ chức một sự kiện quan trọng như vậy vào giữa mùa đông khắc nghiệt, một người đàn ông Trung Quốc với những hoài bão lớn lao đã có mặt. Đó là Li Shufu, chủ tịch của Geely, một tập đoàn có trụ sở ở Hàng Châu, Trung Quốc.
Ông mang đến một mẫu xe sedan nhỏ MR7171A có giá chưa đến 10.000 USD, với tham vọng trở thành hiện tượng giống như "con bọ của Volkswagen trong thế kỷ 21". Nhưng thực tế phũ phàng hơn nhiều. Chiếc xe của ông bị trưng bày ở một hành lang khuất, trông lạc lõng và không được ai chú ý. Li Shufu nhận ra, để chinh phục thế giới, ông không thể chỉ dựa vào những chiếc xe giá rẻ. Ông cần một con đường khác, một con đường vinh quang hơn.
Và mục tiêu của vị chủ tịch Geely là Volvo, biểu tượng của sự an toàn và chất lượng Thụy Điển đang rơi vào khủng hoảng. Nhưng để tiếp cận được dự án này, ông phải thuyết phục Ford, người đang là chủ sở hữu và muốn tái cơ cấu Volvo, cũng như giữ lại việc làm cho hàng nghìn lao động trong bối cảnh cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 tàn phá ngành công nghiệp ô tô.
Cuộc gặp gỡ đầu tiên với ban lãnh đạo Volvo tại triển lãm năm đó dù chưa bao giờ vượt quá các nghi thức ngoại giao nhưng với Li Shufu, chủ tịch của Geely, đó là cánh cửa đầu tiên.
"Ở Trung Quốc, điều quan trọng trước tiên là có được sự liên hệ", ông John Harmer, một cựu chính trị gia người Mỹ, chuyên gia tư vấn của ông Li trong dự án chinh phục thị trường Mỹ từng nhận định.
Vào cuối năm 2008, một cơn bão tài chính quét qua toàn cầu, nhấn chìm cả những gã khổng lồ của ngành công nghiệp ô tô Mỹ. GM và Chrysler đi đến bờ vực phá sản. Ford buộc phải một lần nữa rao bán Volvo. Như một con hổ săn mồi chờ đợi thời cơ, Geely lập tức quay lại cuộc chơi và chỉ 9 tháng sau, họ đã trở thành ứng viên sáng giá nhất.
Tháng 1/2010, gần ba năm sau cuộc gặp gỡ đầu tiên đầy khó khăn, chủ tịch Geely Li Shufu đặt bút ký vào hợp đồng nguyên tắc mua lại Volvo với mức giá 1,8 tỷ USD—một con số chỉ bằng 1/3 số tiền Ford từng chi trả.
Thương vụ này không chỉ là câu chuyện mua bán thương hiệu, mà còn là lời cam kết mạnh mẽ khi Geely đồng thời đầu tư hơn 11 tỷ USD để tái cấu trúc toàn diện, vực dậy thương hiệu huyền thoại này. Ở thời điểm đó, thương vụ này được đánh giá là màn "hôn phối không tưởng" mà cả thế giới đã dõi theo.
Tờ New York Times nhận định, vụ mua lại Volvo - thương hiệu xe hàng đầu của châu Âu, có xuất xứ từ Thụy Điển - là bằng chứng mới nhất và rõ nét nhất về mục tiêu vươn ra thị trường ôtô toàn cầu của Trung Quốc.
Trong khi đó, hãng tin tài chính Bloomberg cho biết, thỏa thuận mua lại Volvo đánh dấu thương vụ lớn nhất từ trước tới này trong ngành công nghiệp ô tô của Trung Quốc.
Lời hứa "thả hổ khỏi lồng"
Liệu một công ty Trung Quốc có thể duy trì được bản sắc, sự an toàn và chất lượng của một thương hiệu châu Âu? Li Shufu đã trả lời những hoài nghi đó bằng một triết lý quản lý độc đáo: "Volvo là Volvo và Geely là Geely."
Ông không muốn đồng hóa Volvo, mà muốn "thả con hổ ra khỏi lồng". Vị chủ tịch Geely đã khéo léo kết hợp những điểm mạnh của cả hai để tạo ra một "DNA" mới cho Volvo, vừa giữ được bản sắc Thụy Điển, vừa tiếp cận được thị trường Trung Quốc và thế giới. Trong đó, Volvo tập trung vào sự an toàn, thiết kế tinh tế và chất lượng bền bỉ. Geely tập trung vào sự đổi mới, tốc độ, đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu công nghệ và phát triển thị trường.
Li Shufu cũng cam kết giữ nguyên trụ sở chính của Volvo tại Thụy Điển, tôn trọng sự độc lập trong quản lý của ban lãnh đạo, đồng thời và phát triển.
Từ 2012, Volvo xây dựng một nhà máy động cơ và hai nhà máy lắp ráp xe ở Trung Quốc, thêm một nhà máy lắp ráp ở South Carolina (Mỹ). Nhưng điều quan trọng nhất, phần "hồn" của xe là trung tâm R&D (nghiên cứu và phát triển) vẫn ở Thuỵ Điển và California thì được mở rộng.
"Volvo gần chết vào năm 2010. Giờ thì mọi chuyện đã ổn", CEO Volvo Hakan Suelsson từng nói trên Bloomberg cách đây hơn chục năm.
Và phần còn lại là lịch sử. Với sự hỗ trợ tài chính và chiến lược mở rộng thị trường từ Geely, Volvo đã hồi sinh mạnh mẽ, cho ra mắt các mẫu xe như Volvo XC60, Volvo XC60, Volvo S90 hay các thương hiệu mới như Polestar, giúp Volvo nhanh chóng lấy lại vị thế trong ngành công nghiệp ô tô.
Trong năm 2024, Volvo đạt doanh số 763.389 xe, và lập kỷ lục mới trong lịch sử thương hiệu. Đặc biệt, doanh số xe điện hoàn toàn đạt 175.194 xe, tăng trưởng 54% so với năm trước. Xe hybrid sạc điện (plug-in hybrid) cũng đạt doanh số 177.593 xe, tăng trưởng 16%.
Đồng thời, Geely cũng đã tận dụng công nghệ và nền tảng kỹ thuật tiên tiến của Volvo để phát triển các mẫu xe của riêng mình. Điển hình là Coolray , một mẫu SUV đô thị ăn khách, và Geely Monjaro , một mẫu SUV cao cấp, đã trở thành những sản phẩm chủ lực, giúp Geely tạo nên dấu ấn riêng trên thị trường.
Không chỉ hồi sinh một biểu tượng, thương vụ mua Volvo đã mở ra cánh cửa để Geely đầu tư vào các thương hiệu quốc tế khác như Lotus (Anh), Proton (Malaysia), và thậm chí trở thành cổ đông lớn nhất của Mercedes-Benz. Geely ngày nay là một tập đoàn ô tô đa quốc gia, sở hữu và liên kết với một danh mục thương hiệu khổng lồ, khẳng định vị thế là một trong những nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới.
