Tổng thống Trump chuẩn bị cho năm mới 2019 theo cách không thể tồi tệ hơn
Có nhiều lý do để lạc quan về năm 2019 nhưng người đàn ông đang ngày càng bị cô lập trong phòng Bầu dục không phải một trong số đó.
Hai năm đầu tiên trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của ông Trump sắp trôi qua. Tuy nhiên, trong tuần gần cuối năm 2018, người ta mới nhìn thấy rõ những tác động khủng khiếp nhất từ những quyết sách của chính quyền Trump, những thứ khiến cả nước Mỹ, ở tất cả các bên, cảm thấy lo ngại.
Ngày 20/12, một trong những chuyên gia dày dặn kinh nghiệm và đáng nể phục cuối cùng trong bộ máy lãnh đạo cấp cao nhất của ông Trump đã tuyên bố từ chức bằng một lá thư khiến nhiều người không thể không suy nghĩ. Tuy nhiên, việc Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis ra đi không phải vấn đề đáng quan ngại duy nhất.
Hôm 22/12, chính phủ Mỹ một lần nữa rơi vào tình trạng ngừng hoạt động vì cuộc cãi vã giữa Quốc hội và Nhà Trắng về ngân sách dành cho bức tường biên giới ngăn Mỹ với Mexico. Trong khi đó, thị trường chứng khoán Mỹ đã bước sang tuần tồi tệ nhất kể từ năm 2011, khi các nhà đầu tư tỏ ra lo ngại về tương lai số phận cuộc chiến thương mại với Trung Quốc dù nó đang được đình chiến.
Mỗi sai lầm trong số này đều có một mẫu số chung: Cách tiếp cận liều lĩnh, cảm tính và hỗn loạn của ông Trump với công việc. Ở nửa chặng đường của nhiệm kỳ tổng thống sóng gió này, người ta đã không ít lần tự hỏi nước Mỹ có thể mất thêm những gì nữa.
Tổng thống Trump tuyên bố rút quân Mỹ khỏi Syria, điều mà nhiều người mô tả là gây nguy hiểm cho thành công của một trận chiến quan trọng cũng như phản bội các đồng minh, điều khiến ông Mattis kịch liệt phản đối. Ông là Bộ trưởng Quốc phòng đầu tiên làm như vậy kể từ khi vị trí này được tạo ra năm 1947. Lá thư từ chức bình tĩnh và đầy tôn trọng của ông Mattis lại chính là giọt nước làm tràn ly.
Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis (trái), một trong số ít những người ủng hộ ông Trump, vừa quyết định ra đi.
"Mặc dù nước Mỹ vẫn đóng vai trò không thể thiếu với thế giới tự do, chúng tôi không thể bảo vệ lợi ích của mình hay thực hiện vai trò đó một cách hiệu quả mà không duy trì những liên minh hùng mạnh và cho thấy sự tôn trọng với các đồng minh. Tôi tin rằng chúng ta phải kiên định và không mơ hồ trong cách tiếp cận của mình với các nước đồng minh trong bối cảnh lợi ích chiến lược của họ đang ngày càng mâu thuẫn với chúng ta", ông Mattis viết.
Ông Mattis cũng tin rằng Tổng thống Trump xứng đáng có một vị Bộ trưởng Quốc phòng phù hợp hơn với những quan điểm của ông ấy về mối quan hệ với đồng minh, vai trò của Mỹ trong thế giới tự do và các vấn đề khác đồng thời nhấn mạnh việc ông từ chức là hoàn toàn đúng.
Tóm lại, một trong số ít những người bảo vệ ông Trump lại đang ra đi. Thật không may, rất ít người Cộng hòa trong Quốc hội Mỹ tỏ ra muốn làm công việc này. Họ tập trung nhiều hơn vào cuộc tranh luận xung quanh bức tưởng biên giới ngăn Mỹ với Mexico, một trong những trọng tâm của Tổng thống Trump trong nhiệm kỳ đầu.
Cho dù xây tường là ý tưởng tốt, việc để chính phủ Mỹ rơi vào tình trạng đóng cửa rõ ràng không phải cách theo đuổi phù hợp. Đảng Dân chủ Mỹ vừa giành quyền kiểm soát Hạ viện. Nước Mỹ đã trao cho họ một phần trách nhiệm, đủ để đưa ra những quyết định về chi tiêu công. Tổng thống Trump không thể thay đổi thực tế này bằng cách để chính phủ ngừng hoạt động.
Trong khi đó, cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc của ông Trump đang có lợi thế nghiêng về nước Mỹ. Tuy nhiên, một số thành viên đảng Cộng hòa đang dần nhận ra chính sách thương mại thực sự của ông Trump, người khiến công nhân, người tiêu dùng, nông dân và doanh nghiệp Mỹ phải trả giá đắt cho những nhượng bộ ít ỏi từ Trung Quốc.
Bên cạnh các quốc gia đang nỗ lực kêu gọi sự tỉnh táo trong khi các tổ chức như Quỹ tiền tệ Quốc tế (IMF) và Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cảnh báo những hậu quả nghiêm trọng nếu trừng phạt thương mại vượt tầm kiểm soát, người ta cũng đang nói nhiều hơn tới suy thoái kinh tế. Tuy nhiên, Tổng thống Trump dường như không quan tâm tới những điều đó, đẩy kinh tế toàn cầu vào vòng xoáy khó khăn hơn.
Trừ khi có có điều gì đó thay đổi; Trừ khi đảng Cộng hòa phải mạnh tay, hai năm tới có lẽ vẫn là hai năm khó khăn với thế giới khi Tổng thống Trump vẫn theo đuổi những gì ông đã làm trong hai năm đầu nhiệm kỳ. Tuy nhiên, hai tuần vừa qua cho chúng ta một cái nhìn thoáng qua về khởi đầu của sự sụp đổ sẽ trông như thế nào và nó có thể khiến chúng ta phải trả giá ra sao.
