Thời hoàng kim đã xa của Jack Ma và Ant Group

2 năm trước, các nhà chức trách Trung Quốc đã ra lệnh dừng thương vụ IPO có tiềm năng trở thành kỷ lục của Ant Group, tạo ra một cú sốc trên khắp các thị trường vốn toàn cầu. Những quy định mới đã được áp đặt lên gã khổng lồ fintech – vốn hoạt động trong nhiều lĩnh vực từ cho vay tiêu dùng đến quản lý tài chính và thanh toán trực tuyến. Kết quả là, lĩnh vực màu mỡ một thời cho các dịch vụ tài chính đã thay đổi nhanh chóng như một phần nỗ lực của chính phủ Trung Quốc nhằm đưa toàn bộ linh vực công nghệ dưới tầm kiểm soát.

Hiện tại, câu hỏi lớn đặt ra là liệu Ant – công ty được kiểm soát bởi tỷ phú Jack Ma – doanh nhân nổi tiếng bậc nhất Trung Quốc sẽ có một cơ hội nào khác để IPO hay không?

Để IPO Ant cần gì?

Điều quan trọng nhất mà Ant cần là thay đổi thành một công ty cổ phần tài chính và hoạt động như một ngân hàng thông thường. Đơn xin gửi tới ngân hàng trung ương cho một giấy phép như vậy gần như là giai đoạn cuối cùng của việc chấp thuận. Ant sau đó sẽ cần nhận được chữ ký của Ủy ban điều tiết chứng khoán Trung Quốc (CSRC) để được niêm yết trên sàn Thượng Hải và Hong Kong.

Ngoài ra, dù không phải là một phần chính thức nhưng thực tế là họ sẽ cần phải nhận được sự chấp thuận từ các lãnh đạo cấp cao và từ một loạt các cơ quan nhà nước khác gồm cả Ủy ban phát triển và ổn định tài chính, Ngân hàng trung ương và cả bộ tài chính.

Các nhà chức trách nói sao?

Những tín hiệu bây giờ khá lẫn lộn. Theo một nguồn tin giấu tên của Bloomberg thì các nhà chức trách trong lĩnh vực tài chính đã tổ chức những thảo luận sơ bộ về việc khôi phục IPO của Ant. Một người trong số họ nói rằng CSRC đã thiết lập một đội ngũ để bàn bạc lại các kế hoạch của Ant. Trong cùng ngày, Reuters nói rằng lãnh đạo Trung Quốc đã về cơ bản "gật đầu" với việc tái khởi động kế hoạch IPO của Ant tại cả Thượng Hải và Hong Kong.

Nhưng, CSRC sau đó lại dập tắt hy vọng khi phủ nhận mọi lời đồn về việc cơ quan này đang xem xét và nghiên cứu thương vụ IPO của Ant. Tuy nhiên, họ đã bổ sung rằng sẽ hỗ trợ các công ty nền tảng IPO tại Trung Quốc và cả nước ngoài.

Ant đang làm gì?

Chủ tịch Eric Jing của Ant nói vào năm ngoái rằng công ty cuối cùng sẽ IPO nhưng hồi tháng 6 họ lại khẳng định không có bất kỳ kế hoạch nào khôi phục việc IPO. Ant đã sắp xếp lại hoạt động kinh doanh của họ nhằm đáp ứng nhu cầu của các nhà chức trách.

Tháng 4/2021, ngân hàng trung ương cũng đã nói Ant phải mở ứng dụng thanh toán của họ với những đối thủ cạnh tranh và cắt đứt "những liên kết không phù hợp" hướng người dùng tới những dịch vụ có lợi cho họ như cho vay. Ant cũng thiết lập một chi nhánh tài chính cá nhân đi vào hoạt động từ cuối năm ngoái với những quy tắc giới hạn khả năng cho vay. Mảng này trước đây là động lực tăng trưởng chính của công ty. Lượng tiền mà quỹ thị trường tiền tệ Yu’ebao từng lớn nhất thế giới đang kiểm soát đã giảm 15% từ đầu năm xuống còn 825 tỷ NDT (123 tỷ USD) vào tháng 3.

Ant hiện giờ trị giá bao nhiêu?

Trong khi Ant từng đạt giá trị 280 tỷ USD trước IPO dựa trên giá cổ phiếu của họ, 2 năm chịu sự kìm kẹp khiến họ hiện bị teo tóp đi rất nhiều. Những dự báo về tốc độ tăng trưởng và lợi nhuận đều thấp hơn. Fidelity Investment là một ví dụ, họ đã bị giảm giá trị xuống 78 tỷ USD vào năm ngoái từ mức 235 tỷ USD ngay trước khi thương vụ IPO sụp đổ. Hồi tháng 6, Bloomberg tính toán rằng Ant chỉ trị giá 64 tỷ USD.

Nếu được IPO lại, Ant sẽ gồm những gì?

Ant có lẽ sẽ sử dụng hình thức công ty cổ phần tài chính để IPO. Ngân hàng trung ương nói với Ant vào năm ngoái rằng sẽ gom các hoạt động tài chính thành một tổng thể - sẽ tuân thủ giống một ngân hàng hơn. Trong số đó, hoạt động kinh doanh thanh toán Alipay của Ant với 711 triệu người dùng hoạt động vào năm 2020 với hầu hết ở Trung Quốc mọi người sử dụng để mua mọi thứ từ cà phê tới bất động sản, tạo ra 17 nghìn tỷ USD thanh toán trong năm qua. Họ cũng có mảng quản lý tài sản. Hiện không rõ cấu trúc cuối cùng sẽ là thế nào và liệu có cần những sự chia tách nữa không giữa hoạt động thanh toán của Ant và những hoạt động kinh doanh khác.

Ant cũng được yêu cầu phải xây dựng để giảm liên kết trực tiếp giữa Alipay và những dịch vụ khác giống như quản lý tài sản và quay trở về nguồn gốc là một nhà cung cấp dịch vụ thanh toán.

Chuyện gì đã xảy ra với Jack Ma?

Đồng sáng lập Alibaba từng là một doanh nhân nổi tiếng nhất Trung Quốc. Nhưng hiện tại, Jack Ma, 57 tuổi đã hầu hết không còn xuất hiện trước công chúng. Kể từ lần vạ miệng khiến thương vụ IPO của Ant đổ bể, tài sản của ông cũng giảm đi đáng kể. Hiện tại, theo tính toán của Bloomberg, ông nắm trong tay khối tài sản trị giá 37,3 tỷ USD biến ông thành người giàu thứ 4 tại Trung Quốc.

Nguồn: Bloomberg

Phương Linh