World Bank: Diện tích đô thị Việt Nam đã vượt Thái Lan, Hàn Quốc
Vượt qua cả Thái Lan và Hàn Quốc, Việt Nam đã nhảy từ vị trí có diện tích đất đô thị lớn thứ 7 trong năm 2000 lên vị trí thứ 5 trong hệ thống phân cấp đô thị.
Tóm tắt:
- Trong thập kỷ 2000 – 2010, Việt Nam đã vươn lên từ đất nước có diện tích đất đô thị lớn thứ 7 lên vị trí thứ 5 trong hệ thống phân cấp đô thị, với mức tăng 700 km2 – một trong những mức tăng lớn nhất trong khu vực.
- Mật độ dân số đô thị trung bình của Việt Nam ngày càng trở nên chật chội hơn so với toàn khu vực, mặc dù chưa bằng mức của Indonesia, Hàn Quốc hoặc Philippines.
- Với đà tăng như hiện tại, đến năm 2020, dân số của Hà Nội và TPHCM sẽ tăng gấp đôi so với năm 2010.
Báo cáo "Thay đổi Cảnh quan Đô thị Đông Á: Đánh giá một thập kỷ Phát triển Không gian” của Ngân hàng Thế giới (World Bank) cho biết: Việt Nam đang đô thị hóa nhanh chóng, cả về không gian và dân số.
Việt Nam đứng thứ 5 khu vực về diện tích đô thị
Trong thập kỷ 2000 – 2010, Việt Nam đã vươn lên từ đất nước có diện tích đất đô thị lớn thứ 7 trong năm 2000 (2.200 km2) lên vị trí thứ 5 trong năm 2010 (2.900 km2) trong hệ thống phân cấp đô thị, vượt qua cả Thái Lan và Hàn Quốc. Mức tăng 700 km2 này nằm trong số tăng lớn nhất trong khu vực.
Về không gian, các khu đô thị của Việt Nam tăng 2,8% hàng năm, nằm trong số các nước có tỉ lệ tăng nhanh nhất khu vực. Trong tổng diện tích đất của Việt Nam, 0.9% là đất đô thị, một tỉ lệ tương tự như của Trung Quốc, nhưng cao hơn Indonesia và Philippines.
Việt Nam có dân số đô thị lớn thứ sáu trong khu vực Đông Á, 23 triệu người. Trong giai đoạn 2000 và 2010, dân số đô thị tăng 7,5 triệu người. Tỉ lệ tăng dân số đô thị 4,1% hàng năm là một trong những tỉ lệ cao nhất trong khu vực chỉ thấp hơn Lào và Campuchia, hai nước nhỏ hơn nhiều. Trong giai đoạn này, dân số đô thị của Việt nam thay đổi từ 19% thành thị (sống trong khu vực đô thị có từ 100.000 người trở lên) lên 26%.
Đô thị ngày càng chật chội so với khu vực
Mặc dù nhiều đô thị được mở rộng, các thành phố đang trở nên đông đúc hơn. Mật độ dân số đô thị trung bình của Việt Nam đã tăng từ mức 6.800 người/km2 trong năm 2000 lên 7.700 người/km2 năm 2010. Trung bình các khu đô thị của Việt Nam ngày càng trở nên chật chội hơn so với toàn khu vực, mặc dù chưa bằng mức Indonesia, Hàn Quốc hoặc Philippines.
Mật độ dân số đô thị trong giai đoạn 2000-2010. Đơn vị: Người/Km2. Nguồn: World Bank.
Việt Nam không có các thành phố cực lớn với 10 triệu người hoặc hơn nhưng các khu đô thị TPHCM (7,8 triêu người) ở miền Nam và Hà Nội (5,6 triệu người) ở miền Bắc nằm trong số các thành phố lớn nhất trong khu vực. Hai thành phố này chi phối cảnh quan đô thị của quốc gia cả về đất đô thị và dân số.
Diện tích đất đô thị (trái) và tổng dân số (phải) của các đô thị quy theo quy mô dân số. Nguồn: World Bank.
Ngoài ra, Việt Nam có một đô thị có số dân trong khoảng 1 triệu đến 5 triệu (Hải Phòng), 6 đô thị trong khoảng 500.000 – 1 triệu và 21 đô thị trong khoảng 100.000 – 500.000 người.
Hà Nội và TPHCM: Dân số sẽ tăng gấp đôi trong năm 2020
Theo World Bank, tốc độ mở rộng của 2 thành phố này (lần lượt là 3,8% và 4% hàng năm) lớn hơn nhiều so với tốc độ tăng tăng trưởng các khu đô thị của các nước khác trong khu vực, trừ Trung Quốc. Nếu cứ tiếp tục tăng với tốc độ hiện nay, đến năm 2020 cả 2 thành phố sẽ lớn gấp đôi so với năm 2000. Hai khu đô thị này cũng tăng trưởng nhanh hơn nhiều so với các khu đô thị khác của Việt Nam. Trong số các khu đô thị của Việt Nam có dân số hơn 500.000 người, chỉ Đà Nẵng có tỉ lệ tăng gần bằng (3,5%).
Về không gian, cả diện tích đô thị của Hà Nội (850 km2 năm 2010) và diện tích đô thị của thành phố Hồ Chí Minh (810 km2 năm 2010) đã mở rộng gần như bằng nhau trong giai đoạn 2000 – 2010. Diện tích tăng tuyệt đối gần bằng 270 km2. Tốc độ mở rộng này lớn hơn bất cứ khu đô thị nào khác trong khu vực, ngoài Trung Quốc, bao gồm cả những khu đô thị lớn hơn nhiều như Jakarta, Manila, Seoul và Tokyo.
Hơn 50% tổng diện tích đất đô thị cả nước nằm tại hai khu đô thị này, và khoảng cách giữa hai đô thị này với các khu đô thị khác của Việt Nam đang ngày càng mở rộng, với 75% tăng trưởng không gian đô thị mới thuộc về hai khu này. Tuy nhiên, tỉ lệ dân cư đô thị trong hai thành phố về cơ bản là giống nhau trong giai đoạn này, xấp xỉ 60% trong cả hai năm 2000 và 2010.
25 đô thị lớn nhất Việt Nam tính theo diện tích đất đô thị đã xây dựng trong giai đoạn 2000 - 2010. Nguồn: World Bank.
Hầu hết tất cả các khu đô thị trong nước đã trở nên dày đặc hơn, nhưng có một ngoại lệ đáng chú ý là TPHCM, nơi đông dân nhất nhưng lại giảm chút ít về mật độ trong giai đoạn 2000- 2010. Lý do là TPHCM tăng mở rộng diện tích ngoại ô, nơi có các dự án lớn phát triển các ngành công nghiệp mới.
>> Việt Nam cứ 1 năm sẽ có thêm 20 đô thị
Thanh Thủy
