Lợi ích kinh tế của không gian xanh: Không chỉ đo bằng TIỀN!
Không gian xanh không chỉ mang lại nhiều ý nghĩa trong cuộc sống về văn hoá, lịch sử mà còn là yếu tố tác động đến kinh tế.
Nội dung nổi bật:
- Các giá trị phi thị trường mà cây xanh mang lại thường không được thể hiện trực tiếp trong các hoạt động mua bán nhưng lại đóng góp không nhỏ vào phúc lợi của người dân.
- Người tiêu dùng sẵn sàng trả cao hơn 11% đối với hàng hoá và dịch vụ trong khu kinh doanh có cảnh quan xanh so với khu kinh doanh không có tiện ích này, đối với hàng tiện dụng người mua hàng sẵn sàng trả cao hơn trung bình 50%.
- Một cây xanh ở phía trước khu bất động sản tại thành phố Portland, Hoa Kỳ ước tính mang lại hơn 7000 USD cho giá bán của tài sản đó.
Cây xanh trong khu vực đô thị hay còn gọi là không gian xanh là yếu tố cực kỳ quan trọng trong việc nâng cao giá trị cuộc sống của con người. Không gian xanh không chỉ mang lại nhiều ý nghĩa trong cuộc sống về văn hoá, lịch sử mà còn là yếu tố tác động đến kinh tế.
Hầu như chưa có nghiên cứu nào thực hiện tại Việt Nam song nghiên cứu về lợi ích kinh tế của không gian xanh là chủ đề được nhiều nhà khoa học, kinh tế học trên thế giới quan tâm, nhiều công trình nghiên cứu đã được thực hiện và mang lại kết quả tích cực.
Cụ thể, theo tiếp cận của các nhà kinh tế học môi trường thì lợi ích của không gian xanh không chỉ đo lường thông qua các giá trị tiền tệ được định giá cụ thể trên thị trường mà nó còn được đánh giá thông qua các giá trị phi trường mà không gian xanh đem lại. Các giá trị phi thị trường này thường không được thể hiện trực tiếp trong các hoạt động mua bán nhưng lại đóng góp không nhỏ vào phúc lợi của người dân.
Ví dụ như bầu không khí trong lành có được từ một không gian sống xanh làm cho con người trở nên dễ chịu hơn, làm việc tốt hơn, và tránh được các bệnh tật liên quan đến đường hô hấp. Nhìn chung trong các giá trị kinh tế mà không gian xanh đem lại cho con người thì các lợi ích sau là nổi bật hơn cả, bao gồm việc không gian xanh giúp gia tăng lợi ích trong hoạt động kinh doanh, làm tăng giá trị tài sản và góp phần quan trọng trong việc giảm thiểu khí Carbon – nguyên nhân gây nên biến đổi khí hậu.
Kinh doanh và Hành vi người tiêu dùng
Nghiên cứu được xuất bản tại Journal of Arboriculture của Tiến sĩ Kathleen L. Wolf - Đại học Washington đã cung cấp các thông tin quan trọng về tác động của không gian xanh đến hành vi người tiêu dung tại Hoa Kỳ.
Nghiên cứu này chỉ ra rằng, người tiêu dùng đánh giá cao những khu mua sắm gắn liền với cây xanh, cụ thể người tiêu dùng sẵn sàng trả cao hơn 11% đối với hàng hoá và dịch vụ trong khu kinh doanh có cảnh quan xanh so với khu kinh doanh không có tiện ích này, đối với hàng tiện dụng người mua hàng sẵn sàng trả cao hơn trung bình 50%. Không chỉ vậy, nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng cảnh quan dọc theo các tuyến đường dẫn đến đến các khu thương mại cũng gây ảnh hưởng tích cực đến nhận thức của người tiêu dùng.
Như vậy, việc xây dựng các tổ hợp kinh doanh dựa trên các không gian xanh sẽ giúp doanh nghiệp thu hút khách hàng hiệu quả và nâng cao giá trị kinh doanh. Để cho đơn giản, chúng ta có thể tượng tưởng ra một viễn cảnh là người tiêu dùng sẽ cảm thấy thoải mái và hạnh phúc hơn rất nhiều nếu họ được mua sắm trong các khu vực kinh doanh với nhiều cây xanh, bóng mát, và sự mát lành từ không khí đo không gian xanh đem lại. Do vậy, ở các quốc gia phát triển chẳng hạn như Singapore, yếu tố xanh luôn được quan tâm hàng đầu trong các kiến trúc và quy hoạch kinh doanh cũng như đô thị.
Giá trị bất động sản
Nhà kinh tế học nghiên cứu về rừng Vadim Saraev trong báo cáo nghiên cứu của mình năm 2012 về lợi ích kinh tế của không gian xanh đã chỉ ra rằng không gian xanh của cảnh quan xung quanh nhà ở là một trong những yếu tố tác động tích cực lên giá trị bất động sản (nhà ở, đất đai…).
Trong đó nhà ở gắn liền với cảnh quan có cây xanh thường được mua với giá cao hơn hoặc nhu cầu nhiều hơn so với nhà ở tương tự nhưng không có tiện ích này. Không gian xanh trong khu vực có tài sản dẫn đến phí bảo hiểm tài sản trung bình gia tăng 2,6% đến 11,3%. Trong đó sự thay đổi của 1% tỷ lệ không gian xanh trong khu vực mang lại sự tăng giá bất động sản khoảng 1%.
Được xuất bản năm 2010 tại Tạp chí Cảnh quan và Quy hoạch Đô thị (Landscape and Urban Planning), Donovan và Butry đã chỉ ra rằng một cây xanh ở phía trước của một bất động sản tại thành phố Portland, Hoa Kỳ mang lại hơn 7.000 USD cho giá bán của tài sản đó.
Năm 2011, nhóm các nhà kinh tế học Niko Drake-McLaughlin và Noelwah R. Netusil tại Khoa Kinh tế học Trường Cao Đẳng Reed, Hoa Kỳ cũng đã chỉ ra rằng không gian thân thiện nhưng không có cây xanh làm tăng giá trị nhà ở tại thành phố Portland trung bình khoảng 3.500 USD. Trong khi đó, nếu nhà ở thuộc khu vực có không gian công cộng rợp bóng cây, giá trị nhà ở tại đây sẽ tăng lên trung bình 22.000 USD.
Như vậy, các nghiên cứu ở nhiều quốc gia phát triển trên thế giới đã chứng minh được sự đóng góp tích cực của không gian xanh đến giá trị của bất động sản thông qua việc lượng hoá cụ thể bằng giá trị tiền tệ.
Giá trị môi trường
Góp phần giảm thiểu ôi nhiễm môi trường từ đó góp phần cải thiện biến đổi khí hậu là một trong những tác động đầu tiên của không gian xanh trong đô thị. Theo nghiên cứu của Cris Brack được xuất bản tại tạp chí ELSEVIER, tại Hoa Kỳ cây xanh giúp làm giảm việc sử dụng năng lượng, giảm thiểu ô nhiễm, và giảm hấp thụ khí Carbon với ước tính giá trị mang lại lên đến 20-67 triệu USD trong giai đoạn từ 2008-2012.
Kết luận:
Như vậy, chúng ta có thể khẳng định rằng không gian xanh đem lại nhiều giá trị về mặt kinh tế cả được đo lường cả ở góc độ thị trường và phi thị trường thông qua việc nâng cao giá trị kinh doanh và phúc lợi người tiêu dùng, tăng giá bất động sản, và đóng góp vào cải thiện môi trường.
Với những lợi ích quan trọng đó, việc quy hoạch và phát triển cộng đồng dân cư, khu đô thị hay bất kỳ khu vực sinh sống và sản xuất nào luôn cần được tính đến yếu tố không gian xanh, không chỉ cho các hoạt động ở hiện tại mà còn cả trong tương lai lâu dài.
>> Chiến dịch biến Singapore thành công viên khổng lồ
Phương Huỳnh
