Tết cận kề, chuyên gia "bóc mẽ" nguyên nhân đàn ông ít làm việc nhà dưới góc nhìn khoa học: Nghe xong phụ nữ có nên cảm thông?

Vì sao đàn ông lười làm việc nhà?

Mới đây, các nhà nghiên cứu tại Đại học Cambridge (Anh) đã thu thập dữ liệu trong hai năm đại dịch và phát hiện thực tế khi cả hai giới có nhiều thời gian ở nhà nhưng phụ nữ vẫn làm nhiều hơn.

Chẳng hạn, một khảo sát thực hiện với các hộ gia đình Mỹ, 70% phụ nữ làm tất cả hoặc hầu hết việc nhà; 66% cho biết họ làm tất cả hoặc hầu hết công việc chăm sóc con cái. Con số này vẫn gần như các kết quả khảo sát khi không có dịch bệnh.

Qua nhiều dữ liệu, các nhà nghiên cứu đặt câu hỏi tại sao cả đàn ông và phụ nữ ở nhà mà phụ nữ vẫn gánh vác phần lớn việc nhà và con cái?

Tom McClelland, giảng viên khoa Lịch sử và Triết học tại Đại học Cambridge, cho biết không thể dùng hiểu biết thông thường để giải thích cho sự bất bình đẳng kéo dài và việc nhiều nam giới thờ ơ với công việc gia đình, mà phải dùng khoa học.

"Sự bất bình đẳng này có thể được giải thích bằng 'thuyết khả năng tương tác', tức đề cập đến những hành động ngầm mà con người cảm nhận được khi gặp các đối tượng và tình huống nhất định", McClelland nói trong kết quả đăng trên tạp chí Philosophy and Phenomenological Research mới đây.

Cụ thể, thuyết này giải thích khi một người phụ nữ bước vào bếp, nhiều khả năng cô ấy sẽ nhìn thấy bát đĩa đang chờ rửa và tủ lạnh cần được bổ sung. Trong khi đó, đàn ông cũng nhìn thấy bát đũa bẩn, phòng bếp bừa bộn hay chiếc tủ lạnh trống rỗng, nhưng không cảm nhận được sự "thôi thúc về tinh thần" để phải dọn dẹp ngay. Theo thời gian, những khác biệt nhỏ này tạo nên sự chênh lệch đáng kể về những việc các chị em làm, còn anh em thì không.

Nhưng các chuyên gia nói rằng nghiên cứu này không nhằm khuyến khích đàn ông chối bỏ trách nhiệm hay bào chữa cho họ.

McClelland nói, nhận thức được định hình bằng thực tiễn và mọi người có thể tự huấn luyện cho não bộ để hình thành thói quen tốt. "Nếu bạn đang đun nước, hãy để ý xem có chiếc bát nào cần rửa, mặt bếp có bẩn cần lau. Theo thời gian, bạn không cần phải tập thói quen đó nữa vì bạn sẽ bắt đầu chú ý đến những gì cần dọn dẹp", ông khuyên.

Đàn ông chăm làm việc nhà sẽ càng sống thọ

Có lẽ đây là một trong những lí do đấng mày râu nên cân nhắc để chăm làm việc nhà hơn là đùn đẩy cho vợ của mình.

Nghiên cứu của Đại học Bang New York tại Buffalo được công bố trên Tạp chí của Hiệp hội Lão khoa Hoa Kỳ đã chứng minh điều này. Cụ thể, các nhà khoa học đã phân tích hơn 6.000 phụ nữ ở độ tuổi 63-99, những người này sẽ tham gia vào các hoạt động nhỏ như gấp quần áo và lau nhà trong 30 phút mỗi ngày so với những người về cơ bản là không làm việc nhà, nguy cơ tử vong giảm 12%.

Một nghiên cứu được đăng trên Tạp chí Y khoa Anh nâm 2019 đã xác nhận bất luận là hoạt động ở cường độ nào cũng có thể làm giảm nguy cơ tử vong sớm, và những người ngồi từ 9,5 tiếng trở lên mỗi ngày sẽ tăng nguy cơ tử vong.

Làm việc nhà không chỉ làm giảm nguy cơ tử vong ở nữ giới mà còn giúp kéo dài tuổi thọ của nam giới. Vào năm 2016, Trung tâm Y tế Đại học Rotterdam ở Hà Lan đã phát hiện ra rằng những phụ nữ thường làm việc nhà sống lâu hơn 3 năm so với những phụ nữ khác và những người đàn ông làm việc nhà sẽ kéo dài tuổi thọ trung bình thêm 1 năm, trong đó, những người đàn ông thường làm vườn có thể sống thêm 2 - 7 năm trong suốt cả cuộc đời.

Liu Xin, một nhà nghiên cứu tại Viện nghiên cứu Khoa học Thể thao Thượng Hải cho biết, các vấn đề sức khỏe của người hiện đại chủ yếu đến từ sự mất cân bằng trong ăn uống và hoạt động. Bất kỳ hoạt động nào gây ra bởi sự co cơ xương cao hơn mức tiêu thụ năng lượng của chuyển hóa cơ bản đều có lợi cho sức khỏe. Làm việc nhà là một loại hoạt động thể chất, và nó rất phù hợp cho những người không thể dành toàn bộ thời gian để tập thể dục.

Công việc nhà hàng ngày có thể được chia thành nặng và nhẹ. Rửa xe, di chuyển đồ đạc,… là những công việc nặng. Dọn nhà, rửa chén, giặt quần áo, sấy quần áo, nấu ăn,… có thể được phân loại là công việc gia đình nhẹ.

1. Giặt quần áo và nấu ăn: Phòng ngừa suy giảm nhận thức

Nấu ăn, giặt quần áo mỗi ngày có thể tạo ra một kích thích lành tính cho não. Các thao tác như thái rau củ, làm chủ các bước nấu ăn, thêm nếm lượng dầu muối, gia vị,... trong nấu ăn đều cần phải phối hợp bằng não, mắt, tay chân, điều này tương đương với việc rèn luyện nhận thức mỗi ngày. Theo nghiên cứu, những người cao tuổi thường xuyên nấu ăn, giặt, gấp quần áo và làm các công việc khác có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer.

2. Đi bộ mua thức ăn: Giảm nguy cơ đột tử

Khi bạn đi bộ để mua thức ăn, công việc này gần như đi bộ tập thể dục, làm tăng lượng hoạt động. Một cuộc khảo sát dài hạn ở Nhật Bản cho thấy những người không bị nhồi máu cơ tim, thường đi bộ hơn 1 tiếng mỗi ngày, có nguy cơ tử vong vì viêm phổi hoặc cúm thấp hơn 10% so với những người đi bộ trong nửa giờ và đi bộ ít hơn nửa giờ mỗi ngày.

3. Dọn dẹp phòng: Làm cho mọi người cảm thấy hạnh phúc

Sau một ngày làm việc vất vả, con người sẽ khó tránh tích lũy một số cảm xúc xấu và áp lực, nếu không được giải phóng kịp thời, nó sẽ gây hại cho sức khỏe thể chất và tinh thần. Không gian trong phòng ở sạch sẽ, dễ khiến con người cảm thấy thoải mái hơn.

Dọn dẹp phòng không chỉ tận hưởng sự ấm áp của gia đình mà còn kích thích các chất dẫn truyền thần kinh trong não, thúc đẩy bài tiết dopamine, serotonin và norepinephrine, làm tăng cảm giác hạnh phúc, giảm bớt lo lắng và trầm cảm. Ngoài ra, hoàn thành các công việc nhà như gấp quần áo và dọn dẹp tủ sách có thể tập luyện các chi trên rất tốt.

4. Các công việc nhà nặng: Tập thể dục chức năng tim phổi

Chức năng tim phổi là bơm máu của tim và hít oxy trong phổi. Nó rất quan trọng đối với các mô và cơ quan của toàn cơ thể. Các công việc gia đình nặng sẽ có một lượng lớn hoạt động, có thể thúc đẩy sức khỏe mạch máu, giảm các yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim do tăng lipid máu, tăng huyết áp và kháng insulin. Giúp chức năng phổi được tập luyện đầy đủ, cải thiện cơ bắp, giảm căng thẳng tinh thần và tiêu thụ lượng calo dư thừa.

Nguyễn Phượng